207 | Ds. W.L. Tukker met vissers op zee

Vorming voor elke dag

Hard bestaan

Het vissersleven was een hard bestaan, volgens ds. W.L. Tukker (1909-1988). Waar men een goed stuk brood verdiende, maar tegelijkertijd omgeven was met de nodige gevaren. Een zeventienjarige jongen uit de gemeente van Katwijk verloor, niet lang voor de reis die Tukker maakte, het leven op zee.

Tukker: ‘Op de zee is er inderdaad altijd maar één schrede tussen ons en de dood. Dit harde leven geeft aan het vissersvolk een strakke ernst. Hoewel de humor en de plaaglust onder het vissersvolk niet ontbreken, voert deze ernst de boventoon. Het lezen uit de bijbel, wat de schipper zelf met het sonore stemgeluid van de man, die gewend is tegen de storm in zijn bevelen te geven, doet, maakte op mij grote indruk, 't Is net of het bijbelwoord daar, tussen de hemel boven je en de zee rondom je, anders tot je komt dan thuis, je voelt je klein, afhankelijk en het woord is van grote kracht.’

Storm

Het stormde gedurende de week dat Tukker met zijn mannen op zee was. En dat maakte indruk: ‘Eens hebben wij op zee de stem Gods van Psalm 29 gehoord, in het onweer. Het was die zware bui, die deze zomer op het land gepaard ging met een windhoos. Samen met de stuurman stond ik die middag op de brug. De bemanning was beneden in het achteronder en sliep. Met deze stuurman had ik veel gepraat, hij was een zeer belezen man. Van weet ik hoeveel dingen wist hij af en hij wist het precies. Een zwarte lucht kwam dan op die middag achter ons opzetten, met rafelige kanten, geel liep die lucht boven ons uit. En daar brak dit onweer los. De stem des Heeren was op de grote wateren, de stem des Heeren was met macht. In mijn kinderjaren had moeder daar ontzag voor gekweekt als ze zei: “'t Schepsel beeft en staat verwonderd, als de God der ere dondert." Wij hebben gebeefd en wij zijn verwonderd geweest en... rustig. Met rustig vaste hand hield de stuurman het roer toen de wind uitschoot en een ogenblik orkaande rondom ons scheepje. Wild werd de zee en zij bleef het verder de hele week. Als er verloop geweest is op zee, is dit meestal zo. Daar op de brug hebben wij die middag in weinige en korte zinnen gesproken over dat, wat veel hoger is dan alle kennis: over God, over het geloof, over de rust der zielen. Wij hebben het daar goed gehad op de brug, die korte tijd, te midden van het woeden der elementen. Eens antwoordde God Job in het onweder. Dit is toch werkelijk een stem, de stem Gods in de natuur! Even snel dreef het onweer af als het opgekomen was.’

Lezen

Sluit een leven op zee persoonlijke verdieping uit? Volgens Tukker niet: ‘Naast de bijbel las de bemanning van ons schip allerlei goede lectuur. Geen wonder dat de bevolking van zo'n vissersdorp in de dingen van de religie zo thuis is. Wij hebben aan de wal zo weinig tijd om te lezen. Zij hebben het aan boord ook druk, maar zij nemen er de tijd voor. En zij hebben week aan week ook geen enkele afleiding. Dit is hun afleiding! Ik dacht aan zoveel kerkvolk aan de wal, dat de dingen zo weinig meer weet, ook in onze eigen kringen. Ik dacht aan het woord des Heeren: “Mijn volk gaat verloren, omdat het geen kennis heeft.” 'k Hoop dat ik er niet te hoog van opgeef, maar dit volk leeft althans voor een goed deel nog bij zijn bijbel, leeft nog uit de belijdenis, kent nog verschillende oude schrijvers. Wordt daar in menige gemeente onder ons niet meer mee geschermd dan mee gehandeld, om erdoor geworteld te worden in Christus? Dit volk wist voor enige tijd van de Gereformeerde Bond niet af, maar het leefde uit dat, wat de Gereformeerde Bond voorstaat. En wij staan toch vóór een levend kennen van Christus en een gelovig handelen met Christus, om met Hem in een verbond te komen? Zodat ik maar zeggen wil: kennis is macht! Kennis geeft macht aan de boom des levens. Kennis is het eerste stuk van het beeld Gods, ook als dat beeld Gods hersteld wordt door de Heilige Geest.’

Leestip: Gereformeerd Weekblad, 1961.