#4 - Jona (S04)

Scheppingsdrift

Profeten zijn serieuze mensen, maar Jona is een parodie op een profeet. Hij wil niet, is schijnheilig en wil niet de redding, maar de ondergang van zijn publiek. In deze aflevering van Scheppingsdrift geen heldenverhaal, maar een klucht. Over een mislukte held, die toch een mythische status krijgt, want uiteindelijk wordt Jona als een Christus avant la lettre beschouwd.

Lieke heeft een werk mee dat, ondanks dat het 100 jaar oud is, nog steeds moet drogen. Ab had eens een keer opties te over en komt met een aangrijpende jammerklacht. Allard heeft zich door een klassieker heen geworsteld en wist ternauwernood boven te komen. Alain denkt dat de walvis zo walgde van de vrome praatjes van Jona dat hij hem heeft uitgekotst.

Uiteraard sluit Anne Broeksma het geheel weer af.

In deze aflevering hoor je over:

• The Charge to Jonah uit Jonah and the Whale van Dominick Argento (1973)
• Jonah at Sea van Albert Pinkham Ryder (1885 – 1895)
• Oratorium Jonah van Samuel Felsted (1775)
• Jona en de walvis van Pieter Lastman (1621)
• Moby Dick van Herman Melville (1851)
• 4e eeuw vloermozaiek in Dom van Aquileia
• Peccavimus uit Jonas van Giacomo Carissimi (ca.1648)

Want u wierp mij de diepte in

dit gedicht duikt onder water
zweeft tussen wat zich laat dragen
als een witte walvis
brekend naar een bodem
waar woorden
tussen de pijlinktvissen wonen

zeewier is om mijn hoofd gebonden
en ik droom van een strofe, een psalm
iets wat mij van dit jagen bevrijdt

ik weet dat er licht huist in die kop
vloeibaar als verf
die na een eeuw nog nat is van het maken
een klein vlammetje in de schacht
achter de bek, waarbij ik tussen grijze amber
iets probeer te schrijven
kriebel tegen het gehemelte
voorzichtig een nies opwek

Anne Broeksma