Onbehaarde Apen is de wekelijkse wetenschapspodcast van NRC. Lucas Brouwers, Hendrik Spiering en Gemma Venhuizen bespreken kleine ontdekkingen, wilde theorieën, wereldschokkende inzichten en alles wat daar tussenin zit.
W
Why Chemical Reactions Happen Prof. Cees Gooijer FEW


Eerstejaars college scheikunde en farmaceutische wetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Van prof. Cees Gooijer, genaamd 'why chemical reactions happen'.
Het kerstverhaal van 1848. Vertaling van The Haunted Man and the Ghost’s Bargain. Mr. Redlaw, een scheikunde leraar, krijgt van een geest de gave om zichzelf en zijn medemensen te bevrijden van alle pijnlijke herinneringen en gevoelens. Motto van het boek: "Heer, houd mijn geheugen fris".(Inleiding van Marcel Coenders)
Een talkshow waarin we bètastudies concreet maken door middel van persoonlijke verhalen. Dat doen we samen met uitvinders, zowel studenten als werkenden, met verschillende technische achtergronden. Hoe denken zij dat hun wetenschap en werk de wereld verandert en gaat veranderen? Per aflevering onderzoeken we hoe één specifiek vakgebied de maatschappij beïnvloedt.
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#131 Doggerland: het Atlantis van de Noordzee
59:27
59:27
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
59:27
Als je op het strand staat kijk dan naar het Westen en je ziet water, de Noordzee. Maar onder dat water ligt een land verscholen waarvan we het bestaan tot begin vorige eeuw nog niet eens kenden. Een land waar zo'n 10.000 jaar geleden nog mensen en dieren leefden. Wat is er gebeurd met dit prehistorische land?…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#130.3 Hoe Jezus God werd
31:31
31:31
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
31:31
Met Jezus kun je alle kanten op: hij is mens én god, geboren uit Maria én uit God de Vader. In de middeleeuwen werd hij vereerd als keizer van het heelal, maar ook intens lijdend afgebeeld, aan het kruis. In de Islam is Jezus de belangrijkste profeet na Mohammed, en ook zonder dat je gelovig bent, kan je in hem de eerste socialist zien, een inspire…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#130.2 De andere profeten uit de tijd van Jezus
28:08
28:08
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
28:08
Met Jezus kun je alle kanten op: hij is mens én god, geboren uit Maria én uit God de Vader. In de middeleeuwen werd hij vereerd als keizer van het heelal, maar ook intens lijdend afgebeeld, aan het kruis. In de Islam is Jezus de belangrijkste profeet na Mohammed, en ook zonder dat je gelovig bent, kan je in hem de eerste socialist zien, een inspire…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#130.1 Wat we weten over het leven van Jezus
36:46
36:46
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
36:46
Met Jezus kun je alle kanten op: hij is mens én god, geboren uit Maria én uit God de Vader. In de middeleeuwen werd hij vereerd als keizer van het heelal, maar ook intens lijdend afgebeeld, aan het kruis. In de Islam is Jezus de belangrijkste profeet na Mohammed, en ook zonder dat je gelovig bent, kan je in hem de eerste socialist zien, een inspire…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#129 Kan een goed gehoor je geheugen beschermen?
36:46
36:46
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
36:46
Een laag opleidingsniveau, hoge bloeddruk, roken, overgewicht, depressie, lichamelijke inactiviteit, diabetes, overmatig alcoholgebruik, hersenbeschadiging en luchtvervuiling zorgen allemaal voor een verhoogde kans op dementie, maar geen een zoveel als gehoorverlies. Hoe heeft minder horen te maken met minder onthouden? Samen met medisch redacteur …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#128 Gezond leven, waarom zou je?
59:39
59:39
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
59:39
Mensen die gezond leven hebben minder last van chronische ziekten. En als ze corona krijgen, belanden ze minder vaak op de IC. Gezondheid heeft bovendien veel te maken met kansengelijkheid. Dat pleit allemaal voor preventie, zou je zeggen. Maar moeten we dat eigenlijk wel willen? En hoe onderzoek je eigenlijk wat 'gezond leven' precies is? Martine …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#127 Van strand tot snijtafel: van een dode walvis valt veel te leren
59:45
59:45
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
59:45
Jaarlijks stranden er honderden bruinvissen op de Nederlandse kust. Utrechtse onderzoekers willen weten waarom deze kleine walvis op het strand terecht komt. Wetenschapsredacteur Anne van Kessel neemt ons mee naar de snijtafel, waar het mysterie van de gestrande walvis wordt ontrafeld. Presentatie: Lucas Brouwers Gast: Anne van Kessel Productie en …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#126 Wat te doen met onze zakkende bodem?
49:23
49:23
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
49:23
Dat de stijgende zeespiegel een dreiging is voor ons laaggelegen Nederland, is bekend. Maar ons land komt op veel plekken ook steeds láger te liggen. Heel Holland Zakt, soms wel met meters per eeuw. Dat heeft natuurlijk gevolgen voor de natuur, maar ook voor de steden waarin we wonen, weten Marcel aan de Burgh en Arjen Schreuder. Wat richt bodemdal…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#125 De zoektocht naar de batterij van de toekomst
58:25
58:25
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
58:25
De afstandsbediening, je elektrische fiets of je smartphone. De batterij is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Batterijtechnologie ontwikkelt zich razendsnel en iedereen lijkt op zoek naar de superbatterij. In deze aflevering legt wetenschapsredacteur Laura Wismans ons alles uit over hoe batterijen werken en neemt techredacteur Marc H…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#124 Hoe een machtige roofvogel in Nederland een thuis vond
54:45
54:45
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
54:45
Van alle jagende roofvogels in Europa is de zeearend de grootste en de sterkste. En hij broedt sinds kort in Nederland. Hoe kan het dat deze imposante roofvogel besloot neer te strijken in de Nederlandse natuur terwijl we denken dat het daar helemaal niet zo goed mee gaat? Presentatie: Lucas Brouwers Gast: Nienke Beintema en Hendrik Spiering Produc…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#123 Bij brood bestaat geen goed of slecht
1:00:55
1:00:55
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:00:55
Brood is in ons hoekje van de wereld niet van tafel af te slaan. Maar hoe en waar is brood eigenlijk ontstaan? Hoe kwam het in onze supermarkt terecht? En waarom zijn er zulke sterke meningen over wat nou het beste brood is? Martine Kamsma en Hendrik Spiering nemen ons mee in de wereld van brood. Presentatie: Lucas Brouwers Gast: Martine Kamsma Pro…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#122 Wat we weten over de opmars van coronamutanten
53:54
53:54
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
53:54
Ineens duiken overal varianten op van het pandemische virus SARS-Cov-2. Het begon met de Britse, maar inmiddels hebben virologen het over Zuid-Afrikaanse, Braziliaanse en Amerikaanse varianten. Dat het coronavirus muteert klinkt eng, maar is dat het ook? Moeten we ons zorgen maken? En kunnen vaccins en onze eigen immuunsystemen de snel-evoluerende …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#121 De ruimtestof-race is begonnen
49:37
49:37
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
49:37
De ruimte betreden is al moeilijk. En om dan verre planeten of planetoïden te bereiken is nog moeilijker. Maar om op zo'n ver hemellichaam te landen en er dan ook nog een stukje op te halen en mee te nemen terug naar aarde, dat is het moeilijkste van alle ruimtemissies. Maar het is wel iets wat steeds vaker lukt. Wat hebben wij aan die informatie? …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#120 Wat er zoal leeft in onze poep
59:33
59:33
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
59:33
Poep, we spoelen het snel door en op straat lopen we er met een grote boog omheen. Maar wie beter kijkt, vindt in elke drol of keutel duizenden kleine beestjes, bacteriën, schimmels en virussen. Wat leeft er allemaal in onze ontlasting en wat zegt dat over de gezondheid van onszelf en de natuur? Presentatie: Lucas Brouwers Gast: Nienke Beintema en …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#119 Vergeet die oeroude rolverdeling: vrouwen jagen óók
54:33
54:33
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
54:33
Een vondst in Peru zet het beeld van de jagende man en de zorgende vrouw op zijn kop. Hoe komt het dat we nog steeds denken in patriarchale termen? Hoe terecht is dat en hoe komen we er van af? Hendrik Spiering duikt in de oercliché's van Man the Hunter. Presentatie: Lucas Brouwers Productie: Mirjam van Zuidam Montage: Nina van Hattum en Yeppe van …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#118 Wat we weten over het vaccin
57:03
57:03
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
57:03
Welkom in 2021. Sinds vandaag mogen we onze mouw oprollen voor een vaccin tegen het coronavirus. Het zal ongetwijfeld nog een poos duren voordat we bevrijd zijn van het virus, maar het eindspel is hiermee ingezet. Een goed moment om met medisch redacteur Niki Korteweg de balans op te maken. Wat weten we nu over vaccins, en hoe veilig is een inentin…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#117 Een goed spel is zo simpel nog niet
1:29:57
1:29:57
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:29:57
Nu we met de feestdagen thuis moeten vieren zijn gezelschapsspellen de ideale manier om je te vermaken. Maar waarom spelen we die eigenlijk? Is spelletjes spelen typisch iets voor mensen of kunnen dieren het ook? Presentatie: Lucas Brouwers, Hendrik Spiering, Gemma Venhuizen Productie: Kim Kabbedijk, Mirjam van Zuidam @lucasbrouwers // @hendrikspie…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#116 Waarom vertellen we nog steeds sprookjes?
55:29
55:29
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
55:29
Sneeuwwitje en de zeven dwergen, Doornroosje, Roodkapje: wie kent ze niet? Hoe komt het dat sprookjes zo in ons collectieve geheugen zitten en wie heeft deze ooit bedacht? Wat maakt juist deze verhalen zo bijzonder? En wie is ooit op het idee gekomen dat je kruimeltjes moet strooien om de weg terug naar huis te vinden? Presentatie: Lucas Brouwers, …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#115 Hoe een plundertocht de grote volksverhuizing werd
1:03:07
1:03:07
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:03:07
Na de val van het Romeinse Rijk begonnen de grote volksverhuizingen, zo leren we dit in de geschiedenisles. Landkaarten vol pijlen geven de trektochten aan die de Barbaren, Bourgondiërs, Hunnen en vele andere Europese volkeren afleggen tussen de vierde en zesde eeuw. De wildemannen tegenover de beschaafde Romeinen die beetje bij beetje hun macht kw…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#114 Lake Ohrid: paradijs voor wetenschappers
45:52
45:52
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
45:52
Voor toeristen is het ‘de parel van de Balkan’ en voor wetenschappers is het een uniek natuurlijk archief dat bijna anderhalf miljoen jaar terug gaat in de geschiedenis: Lake Ohrid. Presentatie: Gemma Venhuizen, Marcel aan de Brugh Productie: Kim Kabbedijk @GemmaJV Word lid van onze Facebookgroep! https://www.facebook.com/groups/nrconbehaardeapen…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#113 Snot maakt van je neus een warzone
38:17
38:17
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
38:17
Een verkoudheid was altijd al vervelend, maar in tijden van Covid-19 is het extra verdacht wanneer het snot uit je neus loopt. Toch speelt dit slijmerige goedje een grote rol in het bestrijden van ziekteverwekkers. En daarbij deinst het niet terug voor geweld. Presentatie: Lucas Brouwers, Gemma Venhuizen , Nienke Beintema Productie: Kim Kabbedijk @…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#112 We hebben geen zelf, het ego op zijn kop
53:11
53:11
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
53:11
Jezelf heb je altijd bij je, denken we. Maar wie of wat dat zelf eigenlijk is, dát weten we nauwelijks. In eerdere afleveringen (seizoen 1, #10 en seizoen 2, #12) zijn we al eens naar ons "zelf" op zoek gegaan, en twee jaar later zijn we een stuk verder. Want bestaat dat zelf eigenlijk wel? Presentatie: Lucas Brouwers Gast: Hendrik Spiering Product…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#111 Kan een computer creatiever schrijven dan een mens?
59:06
59:06
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
59:06
Gedichten, opiniestukken, interviews.. Geef aan GPT-3 een paar beginzinnen en hij maakt het af. Al jaren zijn wetenschappers bezig met het ontwikkelen van een robot die teksten kan schrijven net als een mens en met dit algoritme lijkt dat gelukt. Welke techniek zit hierachter en wat betekent dit type kunstmatige intelligentie voor de toekomst? @luc…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#110 Van mycelium tot heksenkring, het mysterie van de paddenstoel
53:33
53:33
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
53:33
Als je nu een boswandeling gaat maken, struikel je er over: paddenstoelen. Je vind ze ook in onze sprookjes, pastasaus en coffeeshops. Toch is er maar verdacht weinig bekend over deze schimmels. Biologieredacteur Gemma is al jaren gefascineerd door deze bijzondere levensvorm die zich bevindt op het grensgebied tussen plant en dier. Samen met Lucas …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#109 Wat we van de doden kunnen leren
56:02
56:02
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
56:02
Het is herfst, de natuur is in verval. Bladeren vallen van de bomen en verrijken de bodem. Ook lichamen ontbinden als je ze in de natuur laat liggen. Wetenschappers willen weten hoe verschillende omstandigheden die ontbinding beïnvloeden. Presentatie: Lucas Brouwers en Hendrik Spiering Gast: Anne van Kessel Productie: Mirjam van Zuidam, Kim Kabbedi…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#108 : Wat als je gezondheid afhangt van een algoritme?'
34:59
34:59
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
34:59
Waar de meeste mensen zonder nadenken een koekje eten, een extra boterham naar binnen schuiven en daarna op de fiets springen moet luisteraar Maaike Helmer al 20 jaar flink vooruit plannen om dit soort dingen te doen. Door haar diabetes type 1 heeft iedere schommeling van haar suikerspiegel flinke invloed op haar leven. Sinds een paar jaar leeft ze…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#107 Met laserlicht het brein besturen
48:50
48:50
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
48:50
Optogenetica maakt het mogelijk om met licht heel gericht hersencellen aan of uit te zetten. Zo kunnen wetenschappers het gedrag van proefdieren besturen. Met een druk op de knop valt een rustig scharrelende muis opeens een krekel aan. Een ‘godsgeschenk’ volgens hersenonderzoekers, omdat ze nu op celniveau kunnen zien hoe het mysterieuze brein werk…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#106.3 Nobelprijs voor dna-schaar CRISPR-Cas
15:11
15:11
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
15:11
De Nobelprijs voor Scheikunde is woensdag toegekend aan Jennifer Doudna en Emmanuelle Charpentier voor de ontwikkeling van dna-kniptechniek CRISPR-Cas. Medisch redacteur Sander Voormolen praat je bij over de winnaars en hun onderzoek. Presentatie: Lucas Brouwers, Sander Voormolen Productie: Kim Kabbedijk @lucasbrouwers // @SanderVoormolen Word lid …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#106.2 Nobelprijs voor zwarte gaten
15:06
15:06
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
15:06
De Nobelprijs voor Natuurkunde is dinsdag toegekend aan Roger Penrose , Reinhard Genzel en Andrea Ghez voor hun onderzoek aan zwarte gaten. Penrose krijgt de helft van de prijs, Genzel en Ghez delen de andere helft. Natuurkundejournalist Dorine Schenk praat je bij over de winnaars en hun onderzoek. Presentatie: Lucas Brouwers, Dorine Schenk Product…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#106.1 Nobelprijs voor ontdekking hepatitis C-virus
13:48
13:48
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
13:48
De Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde is maandag toegekend aan drie ontdekkers van het hepatitis C-virus. De ontdekking van het virus, eind jaren 80, heeft geleid tot veilige bloedtransfusies en sinds kort ook behandeling die het virus kan opruimen. Toch overlijden er jaarlijks nog 400.000 mensen aan een infectie door hepatitis C. Medisch re…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#105 Waarom Koning Arthur nooit zal sterven
52:02
52:02
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
52:02
Sinds zijn verschijning in de middeleeuwen is koning Arthur nooit meer uit het collectieve geheugen verdwenen. Verhalen over de ridders van de Ronde Tafel, de heilige graal, tovenaar Merlijn, het zwaard in de steen en het overspel van Lancelot met koningin Guinevere blijven films, boeken en tv-series inspireren. Wat is de magie van deze vertellinge…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#104 Waarom zou je de tuinvogels tellen?
49:14
49:14
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
49:14
Tuinvogels, bijen, waterdiertjes, spinnen en de jaarrondtelling. In Nederland kunnen we eindeloos beestjes blijven tellen. Al deze waarnemingen leveren veel gegevens op, maar heeft de wetenschap er ook iets aan? Presentatie: Lucas Brouwers, Hendrik Spiering, Gemma Venhuizen Productie: Kim Kabbedijk @lucasbrouwers // @hendrikspiering // @GemmaJV Mee…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#103 Wonderkristal zet wereld van zonne-energie op z'n kop
38:47
38:47
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
38:47
Volgens sommige kenners staan we aan de vooravond van een revolutie in zonne-energie. Flexibele, doorzichtige en efficiënte zonnecellen zijn binnen handbereik dankzij een bijzonder kristal: perovskiet @lucasbrouwers // @wismans Meer weten over perovkiet? Lees deze artikelen: https://www.nrc.nl/nieuws/2020/07/31/het-zonnepaneel-is-volwassen-leve-de-…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#102 Hoe de hond onze beste vriend werd
56:21
56:21
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
56:21
De band tussen mens en hond is oersterk en vele duizenden jaren oud. Deze zomer bleek uit onderzoek dat 10.000 jaar geleden sledehonden het al mogelijk maakte voor mensen om te leven in barre poolstreken. Maar waar begon onze nauwe vriendschap met honden en hoe komen we van een grote boze wolf uiteindelijk uit bij moderne honden zoals Maltipoodles …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#101 Zomerbonus: Een eerbetoon aan de zon
57:25
57:25
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
57:25
Zonder de zon geen warmte, licht of leven. We zoeken de zon op, vereren hem, maar nemen hem ook voor lief. Onbehaarde Apen brengt nu een zomers eerbetoon. Wanneer is de zon ontstaan? Hoe maakte hij complex leven mogelijk en werd hij echt vereerd als god? Presentatie: Lucas Brouwers, Gemma Venhuizen, Hendrik Spiering Productie: Kim Kabbedijk @lucasb…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#100: Onbehaarde Apen viert het onverwachte
1:01:40
1:01:40
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:01:40
Waarom denken we hardop? Waarom hebben hermelijnen zwart puntjes aan hun witte staart? En waarom hebben Tibetanen minder last van hoogteziekte? Voor deze laatste afvering voor de zomer gaat de wetenschapsredactie op zoek naar verrassende vragen met onverwachte antwoorden. Presentatie: Lucas Brouwers, Gemma Venhuizen, Hendrik Spiering, Sander Voormo…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#99 Geo-engineering: draaien aan de thermostaat van de aarde
52:33
52:33
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
52:33
Met de hulp van technologieën ingrijpen in het klimaat om zo de opwarming van de aarde tot stilstand te brengen klinkt steeds aanlokkelijker. Het klimaatdoel om niet boven de 1,5 graad stijging uit te komen lijkt steeds verder uit bereik en met de beperking van de CO2-uitstoot wil het maar niet vlotten. Maar wat zijn dit voor technologieën en is he…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#98 Corona: wat weten we nu?
51:44
51:44
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
51:44
“In een crisis als deze moeten we met 50% van de kennis, 100% van de besluiten nemen” zei premie Mark Rutte op 12 maart, vlak voor Nederland in lock-down ging. De stroom wetenschappelijke publicaties neemt elke dag toe, maar nog steeds zijn veel vragen onbeantwoord en het ongeduld groeit. Wat weten we nu over het coronavirus en kan de wetenschap on…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#97 Het regent niet genoeg, Nederland droogt uit
49:37
49:37
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
49:37
Ons land snakt naar water. Volgens het KNMI is het neerslagtekort ondertussen zo opgelopen dat de kans bestaat dat 2020 de boeken in zal gaan als het ‘droogste jaar ooit’. Hoewel februari dit jaar nog extreem nat was valt er inmiddels veel te weinig regen. Waarom is het zo droog? Hoe schadelijk is het? En hoe moeten we Nederland inrichten als het z…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#96 Hoe SpaceX Amerika weer bemande ruimtevaart teruggaf
52:58
52:58
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
52:58
Bemande capsules bouwen is de eredivisie van de ruimtevaarttechniek. Waarom is het zo gevaarlijk en duur? En hoe kan het dat juist een commercieel bedrijf als SpaceX de grote ruimtevaartorganisatie NASA voorbijstreeft? Presentatie: Lucas Brouwers, Hendrik Spiering, Bruno van Wayenburg Productie: Kim Kabbedijk @lucasbrouwers // @hendrikspiering // @…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#95 Hoe een sprinkhaan verandert in een allesverslindend monster
42:29
42:29
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
42:29
Ze zijn niet te stoppen en hebben een onstilbare honger. Met miljoenen tegelijk bewegen sprinkhanen zich over de akkers van Oost-Afrika en verslinden daarbij alles wat op hun pad komt. Wat maakt de sprinkhaan zo’n succesvo zwermdier en is hij nog wel te bestrijden? Presentatie: Lucas Brouwers, Gemma Venhuizen Gast: Koert Lindijer Productie: Misha M…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#94: Hoe wreed waren de Vikingen echt?
49:16
49:16
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
49:16
Grote mannen met gevlochten baarden op drakenschepen: het beeld van de Vikingen is een cliché dat wordt herhaald in films, kinderseries en games. Maar in hoeverre klopt dat stereotype met de geschiedenis? Presentatie: Lucas Brouwers, Bart Funnekotter en Hendrik Spiering Productie: Misha Melita en Kim Kabbedijk @lucasbrouwers // @BartFunnekotter // …
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#93: Alexander von Humboldt: de laatste homo universalis?
52:29
52:29
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
52:29
In zijn tijd was hij een beroemde wetenschapper en ontdekkingsreiziger, nu zijn we hem haast vergeten. Toch wordt Alexander von Humboldt (1769-1859) gezien als de grondlegger van de ecologie en inspireerde hij bekende tijdgenoten als Goethe en Darwin. Waarom is hij weggezakt in het collectieve geheugen? En wat kunnen we vandaag de dag leren van dez…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#92: Waarom de octopus verrassend slim is
58:16
58:16
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
58:16
Kraaien, chimpansees, olifanten, papegaaien én octopussen: allemaal dieren die intelligent gedrag vertonen. Maar de octopus is extra bijzonder omdat hij evolutionair heel ver van ons afstaat, met zijn autonome armen en een huid als een videoscherm. Waaraan dankt dit weekdier zijn slimheid? En hoe slim is de octopus precies? Presentatie: Lucas Brouw…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#91: Hoe ziek worden we van dieren?
46:57
46:57
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
46:57
Van Q-koorts tot salmonella, en van het nieuwe coronavirus tot ebola: allemaal zijn het ziekten die ooit begonnen met een overspringende bacterie of virus van dier op mens. Hoe ontstaan deze zoönosen precies? En waarom zijn vleermuizen zo vaak de bron? Presentatie: Lucas Brouwers, Hendrik Spiering en Gemma Venhuizen. Productie: Misha Melita @lucasb…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#90: Waar is alle antimaterie gebleven?
40:10
40:10
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
40:10
Bij de oerknal ontstond in een keer heel veel materie én antimaterie, in theorie zelfs evenveel. Maar om ons heen is bijna alleen nog maar materie. Hoe kan dat? Waar is al die antimaterie naartoe? Presentatie: Lucas Brouwers, Hendrik Spiering en Dorine Schenk. Productie: Misha Melita @lucasbrouwers // @hendrikspiering // @dorineschenk…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#89: Wat kinderen willen weten over het coronavirus
34:03
34:03
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
34:03
Het coronavirus is onderwerp van ieder journaal, gesprek en krant. Maar voor kinderen is de informatie over corona niet altijd even toegankelijk. Daarom deden wij een oproep: wat willen jullie eigenlijk weten? In deze aflevering van Onbehaarde Apen geven we antwoord op de vragen van kinderen over het coronavirus. Presentatie: Lucas Brouwers, Sander…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#88: Is het dragen van een ketting al een teken van abstract denken?
39:25
39:25
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
39:25
Acht 130.000 jaar-oude arendsklauwtjes werden waarschijnlijk door Neanderthalers als ketting gedragen. Een nieuw bewijs dat Neanderthalers een complexere mensensoort waren dan lange tijd werd gedacht. Of moeten we niet zoveel waarde hechten aan een klauwenketting? Presentatie: Lucas Brouwers en Hendrik Spiering Productie: Misha Melita @lucasbrouwer…
Onbehaarde Apen verschijnt nog steeds iedere week in je feed met verhalen uit de volle breedte van de wetenschap. Dat vinden we belangrijk. We willen niet elke week een podcast over het coronavirus uitbrengen: daarover wordt al zo veel gezegd en geschreven. Maar voor kinderen maken we graag een uitzondering. Er zijn veel vragen en antwoorden zijn n…
N
NRC Onbehaarde Apen


1
#87: Kan de aarde zonder permafrost?
40:15
40:15
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
40:15
Een reservoir voor broeikasgassen of een schatkamer vol mammoetfossielen: zo komt permafrost vaak in het nieuws. Maar wat is permafrost precies? En wat gebeurt er als de dooi doorzet door klimaatverandering? Presentatie: Lucas Brouwers & Gemma Venhuizen Op afstand: Marcel aan de Brugh Productie: Misha Melita @LucasBrouwers // @GemmaJV…