Mensen zijn ingewikkeld - en modellen te simpel | Met psychiater Floortje Scheepers over modellen, mensen en de overeenkomsten tussen haar ziekenhuis en een gemeente

Democratie in uitvoering

Hoe maken we modellen om de werkelijkheid beter te analyseren en recht te doen aan alle ingewikkelde interacties tussen mensen in hun gemeenschap, in hun context?

Daarover ga ik eens niet in gesprek met iemand van een gemeente of uit de politiek. Nee, ik ben dit keer bij het UMC Utrecht voor een gesprek met Floortje Scheepers. Ze is kinder- en jeugdpsychiater en hoogleraar Innovatie in de GGZ.
Vorig jaar schreef ze ‘Mensen zijn ingewikkeld’. Een bijzonder boek, waarin ze wetenschappers en ervaringsdeskundigen vraagt om te reflecteren op haar vak.

Ze houdt een pleidooi voor het erkennen en verdragen van complexiteit: een alles oplossend model bestaat gewoon niet, hoe graag we dat ook willen, zegt ze. Het leven is niet een puzzel met een oplossing.

Ik zie allerlei overeenkomsten tussen haar zoektocht in de gezondheidszorg en die in ons lokaal bestuur, en echt niet alleen in het sociaal domein maar ook gewoon bij wijkontwikkeling.

Het is een zoektocht naar kwaliteit die recht doet aan mensen, naar normen en standaarden die helpen en niet onnodig knellen, en naar indicatoren waarmee je niet alleen bewijst dat je iets hebt gedaan, maar vooral dat het heeft gewerkt. Voor mensen.

Daarvoor moet je echt anders gaan werken. Want of je nu de mens, de burger, de uitvoerder of de patiënt centraal zet: het zijn vaak mooie woorden in beleidsstukken, maar in de uitvoering komt er nog weinig van terecht.

Tenzij je het echt anders aanpakt. Hoe? Daarover gaan we praten.

• Mensen zijn ingewikkeld, lees dat boek!
• Economics in Nouns and Verbs, de aflevering van de Complexity-podcast met W. Brian Arthur die ik kort noem
• Helgoland van Carlo Rovelli, de aanrader van Floortje aan het eind