Beste Instituut Voor De Nederlandse Taal Amp Genootschap Onze Taal podcasts (2024)

1
Bommeleskonte, deemster en scharrig: vergeetwoorden met Nelleke Noordervliet 39:11

20m ago39:11

39:11

Nelleke Noordervliet is schrijver en publiceert sinds 1987 historische romans, essays, verhalen en columns. Daarnaast is ze ook de 'Beschermvrouwe van het Gezelschap van de Geadopteerde Vergeetwoorden'. We spraken met haar over vergeetwoorden, maar ook over ontbreekwoorden (voor dingen waar nog geen woord voor is) — een geanimeerd gesprek over oude…

1
Het Papiaments: je armen, je benen en je hoofd — met Marta Dijkhoff 43:15

23d ago43:15

43:15

Het Papiaments is de moedertaal van de meeste inwoners van Aruba, Bonaire en Curaçao. Maar wat weten we verder eigenlijk van de taal? Hoe is deze creooltaal ontstaan? Hoe is de verhouding met het Nederlands, dat ook een officiële taal is op de drie eilanden? En hoe zit het met die talen in het onderwijs? In deze aflevering gaan we in gesprek met ta…

1
Over taal gesproken & Meneer Van Dale: een kijkje achter de schermen 42:24

5M ago42:24

42:24

In deze speciale zomeraflevering praten we met Jaap Parqui, alias Meneer Van Dale, van de gelijknamige podcast. Overdag is Jaap uitgever bij Van Dale, en we spraken hem over zijn werk daar, hoe het is en hoe het was. Maar hij ondervraagt ons ook - over ons werk bij het Instituut voor de Nederlandse Taal en het Genootschap Onze Taal. En verder hebbe…

1
De uitspraak van de R — met Koen Sebregts 39:43

5M ago39:43

39:43

Geen klank is zo variabel als de r. Je hebt de (rollende) tongpunt-r, de huig-r en de Gooise, of beter gezegd, randstad-r. Maar dan heb je ook nog de typisch Haagse r, en soms valt de r helemaal weg. Hoeveel r-en zijn er eigenlijk? Koen Sebregts deed onderzoek naar de klank, en in deze aflevering spreken we hem over hoe het kan dat er zoveel r-en z…

1
De kunst van het vertalen — met Paula Stevens 40:17

6M ago40:17

40:17

Vertalen is een anoniem beroep — maar ook een zeer intensieve bezigheid, en hondsmoeilijk bovendien. Denk bijvoorbeeld maar aan alle taal- en cultuurverschillen waar je een oplossing voor moet zien te vinden. En hoe ga je om met onvertaalbare woorden en woordgrapjes, en hoe breng je de stijl van een auteur zo goed mogelijk over? We praten met Paula…

1
Etymologie — waar komen onze woorden vandaan? 38:15

8M ago38:15

38:15

Bij etymologie gaat het vaak over leenwoorden — woorden die we overnemen uit andere talen —, maar een belangrijk deel van onze woordenschat bestaat uit erfwoorden. Dat zijn woorden die er altijd al waren, maar die door de vele eeuwen heen wel aanzienlijk veranderd zijn. En precies die woorden vormen het interessegebied van Yoïn van Spijk. We sprake…

1
Superbrabants jonguh! Nepdialect of nieuwe stijl? 40:01

9M ago40:01

40:01

Dialecten dreigen te verdwijnen, maar in Brabant is iets bijzonders aan de hand: daar spreken jongeren een nieuwe vorm van dialect, waarin sommige eigenschappen worden uitvergroot. Taalkundige Kristel Doreleijers doet onderzoek naar taalgebruik en identiteit, en verdiepte zich in het nieuwe, Brabantse hyperdialect. En dan vooral in het lidwoordgebr…

1
Het taaljaar 2023 met Kees van der Zwan 51:56

12M ago51:56

51:56

In deze aflevering kijken we terug op het afgelopen taaljaar: wat waren de ontwikkelingen, wie zijn ons ontvallen, en wat waren de woorden van dit jaar? Onze deskundige gast daarbij is Kees van der Zwan, tot voor kort hoofdredacteur van het taaltijdschrift Onze Taal. En behalve naar het voorbije jaar, kijken we ook naar de afgelopen dértig jaar — d…

1
Nederlands studeren in Italië - 60 jaar neerlandistiek in Triëst 45:06

1y ago45:06

45:06

Triëst is een van de vijf Italiaanse steden waar je Nederlands kunt studeren. De opleiding, die vooral tolken en vertalers aflevert, bestaat zestig jaar — en dat was reden om te spreken met drie mensen die er meer van weten: Paola Gentile, hoofd van de opleiding, Frieda Steurs, die nauw betrokken was bij een uitwisselingsproject tussen de universit…

1
Waterige compromissen — en andere taal van de politiek 33:13

1y ago33:13

33:13

Hoe zetten politici taal in om hun publiek te overtuigen? In de aanloop naar de komende verkiezingen praten we erover met deskundige Robbert Wigt, auteur van een boek over de debatvaardigheden van Mark Rutte. Een gesprek over hoe je als politicus het debat naar je hand kunt zetten, over het belang van een goeie grap op zijn tijd, over wat Rutte zo'…

1
Hoe vangen we geur in woorden? Een gesprek met Caro Verbeek 41:19

1y ago41:19

41:19

Waarom is het zo lastig om geuren goed te omschrijven? Hadden we vroeger meer woorden voor geur? Kun je met meer geurwoorden beter over geur praten? En hoe belangrijk is het om over geur te (kunnen) praten? We spreken erover met kunst- en geurhistorica Caro Verbeek. Een odoresk gesprek over geurwoorden, geurindelingen en geurhistorie, over de Malei…

1
Grammatica en gevoel. Een gesprek met Ronny Boogaart 41:38

1y ago41:38

41:38

Hoe druk je een gevoel uit in taal? Dat kan met je intonatie ('Zie ik daar nou een béér?) of met je woordkeus ('Shit!'), maar het kan ook door een bepaalde zinsconstructie te gebruiken, zoals 'Wat zit je nou te lachen ...?' of 'Al dat gezeur!' Het opvallende is dat dat soort zinnen soms ongrammaticaal lijken - ze zijn niet 'af' -, maar toch begrijp…

1
Swipen voor een kwarrel: de taal van online dating 31:00

1+ y ago31:00

31:00

Sinds we online daten (sinds bijna dertig jaar alweer) is het Nederlands verrijkt met woorden als swipen, ghosten, gaslighten, wokefishen, benchen, doordaten, prela, ignorela, appaire, bambiseks, poema, fuckboy, beer, sugardaddy en nog vele, vele andere. We spreken erover met Milou Andree, poema en samensteller van het Datingwoordenboekje van het I…

1
Smous en het n-woord: taalhistoricus Ewoud Sanders over het schrappen van beledigende woorden 39:39

1+ y ago39:39

39:39

Moet je het n-woord en woorden als smous uit het woordenboek schrappen? En uit historische uitgaven? En uit ons dagelijks taalgebruik? We praten erover met taalhistoricus Ewoud Sanders, die onlangs het boek Het n-woord publiceerde, over de geschiedenis van deze beladen term. En we spreken met Peggy Bouva, die in de podcast 'De plantage van onze voo…

1
Meertaligheid — goed voor je brein en goed voor de samenleving 35:20

1+ y ago35:20

35:20

Op school, op werk, op straat en soms ook thuis: ons leven wordt steeds meertaliger. Wat zijn daarvan de gevolgen? Raken we in de war van al die talen, of is het juist goed voor ons? Goed voor ons brein, goed voor de economie, goed voor de samenleving? We spreken erover met taalkundige Anne-Mieke Thieme, die momenteel onderzoek doet naar taalgebrui…

1
ChatGPT: een hallucinerende babbelaar 45:32

1+ y ago45:32

45:32

Opeens was het er, en nu al niet meer weg te denken: ChatGPT, een geavanceerde chatbot die alles lijkt te kunnen als het om schrijven en vertalen gaat. In deze aflevering spreken we drie deskundigen over wat ChatGPT allemaal kan, wat het (nog) niet kan, en wat het nog gaat kunnen. En we vroegen hen wat de gevaren zijn van zo'n geavanceerde 'halluci…

1
Wat zegt je naam over jou? 36:58

2y ago36:58

36:58

Wat zegt je naam over jou? Eigenlijk niet zo veel, maar des te meer over je ouders — aldus naamkundige en voornamenexpert Gerrit Bloothooft. We spraken hem over het verschil tussen traditionele en modenamen, over hoe belangrijk vernoeming nog is, over voornamen als middel om je te onderscheiden, en over hoe ouders vooral in de eigen kring de namen …

1
De groetende koe: Leonie Cornips over de 'animal turn' in de taalkunde 42:17

2y ago42:17

42:17

Onderzoek naar dierentaal: lange tijd een no-go in de taalkunde, maar langzaam lijkt daar nu verandering in te komen. In deze aflevering spreken we Leonie Cornips, van huis uit taalkundige en sociolinguïst. Ze verdiende haar sporen in de taalkunde met onderzoek naar vormen van nieuw Nederlands, taalgebruik onder jongeren, hoe kinderen talen leren e…

1
Hoe intelligent is Google Translate nu echt? 33:18

2y ago33:18

33:18

Een vraag die ons al vanaf het begin van het computertijdperk bezighoudt: 'Gaat de computer ooit taal gebruiken zoals mensen dat doen?' Spreken, schrijven, vertalen? In deze aflevering spreken we taaltechnoloog Vincent Vandeghinste over hoe het automatisch vertalen ('machine translation') van teksten precies werkt, wat taalmodellen en neurale netwe…

1
Wit, woke en het n-woord. Een gesprek met Sibo Kanobana over taal en inclusiviteit 50:40

2+ y ago50:40

50:40

Over taal gesproken is terug! In deze eerste aflevering van het tweede seizoen praten we met Sibo Kanobana, taalkundige aan de universiteit van Gent, over inclusieve taal, oftewel taal die niemand buitensluit. Dat is een onderwerp dat nogal leeft de laatste tijd, maar het is ook een nogal veelomvattend onderwerp — en daarom centreren we het gesprek…

1
Het taaljaar 2021 1:13:04

3y ago1:13:04

1:13:04

In deze laatste aflevering van het eerste seizoen van 'Over taal gesproken' blikken we terug op het afgelopen taaljaar. We doen dat met Erik Dams en Marc van Oostendorp, samen de redactie van de nieuwsbrief Taalpost. We hebben het over hoe talen elkaar beïnvloeden (de belangrijkste reden van taalverandering), over de boeiende ontwikkelingen als het…

1
Bonus: exclusief reisadvies van Taalpost 5:18

3y ago5:18

5:18

In deze bonusaflevering van 'Over taal gesproken' bij 'Het taaljaar 2021' geeft Taalpostbode Erik Dams exclusief reisadvies voor wie komende periode graag de deur uit wil in Nederland en België. Maak bijvoorbeeld een muurgedichtenwandeling in Leiden, volg de rare straatnamenroute in Enkhuizen of ga naar Ninove voor een Nutteloze Bordenwandeling. Ge…

1
Thiu werilt is hiera vilo hardo! Hoe klonk het vroegste Nederlands? 33:06

3y ago33:06

33:06

Willikumo ana Rottaa! - zo werd je begroet als je in het jaar 1000 de nederzetting Rotta bezocht, op de plek waar nu Rotterdam ligt. Hoe we dat weten? Taalwetenschapper Peter-Alexander Kerkhof zocht het uit. We spreken met hem over hoe je de uitspraak van oude talen reconstrueert, zoals de taal van Rotta — maar ook de taal van Johan de Witt en die …

1
Over vaktaal en terminologie — maar géén jargon! 37:06

3y ago37:06

37:06

Terminologie oftewel vaktaal is het onderwerp van de zesde aflevering van 'Over taal gesproken'. We spreken met Frieda Steurs, directeur van het Instituut voor de Nederlandse Taal én hoogleraar terminologieleer en vertaaltechnologie aan de KU Leuven. Een gesprek over de taal van artsen en juristen, over coronawoorden, over de vaktermen van onderwij…

1
Veerkracht, hoop en vertrouwen: de taal van de derde week van september 41:36

3+ y ago41:36

41:36

In de vijfde aflevering van 'Over taal gesproken' fileert hoogleraar Jaap de Jong twee retorisch interessante gebeurtenissen: de Troonrede en de (meteen daaropvolgende) Algemene Beschouwingen. De Jong volgt beide evenementen al jaren van nabij, en weet dus alles over het statige taalgebruik, de persoonlijke noten en de schaarse humor in de Troonred…

1
Grammatica is leuker als je denkt 35:22

3+ y ago35:22

35:22

De vierde aflevering van 'Over taal gesproken' gaat over grammatica — en grammatica is boeiender dan je zou denken. Maar wat is grammatica eigenlijk, en wat is er dan zo boeiend aan? We spreken erover met Onze Taal-redacteur Peter-Arno Coppen, in het dagelijks leven hoogleraar vakdidactiek aan de universiteit van Nijmegen — en grammaticus in hart e…

1
Uuzeke, de Gruffalo en het ‘vijf voor twaalf’-effect: de staat van het dialect 36:13

3+ y ago36:13

36:13

De derde aflevering van 'Over taal gesproken' gaat over dialect en streektaal. Hoe staat er daar eigenlijk mee? Hoeveel dialect is er nog over, en wat is de status ervan? We praten met streektaaldeskundige Veronique De Tier van de Stichting Nederlandse Dialecten, samensteller van het pas verschenen dialectkaartenboekje 'Wie zegt wat waar?' Een gesp…

1
Smombie, hen/die/(zh)ij en de havermelkelite: nieuwe woorden als spiegel van de samenleving 37:29

3+ y ago37:29

37:29

De tweede aflevering van 'Over taal gesproken' gaat over neologismen — oftewel nieuwe woorden. Hoe, wanneer en waarom ontstaan ze, en wat voor soorten nieuwe woorden zijn er? We praten erover met Vivien Waszink van het Instituut voor de Nederlandse Taal. Zij is redacteur van het Algemeen Nederlands Woordenboek en misschien wel dé nieuwewoordenxeper…

1
Over gij, relaxen en de vrijdagmiddagborrel: het Nederlands in België en Nederland 35:42

3+ y ago35:42

35:42

In deze eerste aflevering spreken we Miet Ooms over de verschillen tussen de Nederlandse taal in België en het Nederlands in Nederland. Miet Ooms is vertaler en werkt voor opdrachtgevers in beide landen. Ze is auteur van het boek 'Buurtaal. Praktische gids voor het Nederlands in België en Nederland'. We praten onder andere over de rol van de standa…

1
Trailer: Over taal gesproken 1:07

3+ y ago1:07

1:07

Over taal gesproken: dé podcast over het Nederlands. In deze podcast spreken we elke maand een deskundige over de Nederlandse taal. Bijvoorbeeld over dialecten, over het belang van vaktaal of over het ontstaan van nieuwe woorden. Ook onderwerpen als vergeten woorden, duidelijke taal en het Nederlands in België komen aan bod. Over taal gesproken is …

Podcasts die het beluisteren waard zijn

Instituut Voor De Nederlandse Taal Amp Genootschap Onze Taal Podcasts

Podcasts die het beluisteren waard zijn

1
Over taal gesproken

Instituut voor de Nederlandse Taal / Genootschap Onze Taal

1
Bommeleskonte, deemster en scharrig: vergeetwoorden met Nelleke Noordervliet 39:11

1
Het Papiaments: je armen, je benen en je hoofd — met Marta Dijkhoff 43:15

1
Over taal gesproken & Meneer Van Dale: een kijkje achter de schermen 42:24

1
De uitspraak van de R — met Koen Sebregts 39:43

1
De kunst van het vertalen — met Paula Stevens 40:17

1
Etymologie — waar komen onze woorden vandaan? 38:15

1
Superbrabants jonguh! Nepdialect of nieuwe stijl? 40:01

1
Het taaljaar 2023 met Kees van der Zwan 51:56

1
Nederlands studeren in Italië - 60 jaar neerlandistiek in Triëst 45:06

1
Waterige compromissen — en andere taal van de politiek 33:13

1
Hoe vangen we geur in woorden? Een gesprek met Caro Verbeek 41:19

1
Grammatica en gevoel. Een gesprek met Ronny Boogaart 41:38

1
Swipen voor een kwarrel: de taal van online dating 31:00

1
Smous en het n-woord: taalhistoricus Ewoud Sanders over het schrappen van beledigende woorden 39:39

1
Meertaligheid — goed voor je brein en goed voor de samenleving 35:20

1
ChatGPT: een hallucinerende babbelaar 45:32

1
Wat zegt je naam over jou? 36:58

1
De groetende koe: Leonie Cornips over de 'animal turn' in de taalkunde 42:17

1
Hoe intelligent is Google Translate nu echt? 33:18

1
Wit, woke en het n-woord. Een gesprek met Sibo Kanobana over taal en inclusiviteit 50:40

1
Het taaljaar 2021 1:13:04

1
Bonus: exclusief reisadvies van Taalpost 5:18

1
Thiu werilt is hiera vilo hardo! Hoe klonk het vroegste Nederlands? 33:06

1
Over vaktaal en terminologie — maar géén jargon! 37:06

1
Veerkracht, hoop en vertrouwen: de taal van de derde week van september 41:36

1
Grammatica is leuker als je denkt 35:22

1
Uuzeke, de Gruffalo en het ‘vijf voor twaalf’-effect: de staat van het dialect 36:13

1
Smombie, hen/die/(zh)ij en de havermelkelite: nieuwe woorden als spiegel van de samenleving 37:29

1
Over gij, relaxen en de vrijdagmiddagborrel: het Nederlands in België en Nederland 35:42

1
Trailer: Over taal gesproken 1:07

Korte handleiding