309 - Acht miljard aardbewoners

Betrouwbare Bronnen

Ze kwam ter wereld op 15 november 2022. In Manilla op de Filipijnen. De acht miljardste aardbewoner, 11 jaar nadat de zeven miljard was bereikt. Dit maakt 2022 nu al een jaar waarin de wereldgeschiedenis een wending neemt, want vanaf nu gaat het tempo van die toename fors omlaag tot ergens tussen 2080 en 2100 een piek van ruim tien miljard bereikt wordt. Jaap Jansen en PG Kroeger bespreken deze geopolitieke en demografische mijlpaal en wat hiervóór gebeurde, te beginnen bij het jaar nul.

Aan het begin van de christelijke jaartelling was de aardbol bevolkt met zo'n 200 miljoen mensen, waarvan een derde in het Imperium Romanum. Het duurde nog 1800 jaar voordat de wereld 1 miljard telde.

Dit laat wel zien hoe revolutionair de ontwikkelingen in de 19e eeuw van industrialisatie, technologische innovatie en expansie van landbouwproductie waren. En hoezeer dit in ‘onze’ twintigste en eenentwintigste eeuw diep heeft doorgewerkt. Jaap en PG gaan in op de geopolitieke omwentelingen die er het gevolg van waren. De opkomst van de Verenigde Staten van Amerika was in hoge mate demografisch bepaald door een massale immigratie van gretige, jonge mensen uit vooral Europa.

Juist in de afgelopen honderd jaar waren de gevolgen van deze veranderingen diepgaand. Zo zorgden heftige omwentelingen en hongersnoden in China in de jaren 1960 voor opvallende breuken in de groeitrend en inmiddels begint het qua bevolking te krimpen. Dramatisch zijn de dalende cijfers van Rusland. De strategie van Xi en Poetin worden hierdoor merkbaar bepaald.

De toekomst van de wereldbevolking en de grootmachten is dan ook een fascinerend thema. Zijn de verhoudingen nu 1-1-1-4 miljard [Amerika, Europa, Afrika, Azië] gaat dit naar 1-1-4-5 tegen 2100. Zo wordt Nigeria het derde land in omvang na India en China. Onderliggende culturele en economische ontwikkelingen zijn hier van diepgaande betekenis. En deze zijn in hoge mate weer politiek bepaald.

Zo is het geen toeval dat de Nigeriaanse oud-minister van Financiën, dr. Ngozi Okonjo-Iweala, in een eerdere aflevering van Betrouwbare Bronnen al benadrukte dat zij zeer inzette op de onderwijskansen van meisjes en daarmee hun toekomstperspectief. De cijfers geven haar gelijk. De snelheid waarmee hierin geïnvesteerd wordt, bepaalt bijvoorbeeld hoe snel het aantal geboorten daalt en de kansen op welvaart en onafhankelijkheid van vrouwen in nog hoger tempo zullen toenemen. De trend is positief maar nog lang niet krachtig genoeg.

De landen die vanwege hun bevolkingsgroei zorgen blijven baren zijn niet toevallig naties als Afghanistan, Irak, Congo en Subsahara Afrika. Ook hier is de verbinding met politiek en opbouw van de samenleving pijnlijk duidelijk. Falende staten zijn ook demografisch risicozones. Historie, politiek, sociale samenhang en demografie hangen dan ook in hoge mate samen.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heb jij belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Dat zou helemaal mooi zijn! Stuur voor informatie een mailtje naar [e-mail]

Een van onze adverteerders is Bamigo. Korting op je eerste bestelling krijg je met code: bron25(en in de Black Friday periode krijg je die korting sowieso!)

***

Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier

***

Verder kijken

Persconferentie Verenigde Naties op 15 november 2022

***

Verder luisteren

305 - Andrea Wulf, Hoe rebelse genieën twee eeuwen later nog ons denken, cultuur en politiek beïnvloeden

262 - Waarom India - ook voor Nederland - steeds belangrijker wordt

259 - De omgevallen boekenkast: leestips van PG!

58 - PG over 70 jaar China, de Volksrepubliek van Mao, Deng en Xi

185 - De Amerikaanse Burgeroorlog (1): Black Lives Matter en George Floyd, hoe de burgeroorlog op de VS nog altijd zijn stempel drukt

228 - De Amerikaanse Burgeroorlog (2): hoe Abraham Lincoln onvoorbereid de strijd in ging

263 - De Amerikaanse Burgeroorlog (3): de overwinning van Abraham Lincoln en Ulysses Grant

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:38:50 – Deel 2

01:00:32 – Bamigo advertentie + Deel 3

01:21:09 – Einde

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.