In de podcast Heijne en Van Teutem bijten Bas Heijne en Simon van Teutem zich vast in de belangrijke crises van deze tijd. Ze ontvangen prikkelende studiogasten die gespecialiseerd zijn in het onderwerp van die week. Heijne en Van Teutem bespreken vertrouwen, klimaat, politiek, identiteit, veiligheid en literatuur. En ze onderzoeken hoe we weer uit die crises kunnen komen. https://www.nrc.nl/heijnevanteutem/
…
continue reading
Greet Van Thienen zet Immanuel Kant's vier vragen van de filosofie in als motor voor gesprekken met denkers van nu. Wat kan ik weten? Wat moet ik doen? Wat kan ik hopen? en Wat is de mens?
…
continue reading
1
Waarom Rutger Bregman vindt dat jij de lat hoger moet leggen
47:15
47:15
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
47:15
Rutger Bregman verdiende ineens een bulk geld met de verkoop van zijn boek 'De meeste mensen deugen' en vroeg zich af: wat moet ik hier eigenlijk mee? Zo werd hij aanhanger van het effectief altruïsme: zo'n groot mogelijk verschil maken in de wereld door het slim doneren van je geld. Want als je geld op de bank hebt staan dat je zelf niet nodig heb…
…
continue reading
1
Een klein land met grote verschillen
46:01
46:01
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
46:01
…
continue reading
1
Geschiedenis is er niet om ons te binden
49:33
49:33
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
49:33
Een historische canon, nationaal historisch museum of de 'oer-Hollandse gezelligheid': het zijn allemaal verhalen over de geschiedenis die zijn verzonnen om ons te binden. Maar de nationale geschiedenis is er niet om ons te binden, stelt historicus Remieg Aerts. Strijd is juist een essentieel onderdeel van de geschiedenis. En als je strijd ontken, …
…
continue reading
1
De nieuwe wereldorde van China
43:55
43:55
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
43:55
Schrijver en strateeg Ties Dams legt de ziel bloot van de machtigste man van China: Xi Jinping. En hij reflecteert op de macht van China: ‘China bouwt aan een parallelle post-Westerse wereldorde waarin Europa niet meer het centrum is maar slechts een provincie.’ Deze aflevering verscheen eerder in de NRC Audio app. Download de NRC Audio app om alti…
…
continue reading
1
Hoe Europa altijd maar doormoddert
50:07
50:07
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
50:07
We leven in een bijzondere tijd doordat Europa van buiten wordt bedreigd, stelt journalist Caroline de Gruyter. De interesse in Europa groeit, De Gruyter zelf krijgt nu beduidend minder scheldmails dan voor de oorlog en zelfs populisten willen Europa niet meer verlaten. Zij willen Europa nu van binnenuit veranderen, wat misschien nog wel enger is. …
…
continue reading
1
Het activisme van Tim Hofman
46:43
46:43
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
46:43
Wat is er veranderd na de uitzending van BOOS over seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice? 'Voorheen leerden we meisjes dat ze aan de bel moesten trekken, nu worden jongens en mannen steeds vaker aangesproken op hun gedrag,' vertelt Tim Hofman aan Bas en Simon. Ook legt Hofman uit waarom linkse politieke partijen volgens hem niet door de…
…
continue reading
1
De ongekende kracht van Russische propaganda
46:03
46:03
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
46:03
Nederlandse journalisten nemen nog te vaak blind berichtgeving uit Rusland over. Ze realiseren zich niet dat het regime van Poetin bijna altijd liegt, stelt Ruslanddeskundige Marit de Roij. Bas Heijne en Simon van Teutem praten met Marit de Roij over de informatie-oorlog van Rusland, misleidende krantenkoppen en de essentie van de journalistiek. De…
…
continue reading
In het tweede seizoen van Heijne en Van Teutem bespreken Bas Heijne en Simon van Teutem met hun gasten de grote thema's van deze tijd. Zo hebben ze het over Poetins informatie oorlog, giftige mannelijkheid en onze moeizame omgang met de geschiedenis. Luister vanaf 19 oktober naar Heijne en Van Teutem in de NRC Audio app. Zie het privacybeleid op ht…
…
continue reading
1
Pieter Omtzigt over burgers die worden vermalen
46:53
46:53
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
46:53
Heijne en Van Teutem praten met Pieter Omtzigt over beeldvorming, verkeerde prioriteiten en burgers die worden vermalen terwijl oligarchen via de rode loper ons land binnenkwamen. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.…
…
continue reading
1
De strijd om het Nederlanderschap
46:00
46:00
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
46:00
‘PVV stemmers zijn mijn lotgenoten,’ zegt politicoloog Kiza Magendane. ‘Want zij ervaren ook ontworteling.’ Bas Heijne en Simon van Teutem praten met Magendane over nationale identiteit en over onze behoefte aan symbolen en verhalen. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/priva…
…
continue reading
1
Is de mens wel zo'n bijzonder dier?
33:00
33:00
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
33:00
Bas Heijne en Simon van Teutem spreken met filosoof Eva Meijer over de mens die zichzelf boven de natuur plaatst, dieren als dingen, en het verschil tussen mens en mestkever. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.…
…
continue reading
1
Is Nederland een land van navelstaarders?
50:51
50:51
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
50:51
Bas Heijne en Simon van Teutem praten met historicus Mathieu Segers over de sluimerende crisis in de democratie. We gaan te veel mee in de waan van de dag, stelt Segers, doordat we een te groot zelfvertrouwen hebben. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my…
…
continue reading
1
Durf jij je hoofd op het hakblok te leggen?
44:51
44:51
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
44:51
Bas Heijne en Simon van Teutem praten met schrijver Roxane van Iperen over hoe moeilijk het is om verzet te plegen en je tegen de moraal van je eigen groep te keren. Wanneer kun je ermee leven dat je opportunistisch handelt omdat je wilt overleven? Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://…
…
continue reading
Bas Heijne en Simon van Teutem hebben het met Beatrice de Graaf over de veiligheidscrisis: 'we hebben onze ratio teveel op Poetin geprojecteerd.' Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
…
continue reading
1
Hoe moeten we omgaan met complotdenkers?
40:52
40:52
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
40:52
Bas Heijne en Simon van Teutem bijten zich met filosoof Cees Zweistra vast in de vertrouwenscrisis: hoe moeten we omgaan met complotdenkers? Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
…
continue reading
Filosoof Paul Moyaert is evenzeer thuis in de filosofie als in de psychoanalyse, bij Lacan, Deleuze en Freud. Moyaert werkte o.m. rond de kracht van symbolen, interpreteerde de doodsdrift bij Freud, vroeg zich af wat waanzin is en vooral: hoe wij mensen in elkaar steken. Hij beantwoordt de Kant-vraag ‘Wat is de mens?’ op een niet-evidente wijze. Mi…
…
continue reading
Peter Singer is professor bio-ethica in Princeton en Melbourne, en werd in de jaren ’70 op slag wereldberoemd met zijn boek ‘Animal Liberation’. Want dieren zijn net als mensen, of liever: voelen net als wij pijn en lijden. Singers praktijk van het ‘Effectief Altruïsme’ is al even radicaal. De schijnbaar eenvoudige regels zijn: 1. Ontdek hoe je het…
…
continue reading
Pieter Thyssen bouwt imaginaire teletijdmachines op papier; en onderzoekt wat de vreemde gevolgen van tijdreizen zouden kunnen zijn. Hij is wetenschapper én filosoof, en vertoeft courant in heden én verleden. Thyssen droomt er zelfs van wakker te worden in de toekomst. Om daar misschien een antwoord te vinden op die brandende Kant-vraag: Wat kan ik…
…
continue reading
Amerikaans filosoof Martha Nussbaum is een ster aan het de filosofisch firmament. Ze reist de wereld rond om lezingen te geven, verzamelt eredoctoraten, doceert rechtsethiek, en schrijft over het belang van emoties, over rechtvaardigheid en ouder worden. Ze denkt na over alles wat het leven haar aanreikt. Geïnspireerd door de klassieken, de literat…
…
continue reading
Kunstwetenschapper Barbara Baert doceert aan de KU Leuven, doet onderzoek en schrijft. Voor haar is de centrale vraag : wat kunnen we weten? Ze behandelt die vraag vanuit haar vak, de kunstwetenschap, maar het antwoord draait tegelijk ook om wat de mens is, en hoe het willen weten in gang wordt gezet door verwondering en emotie.…
…
continue reading
Ann Dooms is wiskundige en expert artificiële intelligentie, en daar draait alles om de vraag welke menselijke vermogens we zouden willen nabootsen in of aanleren aan een computer. Kunnen we een machine leren denken? En wat is denken dan? Valt dat complexe proces wel te kwantificeren? Ann zoekt naar wiskundige wegen om de limieten van AI te verlegg…
…
continue reading
Psychiater Joris Vandenberghe stelt zich bij elke ontmoeting met een patiënt de vraag: Wat moet ik doen? Moet ik in actie schieten of eerder afwachten en luisteren? En in de psychiatrische praktijk stelt zich ook als vanzelf de vraag naar wat de mens is. Vandenberghe gaat uit van een inclusief mensbeeld, waarin ook mensen met psychische stoornissen…
…
continue reading
Beeckman wordt geïnspireerd door filosofen Spinoza en Machiavelli. Ze bouwt bruggen tussen hun denken en onze tijd, die al even onzeker is als die van hen. Ze denkt na over de Kant-vraag: Wat moet ik doen? Wat is goed handelen? Voor haar werkt de ethische praktijk van elke dag beter dan een of ander groot moreel principe waarop we ons kunnen richte…
…
continue reading
Voor historica Sophie De Schaepdrijver is de Kant-vraag ‘Wat moet ik doen?’ tegelijk essentieel én verschrikkelijk moeilijk. Want gaat het over het handelen voor onszelf, onze geliefden of voor de hele planeet?Door Klara
…
continue reading
Schrijver en essayist Bas Heijne wil in zijn werk de tijd aanraken. ‘Je kijkt om je heen en je vraagt je af: hoe sta ik daar tegenover?’ Hij is gefascineerd door de vraag hoe uit het ‘crooked timber of humanity’, de al te feilbare mens, iets kan voortkomen dat de goede kant opgaat.Door Klara
…
continue reading
Filosoof Pieter Adriaens zet de mens radicaal tussen de andere dieren om na te denken over wat we zijn. Hij is gefascineerd door wat Nietzsche onze ‘ziekelijkheid’ noemde, ofwel onze fysieke en vooral, grote mentale kwetsbaarheid. Wat betekent het te beseffen dat zowel kwetsbaarheid als vindingrijkheid in ons DNA geschreven staan?…
…
continue reading
De Amerikaanse filosoof Susan Neiman is een uitgesproken public intellectual, voor wie Kant's vraag naar wat we kunnen hopen al 40 jaar lang een leidraad is. Neiman denkt na over verantwoordelijkheid en engagement, met de hoop als startpunt om te kunnen handelen. ‘Ik probeer hoop te houden, want zonder hoop zijn we niet in staat de wereld te verand…
…
continue reading
Voor wetenschapsfilosoof Trudy Dehue was de Kant-vraag ‘Wat kan ik weten?’ altijd al de leidraad, en Wat kan wetenschappelijk onderzoek weten? Want misschien worden we misleid als we classificaties voetstoots aannemen als letterlijke afspiegelingen van de werkelijkheid. In haar boek ‘De depressie-epidemie’ klaagde ze de ‘ban op bedachtzaamheid’ aan…
…
continue reading
Hertog, kosmoloog en professor theorethische fysica aan de KUL, dacht met Stephen Hawking na over de oerknal en over de grondvragen: Waarom zijn we hier? Waar komen we vandaan? En Hertog voegt daar zijn versie van de Kant-vraag 'Wat is de mens' aan toe: zullen we onszelf nog herkennen in de verre toekomst? Wat is onze plaats in het universum? Een a…
…
continue reading
De Britse zoöloog George Monbiot bereidt wel eens doodgereden dieren, en schreef in zijn columns in The Guardian over zijn prostraatkanker. ‘I will not be prostrated by my prostate.’ Monbiot is uitgegroeid tot een gereputeerd journalist en denker. Hij schrijft boeken over zijn bescheiden oplossingen voor onze zieke wereld. Volgens Monbiot hebben we…
…
continue reading
Psychoanalyticus Paul Verhaeghe wordt in zijn praktijk geconfronteerd met onze angsten, die dikwijls te maken hebben met de dwang van het nooit genoeg, en die maken dat we bij god niet meer weten wie we zijn. Bij Verhaeghe wordt Kant’s grote vraag uitgebreid tot: Wat is de mens hier en nu? En waar zitten we precies mee te sukkelen? Produceert elke …
…
continue reading
Maxim Februari is auteur, columnist, filosoof en man. Maxim heette namelijk tot aan zijn transitie, Marjolein. Nu is dat man-zijn een evidentie en wil hij gewoon weer verder schrijven. Literatuur, zowel lezen als schrijven, is van groot belang. Februari vraagt zich af hoe we onze toekomst zien, nu de digitale wereld overal lijkt binnen te dringen. …
…
continue reading
Psychiater en filosoof Damiaan Denys is afdelingshoofd psychiatrie in het Academisch ziekenhuis van Amsterdam (AMC). Hij wordt er dagelijks geconfronteerd met de Kant-vraag: Wat is de mens? Het gaat over onze wankele positie tussen angst en vrijheid. De mens als brein-machine is te beperkt. ‘Een neurobioloog stopte een dode zalm onder de scanner, e…
…
continue reading
Filosoof en econoom Toon Vandevelde denkt na over wat geluk betekent of gelijkheid, houdt van lesgeven, gedichten lezen, studeren, tuinieren, hardlopen, konijnen kweken, imkeren, en we vergeten vast nog wel wat. Voor hem is dat samengaan van het aardse met wat boven ons uitstijgt, tekenend voor de menselijke conditie. Het fenomeen van de vluchtighe…
…
continue reading
De Britse godsdiensthistorica en auteur Karen Armstrong was jarenlang allergisch voor religie, nadat ze ontmoedigd het klooster verliet als jonge twintiger. Ze struikelde later toch weer over God en godsdiensten, en dat zette een leven van engagement in gang. Ze reist de wereld rond met haar Charter for Compassion, Over de praktijk van compassie en…
…
continue reading
Filosoof Lode Lauwaert doceert techniekfilosofie aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte in Leuven, en onderzocht in zijn doctoraat hoe Franse filosofen over Markies de Sade nadachten. Lauwaert is dan ook gefascineerd door geweld als filosofisch thema. Hoe kunnen we geweld in deze tijd begrijpen? Staat de neiging tot geweld in ons geschreven? Hoe…
…
continue reading
Filosofisch essayist Joke Hermsen is begaan met de hedendaagse mens. Dat toonde ze al in boeken als ‘Stil de Tijd’ en ‘Kairos’. We hebben het druk, verliezen ons in de oneindige zijwegen van de virtuele wereld, laten ons afleiden door elke *bleep*, - en toch zoeken we, paradoxaal genoeg, naar rust. Met Kant vragen we ons af: Wat is de mens? En waar…
…
continue reading
Marcus du Sautoy doceert wiskunde in Oxford én is bovendien hoogleraar Wetenschaps-popularisatie. Hij smijt zich enthousiast in het publieke debat over wetenschap, maakte reeksen voor BBC, werd geëerd met een Order of the British Empire en schreef een wiskundig theaterstuk. Du Sautoy stelt zich constant vragen over onszelf en de wereld; én over wat…
…
continue reading
De Nederlandse filosoof en antropoloog Ton Lemaire woont al meer dan 20 jaar op een afgelegen plek in Zuid Frankrijk. Hij noemt zichzelf een ‘ecologische vluchteling’, weggelopen van het lawaai van de moderne wereld. Hij blijft nadenken en schrijven over onze verstoorde band met de natuur en de dieren. Bij hem gaat de Kant-vraag: Wat moet ik doen? …
…
continue reading