Kolędy nie muszą być z płyty! Iga Fedak o ludowym kolędowaniu

Szyb Kultury

Powiedzmy sobie prawdę: wszyscy mamy serdecznie dość sztampowych kolęd. Gdzieś od wczesnego adwentu zaczynają nas atakować w radio, centrach handlowych i na kolejnych firmowych wigilijkach. Powtarzany na okrągło kanon kilku, kilkunastu polskich klasyków w coraz to bardziej udziwnionych aranżacjach. Remedium na to może być powrót do korzeni, czyli sięgnięcie do kolęd ludowych śpiewanych przez naszych pradziadków.

Ten zapomniany skarbiec zaskakuje swoim bogactwem: pośród wątków typowo bożonarodzeniowych, przewijają się w nich wątki apokryficzne (czyli wymyślone, niebiblijne epizody z życia Maryi i Jezusa) oraz życzenia odzwierciedlające codzienne życie dawnych pokoleń. Autentyzmu dodawał im fakt, że były wykonywane na żywo, przez nieprofesjonalnych muzyków.

Naszym gościem jest Iga Fedak, etnomuzykolog i członek Kapeli Fedaków. Jest to rodzinne trio z Katowic, grające muzykę tradycyjną ze Śląska i innych części Polski, a także autorską muzykę inspirowaną polską muzyką tradycyjną. Iga odkrywa przed nami fascynujący świat prawdziwie ludowych, śląskich pieśni kolędowych.

W odcinku przywołano nazwiska i prace następujących etnografów:
– J. Roger: Pieśni ludu polskiego w Górnym Szląsku z muzyką. Wrocław 1880
– O. Kolberg: Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce. T. 43: Śląsk. Warszawa 1965
– Ł. Wallis (pseud. Herman Dónaj): Kolędy górnośląskie czyli Opis zwyczaji ludowych w czasie Bożego Narodzenia oraz 32 starych kolęd górnośląskich z melodjami zebranych z ust ludu. Bytom 1925
– A. Dygacz: Śląskie pieśni ludowe. Wybór źródeł i opracowanie. Katowice 1995

Zdjęcie na grafice - Maria Fedak (@fedak.foto.grafia)