Opinie | Markt uitgeschakeld

Column Corné van Zeijl | BNR

Drieënhalf jaar geleden heb ik zonnepanelen op mijn dak laten leggen. Nu de salderingsregeling intact blijft, zult u wel denken dat de vlag uitgaat in huize Van Zeijl. Nou nee, het is namelijk een veeg teken voor ons land. Het geeft aan hoe de politieke besluitvorming er in de komende jaren uit gaat zien. Subsidies zijn goed om een bepaalde ontwikkeling op gang te krijgen. Dat is duidelijk gelukt. Geef een Nederlander een financieel voordeel en hij is er als de kippen bij om er gebruik van te maken. Maar genoeg is genoeg, dus moet je ook weer stoppen met subsidies. Een uitfasering van zeven jaar is uitermate ruim.

Waarom is het eigenlijk een probleem? Ik las in de Volkskrant een prachtige metafoor. De stroommarkt is als de aardbeienmarkt. In de zomer heeft iedereen met een volkstuintje aardbeien in overvloed. Onder de aardbeiensalderingsregeling kun je die allemaal bij de groenteboer inleveren. En in de winter, als niemand aardbeien heeft, kun je ze daar ook weer ophalen, tegen dezelfde prijs. Zo gaat het nu ook met zonnestroom.

Dat was één van de redenen om deze regeling te laten bestaan. ‘Een overheid die de spelregels verandert tijdens het spel, dat is gewoon niet eerlijk’, aldus meneer Kops van de PVV. Nou, meneer Kops, iedereen die zonnepanelen op zijn dak legde, wist dat de salderingsregeling op een gegeven moment zou verdwijnen. Dat het financieel niet leuk is, is een ander ding.

Eén van de grote nadelen is dat er nu geen stimulans is om efficiënt met dat overschot om te gaan. Ik ga nu natuurlijk geen accupakket kopen om die zonne-energie op te slaan. Het kost de overheid ook een hoop geld door het gemis aan energiebelasting. Demissionair klimaatminister Jetten rekende uit dat dit grapje €2,8 mrd tot en met 2030 zou gaan kosten. Waar gaat dat geld vandaan komen? Bezuinigen op de zorg, op het onderwijs, op het openbaar vervoer? Ik ben benieuwd waar de populistische partijen voor kiezen.

Bovendien is deze subsidie ook niet meer nodig. Door de enorme toename is de prijs sterk gedaald, waardoor zonnepanelen een terugverdientijd van slechts zeven jaar hebben. De prijs wordt bepaald door vraag en aanbod. Als je het marktmechanisme uitschakelt, krijg je uitwassen. Dat zagen we eerder met de subsidies voor hybride SUV’s. Die auto’s werden tweedehands vooral aan het buitenland verkocht. Daar gaat je milieuwinst.

Het leert ons hoe de toekomst er uit ziet onder een populistisch regime. Allemaal gratis bier en leuke dingen voor de mensen. Maar gratis bier bestaat niet, iemand moet er voor opdraaien. Ik stel voor dat de kiezers die op deze populistische partijen hebben gestemd dit rondje van 2,8 miljard gaan betalen. Want als er gratis bier wordt uitgedeeld, wil ik ook dat het écht gratis voor mij is.

Over de column van Corné van Zeijl

Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via [e-mail]. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.

See omnystudio.com/listener for privacy information.