))
Hoe kan Nederland beter worden bestuurd? Kustaw Bessems praat met gasten die het niet bij klagen laten, maar ideeën hebben over hoe het wel moet met onze democratie. Hoe zorgen we dat iedereen gehoord wordt? Hoe voorkomen we dat we van schandaal naar schandaal rennen? En hoe krijgen we de beste leiders op de belangrijkste plekken?
Topatlete Susan Krumins en haar vaste co-host Olivier Heimel (hoofdredacteur van Runner’s World) praten elke twee weken over hardlopen, training en wedstrijden. En soms over koffie. Vaak met een gast.
Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?
Klaas en Koen zijn mateloos op zoek naar zingeving en avontuur. De mateloosheid had bij de heren vijftien jaar geleden nogal een destructief randje maar nu lopen ze graag hard en één van de twee is veganist en de ander mediteert iedere dag. Nu ouwehoeren ze over hardlopen, Johnny Cash, kip, Stryd, mediteren en meer.
https://running-business.nl - Running is a serious business! Wij hebben een hart voor hardlopen. Jij ook? Hardlopen is topsport, houden van je gezondheid, een adrenaline boost, of bijna dagelijkse therapie voor mentale stabiliteit.
In de laatste week van juli verandert de binnenstad van Tilburg ieder jaar weer in de grootste kermis van de Benelux. In deze podcast praten Myrthe van der Putten en Jasper Stads met de mensen achter de schermen van de Tilburgse kermis.
Over die dingen die je nooit hebt geleerd tijdens je studie maar wel nodig hebt om carrière te maken. En daar zit je dan. Met je diploma op zak, in een splinternieuw pak, boordevol ambities achter je eerste eigen bureau. Je eerste werkdag is een feit! Hier heb je al die jaren voor zitten zwoegen, stapels dikke boeken uit je hoofd geleerd, opdrachten gedaan en wat is het gevoel na je eerste werkdag?Help, ik weet niks!Ben je de enige die hiermee te maken heeft? Nee, absoluut niet! Sterker nog, ...
Overal in het wild zie je het terug: het optimaliseren van energieverbruik. Hoe zit dat eigenlijk als we een rondje hardlopen? Vroegen onderzoekers van Stanford zich af. Ze bekeken data van 2600 hardlopers, die gezamenlijk zo'n 28.000 uur bij elkaar renden in hun vrije tijd. Ook werd een vergelijking gemaakt tussen geconditioneerde omstandigheden o…
In een zinkgat in het zuiden van China hebben grotonderzoekers een bos gevonden met oeroude bomen van wel 40 meter hoog. Natuurlijke zinkgatten ontstaan op plekken waar oplosbaar gesteente, zoals zout of kalk, in de grond zit. Dit gesteende kan door de aanwezigheid van water oplossen waardoor er lege ruimtes onder de grond ontstaan. De omgeving waa…
In Engeland vind je Nature's Safe: een vriezer van min 196 graden waarin stukjes weefsel van nu al 100 verschillende diersoorten worden bewaard. Net als biobanken voor plantenzaadjes moet deze biobank voor levend weefsel bijdragen aan het beschermen van de biodiversiteit op aarde. Het idee is dat soorten die in de toekomst verdwijnen dankzij deze s…
Waarom zijn mannetjes muizen bang voor bananen? Op die vraag hebben onderzoekers nu een antwoord gevonden. Ze kwamen er per ongeluk achter toen ze in het lab een onderzoek naar hoogzwangere vrouwtjesmuizen deden. Het viel ze op dat mannetjes in de buurt zich vreemd gedroegen. Dit gebeurde ook als ze alleen maar de geur van de zwangere vrouwtjes rok…
Het namaken van menselijke eicellen in een lab is om heel veel redenen gigantisch moeilijk. Toch hebben wetenschappers nu een belangrijk stap in het mechanisme doorgrond waarmee het iets dichterbij is gekomen. Ze hebben in dit onderzoek naar de cellen gekeken waaruit onze eicellen en spermacellen ontstaan: germ cells. Voordat deze cellen succesvol …
Kinderen die opgroeien met honden, of veel familieleden, zouden wel eens beter beschermd kunnen zijn tegen het krijgen van de ziekte van Crohn. De ziekte van Crohn is een chronische ontstekingsziekte van de darm. Nou waren wetenschappers benieuwd wat de rol van omgevingsfactoren is bij het krijgen van deze ziekte. Ze spraken met meer dan 4000 eerst…
Een Chileense wetenschapper denkt een boom te hebben gevonden die ouder is dan alle andere bomen op aarde. Meer dan 5400 jaar zou hij zijn. Omdat de boom uit de orde van coniferen met een diameter van 4 meter gigantisch is, lukte het niet om een sample te boren waarmee de jaarringen allemaal geteld konden worden. Voor de rest van de berekening gebr…
S
Stuurloos
1
Waarom je nerdfluisteraars nodig hebt bij de overheid
1:04:40
1:04:40
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:04:40
Waarom is het zo moeilijk voor de overheid om mensen te werven die ergens echt veel vanaf weten? En waarom hebben die experts daar weinig zin in en houden ze het, áls ze eraan beginnen, vaak maar kort uit? Techneut Bert Hubert werkte voor de AIVD, leverde software aan de overheid en houdt daar nu toezicht op inlichtingendiensten. Aan Kustaw Bessems…
Vooral de trilhaartjes in het slakkenhuis in ons oor kregen de schuld van doofheid of slechthorendheid. Dat is terecht, ze spelen een rol, maar een vijftig jaar oude theorie dwingt wetenschappers nu ook naar andere oorzaken te kijken. Het betreft de theorie van de Stria Vascularis, een klein orgaan, in de zijkant van het slakkenhuis, dat fungeert a…
In Kharkov, Oekraïne, staat een meer dan honderd jaar oude genenbank. In deze genenbank wordt, net als in andere genenbanken op de wereld, plantaardig genetisch materiaal bewaard. Plantveredelaars hebben dat materiaal nodig voor het maken van nieuwe gewassen, en de bank kan ook van pas komen als er grote rampen zijn gebeurd. Landbouwers kunnen met …
K
Klaas en Koen lopen weg
1
#36: Halve van Leeuwarden, de Volkskrant en verslaving
32:25
32:25
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
32:25
Zondag was de halve van Leeuwarden. Klaas ging terug naar zijn roots en Koen probeerde een persoonlijk record te lopen. En Klaas wond zich op over een stuk in de Volkskrant, waar hij een hoofdrol in speelde. Luister mee.Door Klaas en Koen lopen weg
In 2016 werd in de jungle van Borneo een 'Mystery Monkey' op de foto gezet. De aap was niet thuis te brengen, tot nu. Het blijkt een hybride, een kruising tussen een Neusaap en een Muts-langoer. Dat is heel bijzonder, de twee soorten primaten leven al meer dan 9 miljoen jaar als aparte soorten, en worden niet geacht zich samen voort te planten. Bra…
In de tweede week van Mei was er een beving op Mars, met een kracht van 5 op de schaal van Richter. Nooit eerder werd zo'n zware beving op Mars gemeten. De data die uit de recente meting afkomstig is zal ons veel leren over het binnenste van onze rode buurplaneet. Vooraanstaand seismoloog Arwen Deuss is vooral benieuwd naar de geschiedenis van het …
In het oudste Museumgebouw van Amsterdam, het Hoofdgebouw naast Artis, is sinds vandaag het Groote Museum geopend. Een totaal eigenzinnig museum dat nauwelijks te vergelijken is met andere musea. Door een reis langs lichaamsdelen leer je over planten en dieren, geuren en kleuren, en over hoe alles op onze aarde met elkaar samenhangt. Er is moderne …
K
Klaas en Koen lopen weg
1
#35 Klaas op Malta en veel reacties op 2:34
40:11
40:11
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
40:11
Soms lijkt het leven van Klaas één groot schoolreisje. Tussen een mooie loop op Malta en wat runs in de woestijn had ie tijd om podcast nummer 35 op te nemen.Met een terugblik op Rotterdam en de reacties op Koens 2:34.Door Klaas en Koen lopen weg
Tijdens het nuttigen van een hap eten zijn er verschillende smaakfases. En dat is belangrijke informatie voor een robot die een carrière als chef ambieert. De robot in dit onderzoek had al geleerd om smakelijke omeletten te maken op basis van feedback van een testpanel van hongerige mensen. Vervolgens hebben ze de robot ook geleerd om een simpel ge…
W
Wetenschap Vandaag | BNR
De afgelopen drie maanden waren ontzettend spannend voor het technisch team van de James Webb Telescoop. Hoog tijd voor een update. We bespreken met systems engineer Maurice te Plate van ESA hoe het er nu voorstaat, waarom één instrument extra koud moest worden en een ander niet alleen gebruikt gaat worden om de ruimte mee te bestuderen, maar ook i…
Het is niet voor het eerst dat op een rijtje is gezet welke hondenrassen het langst leven, maar niet eerder is zo'n grote en betrouwbare dataset gebruikt. Het gaat om een dataset van Britse dierenartsen. Bovenaan de lijst eindigt de jack russell, die met gemiddeld 12.7 jaar het oudst wordt. Ook border collies (12.1 jaar) en de springerspaniël (11.9…
Ja, dat klinkt nogal vies. Maar dat is precies waar onderzoekers naar gekeken hebben: kan het transplanteren van poepmicroben veroudering tegengaan? Het transplanteren van deze microben van de ene persoon naar de andere heeft al langer de aandacht van onderzoekers. Zo is al gekeken of op die manier problemen met darmflora opgelost kunnen worden. Da…
We kunnen al een heleboel lichaamssignalen meten met vrij simpele draagbare apparaatjes. Onderzoekers hopen daar nu ook de gassen die door onze huid naar buiten komen aan toe te voegen. Net als uit bloed en zweet, kan uit lichaamsgassen belangrijke informatie over onze gezondheid worden gehaald. Sommige gassen kunnen gemeten worden met behulp van e…
S
Stuurloos
1
Is de overheid een ontembaar beest?
1:05:58
1:05:58
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:05:58
Bijna nooit wordt aan slachtoffers van overheidsfalen gevraagd wat ze eigenlijk nodig hebben, ziet Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen. Dat zou hen meer recht doen en kunnen zorgen dat herstel eindelijk opschiet in plaats van vast te lopen in procedures. De overheid moet niet afwachten waar een burger aanspraak op maakt, zegt Van Zutphen tegen …
Morgen vindt in Franeker het Expeditie Next festival plaats. Er zijn maar liefst 100 wetenschapsactiviteiten te bezoeken en kinderen kunnen er terecht met vragen over van alles. Bijvoorbeeld: hoe werkt verliefdheid? Of ruzie? We spraken alvast met twee onderzoekers die er morgen bij zijn: sociaal wetenschapper Linda Duits - zij weet veel over verli…
Koolmonoxidevergiftiging is wereldwijd nog altijd een groot probleem. Nu denkt een onderzoeker uit de VS een mogelijke behandeling op het spoor te zijn. Koolmonoxide (CO) ruik en proef je niet maar het gas is in grote concentraties gevaarlijk en soms zelfs dodelijk voor mensen en dieren. Die grote concentraties kunnen bijvoorbeeld ontstaan als een …
Mannetjesdolfijnen met de sterkste en meeste sociale contacten blijken ook de meeste kinderen te hebben. En het sociale contact met kennissen onderhouden ze vooral door naar elkaar te fluiten. Het gaat hier om de bottlenose dolfijnen van Shark Bay in Australië. Zij staan bekend om hun grote sociale groepen met daarin allemaal mannen die geen famili…
Als het aankomt op het opslaan van CO2 kan niemand het winnen van de bodembacterie. Onderzoekers zijn er nu achter, hoe het kan dat sommige bacteriën hier zo ontzettend goed in zijn. Nico Claassens van Wageningen University & Research is ook werkzaam in dit onderzoeksveld. Hij legt uit wat de onderzoekers precies hebben ontdekt (een nogal indrukwek…
Labradors zijn lief en pitbulls agressief, toch? Nou, volgens onderzoek hebben deze eigenschappen een stuk minder gemeen met een bepaald type ras dan we dachten. Onderzoekers kwamen hierachter toen ze meer dan 18.000 honden bestudeerden. De helft daarvan was rashond en van meer dan 2000 honden hadden ze ook genetische informatie. Ondanks dat sommig…
W
Wetenschap Vandaag | BNR
Volgende maand gaat een bijzonder project van start met als doel: het herstellen van mossel- en oesterriffen in de Waddenzee. Ecologen gaan hiervoor aan de slag met biologisch afbreekbaar plastic uit de 3D-printer. Onderzoeker Ralph Temmink van de Universiteit Utrecht vertelt waarom ze voor deze aanpak kiezen, waar je rekening mee moet houden als j…
Onderzoekers hebben high tech opnameapparatuur gebruikt om te achterhalen hoe individuele zanglijnen in de zangkoren van mannelijke kikkers de kans op een partner beïnvloedden. De boskikker paart vroeg in de lente als de vijvers beginnen te ontdooien. De mannetjes verzamelen zich in een geschikte plas en zingen daar in koor tot de vrouwtjes komen. …
De meeste mensen zullen wormen niet direct voor zich zien met een paar flinke tanden, maar bloedwormen hebben ze niet alleen, ze zijn ook nog eens voor een deel gemaakt van koper. Een bloedworm – een zeediertje dat zo'n 35 centimeter kan worden - laat in één keer een kaakstructuur met meerdere slachttandjes groeien die een heel leven lang - zo'n vi…
Er is - hoog in de Alpen - een enorme tand van een uitgestorven zeedier ontdekt. En dat zeedier was zelf waarschijnlijk zo lang als een bowlingbaan. De gevonden overblijfselen, waaronder dus een enorme tand, maar ook wervels en stukken rib, zijn afkomstig van Ichthyosauriërs: gigantische zeedieren die leefden in de tijd van de dinosauriërs. We spra…
Bij sommige spinnensoorten is een one night stand voor het mannetje meteen ook een last night stand. Maar niet alle mannenspinnen laten zich na de seks gewillig verorberen door het vrouwtje. Dat sommige mannetjes zo'n beetje zelf naar binnen springen na de daad, heeft zo z'n redenen. Dat opofferen zou – zo laat onderzoek zien – de kans op nageslach…
Langzaamaan wordt er in Nederland steeds meer zeewier geteeld, maar we benutten nog lang niet alle potentie. Zo is er één trucje van kelpzaad waar we veel meer mee zouden kunnen. Er is een behoorlijke kans dat ons land - vanwege de kennis die we in huis hebben over veredelen en werken met (en in het) water - een belangrijke speler kan worden in de …
Ja ja, sporten is gezond. Maar het aanpassen van je levensstijl is – zeker op latere leeftijd – gewoon moeilijk. Nou blijkt je ademhaling je hier mogelijk bij te kunnen helpen. Een onderzoek uit 2016 liet al eens zien dat in de VS 30 procent van de volwassenen boven de 50 niet actief beweegt. Ondanks dat de meeste mensen weten dat bewegen de kans o…
W
Wetenschap Vandaag | BNR
Schade aan tandglazuur en gaatjes worden nu nog hersteld met behulp van een synthetische vulpasta, maar er wordt gewerkt aan een biologisch alternatief op basis van ons eigen stamcellen. We praten erover met KU Leuven-onderzoeker Hugo Vankelecom. Hij vertelt hoe eerst moest worden uitgezocht hoe ze aan stemcellen van de tand konden komen en of ze d…
De Varroamijt - een blinde, achtpotige parasiet - is kleiner dan een speldenknop, maar kan een hele bijenkolonie om zeep helpen. Een nieuwe bijensoort moet dapper tegenstand bieden. Zowel de bijenpopulaties in het wild, als de grote en kleine populaties die door mensen gehouden worden hebben het zwaar. Door pesticiden, slechte voedselvoorzieningen …
S
Stuurloos
1
Lakse bestuurders maken de samenleving onveilig, vooral voor kwetsbaren
1:05:30
1:05:30
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:05:30
Wanneer leiders tegen burgers zeggen: zoek het allemaal zelf uit, creëren zij een onveilige samenleving waarin ieder zijn eigen werkelijkheid heeft, betoogt socioloog en pedagoog Mieke van Stigt. Ze herkent daarin gedrag uit haar werk over pesten. Sturing is nodig om ook de kwetsbaren te beschermen. Dat zie je scherper wanneer je autist bent zoals …
Een bacterie die het leven van mais- en rijstplanten zuur maakt, blijkt het wel heel erg goed te regelen voor zichzelf. Maar met die kennis kan hij ook worden tegengewerkt. De bacterie in kwestie wordt door kevers achtergelaten in wonden in de plant die ontstaan als de kevers aan de plant knagen. Vanuit daar verspreidt de infectie zich en uiteindel…
Het kaf of de dop van rijstkorrels gaat nu nog met 100 miljoen ton per jaar de afvalbak in, maar onderzoekers hebben er een nieuwe toepassing voor: ze maken er kwantumdot ledlampjes van. Een kwamtumstip of kwantumdot is een halfgeleiderkristal van enkele nanometers. Piep piep klein dus en in het bezit van een aantal indrukwekkende optische en elekt…
Het is één van de meest fundamentele vragen van de filosofie: wat is kennis? En omdat het nog altijd 'de maand van de filosofie' is: eens kijken of we het antwoord eigenlijk al weten. We krijgen hulp van Job de Grefte van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij sprak tijdens De Utrechtse dag van de Filosofie over dit onderwerp. Duizenden jaren werd een…
Mercurius staat het dichtst bij de zon van alle planeten in ons zonnestelsel. Het is er nogal heet en toch moet er water te vinden zijn. Maar hoe zijn die watermoleculen daar beland? Eén theorie zegt: dat water is lokaal ontstaan. Of het zat al in de rotsen bij het ontstaan van de planeet, of het is ontstaan door reacties van deeltjes aan het opper…
Het is onderzoekers gelukt om bacteriën af te luisteren. Dat is al bijzonder op zich, maar we hebben er mogelijk ook nog enorm veel aan. Het begon allemaal bij onderzoek naar grafeen - inmiddels bij de meeste mensen wel bekend. Een enorm sterk materiaal, 100 keer sterker dan staal, maar dan superdun. Een enkele laag koolstofatomen en daarmee honder…
W
Wetenschap Vandaag | BNR
In de strijd tegen tumoren hebben onderzoekers nu een gel ontwikkeld die afweercellen in het lichaam moet helpen om voorbij de verdedigingslinie van kankercellen te komen. Bij celtherapie worden de afweercellen van een patiënt aangepast en teruggeplaatst om zo met betere munitie het gevecht met kankercellen aan te gaan. Dit werkt goed in het geval …
W
Wetenschap Vandaag | BNR
Steeds meer wordt er in onderzoek gekeken naar de link tussen geestelijke gezondheid en interoceptie: het vermogen om je eigen lichaamssensaties zoals ademhaling en hartslag te kunnen waarnemen. Niet bij iedereen werkt dit mechanisme even goed en problemen ermee zijn gelinkt aan angststoornissen, depressie, autisme en zelfs Alzheimer. Belangrijk du…
K
Klaas en Koen lopen weg
1
#34: Een heel dik record en een bijzondere dag
46:04
46:04
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
46:04
Een terugblik op de marathon van Rotterdam. Koen loopt een dik persoonlijk record met het schema van Klaas. Hoe is het gegaan?Door Klaas en Koen lopen weg
S
Susy Q&A
1
Aflevering 65: Abdi, Björn & Nienke over de Marathon Rotterdam
1:39:20
1:39:20
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:39:20
Abdi Nageeye won de NN Marathon Rotterdam 2022, en verbeterde en passant zijn Nederlands record van 2.06.17 naar 2.04.56. Björn Koreman liep voor het eerst onder de 2.11 (2.10.32) en plaatste zich voor het EK in München. Nienke Brinkman werd (in haar tweede marathon!) tweede in Rotterdam en verbeterde Lornah Kiplagats Nederlands record tot 2.22.51.…
Elektriciteit opwekken en tegelijk de omgeving zuiveren van broeikasgassen: het zou met bacteriën moeten kunnen, denken microbiologen van de Radboud Universiteit. Het is de onderzoekers gelukt om een bacterie die methaan eet stroom te laten opwekken in het lab. Deze bacterie, de Methanoperedens, komt gewoon in de natuur voor. In zoetwater, zoals sl…
Eindelijk is er genoeg data beschikbaar om iets te kunnen zeggen over het weer op Neptunus. Alleen zagen onderzoekers daarin iets heel anders dan ze hadden verwacht. Een zomer op Neptunus kan wel 40 jaar duren. Erg warm wordt het overigens niet, want we hebben het over een ijsreus waar het gemiddeld meer dan 200 graden in de min is. Toch hadden ond…
De mens heeft een ver teruggaande relatie met het nuttigen van alcohol. Onderzoekers hebben apen bestudeerd om erachter te komen waarom een bedwelmend drankje ons zo aantrekt. Ze bekeken het eetgedrag van zwarthandslingerapen. Specifiek het fruit dat ze uitkozen. Zo kwamen ze erachter dat de vruchten waar de voorkeur naar uitging gemiddeld zo'n 1 t…
Er wordt wel eens gezegd dat twee mensen in een relatie steeds meer op elkaar gaan lijken. Dat blijkt een beetje te liggen aan hoe ver je inzoomt. In BBC Science Focus zocht iemand deze vraag eens wat beter uit. Want gaan twee mensen nou echt qua uiterlijk meer op elkaar lijken in een relatie? En dan bedoel ik niet dat ze dezelfde ANWB-jas aantrekk…
Honden lijken precies te weten wanneer ze hun onweerstaanbare puppy dog eyes moeten inzetten. Nu weten we ook meer over de wetenschap achter deze schattige gezichtsuitdrukkingen. Van al onze gezelschapsdieren kan een hond het best ons eigen gezichtsuitdrukkingen nabootsen. Dat ze dat kunnen heeft veel te maken met het type spieren in hun gezicht. O…
