Oog krijgen voor wat ertoe doet (2)

Vorming voor elke dag

Op de brede weg lopen kost weinig energie. Je kunt je zo’n beetje mee laten voeren door het wereldgebeuren. Het gaat haast vanzelf en er is vermaak genoeg onderweg. Die smalle weg ziet er niet aanlokkelijk uit. En jongeren hoor ik het zeggen: Wie zegt mij waar ik uiteindelijk uitkom als ik dat pad volg; en kom ik dan wel echt op een goede plek aan?

Hoe we ook lopen, we zoeken allemaal ergens vervulling. Zij die op de brede weg lopen, zoeken hun vervulling in het nu. Wat de toekomst brengt is onzeker, althans dat denkt men. Maar de realiteit is dat de hel daar wacht. Zij die op de smalle weg lopen, zijn zich bewust van een last die zij dragen, daarmee gaan zij naar het kruis, waarachter de hemel lonkt.

Drie zaken

De apostel Johannes wijst op drie begeertes waarmee wij ons kunnen voeden, als het verlangen van ons hart niet op de Heere gericht is. Manieren om ons mee te vullen. ‘Hebt de wereld niet lief, noch hetgeen in de wereld is; zo iemand de wereld liefheeft, de liefde des Vaders is niet in hem. Want al wat in de wereld is, namelijk de begeerlijkheid des vleses, en de begeerlijkheid der ogen, en de grootsheid des levens, is niet uit den Vader, maar is uit de wereld. En de wereld gaat voorbij, en haar begeerlijkheid; maar die den wil van God doet, blijft in der eeuwigheid.’ (1 Joh. 2: 15-17)

We horen dus van drie begeertes: dat wat aantrekkingskracht heeft op het vlees, dat wat aantrekkingskracht heeft op de ogen; en dat wat voor ons de grootsheid van het leven bepaald.

Uitwerking Calvijn:

• Begeerlijkheid van het vlees: Ongeregeld en zonder maat het vlees (sarks) najagen.
• Begeerte van de ogen: Zowel ijdelheid als onkuisheid najagen.
• Hoogmoed: Blinde liefde voor zichzelf najagen. (Calvijn, Zendbrieven II-IV, 161)

Begeerte

Bij de begeerte van de ogen gaat het om het verlangen om te kennen en te hebben. Blijkbaar kan dat wat het leven ons biedt, ons zozeer vervullen, dat het alle aandacht opslokt. Dat het ons hele leven bepaalt. Ons leven is. Als dat een leven is zonder God, dan is het niet uit de Vader, maar uit de wereld.’ Een voorbijgaande wereld. Een schijnwereld. Calvijn: ‘Wat in de wereld het kostelijkste en wenselijkste geacht wordt, dat is maar schaduw en schijnsel.’ Basilius zegt over de duivel: ‘Hij gebruikt onze eigen lusten en verlangens als wapens om tegen ons te vechten.’

Een strijd zal het blijven, ook na ontvangen genade. Johannes waarschuwt de gemeente heel concreet: ‘Kinderen, bewaar uzelf van de afgoden (1 Joh. 5: 21). Blijkbaar is dat een blijvend en reëel probleem. De aanhoudende verleiding van de afgoden. Hoed je ervoor.