382 - 250 jaar Verenigde Staten: de Boston Tea Party en de rechtsbescherming van belastingbetalers in Nederland

Betrouwbare Bronnen

Betrouwbare Bronnen begint een nieuwe serie gewijd aan het 250-jarig bestaan van de Verenigde Staten van Amerika. De eerste geboorteweeën waren een belastingoproer in de haven van Boston. Een wilde, nachtelijke plundering van drie theeschepen. Deze koloniale rebellie leidde naar het ‘land of the free’ en uiteindelijk naar de supermacht van nu.

Over die opmerkelijke geschiedenis en de actualiteit ervan vandaag praten Jaap Jansen en PG Kroeger met staatssecretaris Marnix van Rij - die in het kabinet Rutte IV over de belastingen gaat - en Jurgen de Vries, voorzitter van de Bond voor Belastingbetalers.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

In deze aflevering zit een advertentie voor Vandebron. Ga voor 100% groene stroom naar Vandebron!

Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar [e-mail] en wij nemen contact met u op

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

Het verhaal over de nacht van 16 december 1773 is ruig, maar de wilde actie was zeer goed voorbereid. Geen wonder, want de Boston Tea Party kende een lange, politiek controversiële voorgeschiedenis. Daarin kwamen alle diepere vragen van de Verlichting van die tijd bijeen. Die naar de burgerrechten, naar zelfbestuur en democratisch overleg, die naar scheiding der machten en grenzen aan de absolute macht van heersers. En dat Hollandse smokkelaars daar een grijpstuiver bij wilden verdienen, wie kon dat verbazen?

“No taxation without representation”, riepen de opstandelingen. Dat historische verhaal biedt Van Rij en De Vries veel herkenning en aanknopingspunten voor vandaag. Want ook zij worstelen met wat een goede en eigentijdse 'representation' inhoudt voor de burgers bij hun 'taxation' in onze tijd. De fiscus heeft de voorbije jaren niet voor niets veel kritiek en ingrepen ondergaan. De in 2020 gevormde Inspectie Belasting, Toeslagen en Douane is (onder leiding van oud GroenLinks-Kamerlid Bart Snels) doende met een kritische evaluatie van liefst drie 'hersteloperaties' tegelijk.

De Vries wijst op de vele procedures die zijn bond aanspande voor een eerlijke spaartaks (die hij won bij de Hoge Raad). Van Rij schetst met rijke details de finesses hoe zijn departement en de Belastingdienst daar vervolgens uit moeten zien te komen. Opmerkelijk is hoe oplossingen vaak hun eigen problemen oproepen. "Ook een 'taxation wíth representation' is nog geen garantie dat het dan goed gaat," zegt De Vries dan ook.

Amerika blijkt inspiratiebron voor belangrijke verbeteringen bij ons. Zowel het werk van de 'Taxpayer Advocate Service' van Betrouwbare Bronnen gast Nina Olson (aflevering 275) om burgers bij te staan als het fundamentele fenomeen van de Taxpayer Bill of Rights worden door zowel de bond als de bewindsman actief opgepakt.

Van Rij kijkt met belangstelling naar de stortvloed aan soms revolutionaire, structurele veranderingen in het fiscaal stelsel verbazen in de verkiezingsprogramma’s. Het systeem van inkomstenbelasting is aan herziening toe, zegt hij.

Zijn warme band met Sint Eustatius – waar hij van 2020 tot 2021 regeringscommissaris was - maakte Van Rij geknipt voor deze eerste aflevering van de 250 jaar VS serie. Want juist dat koninkrijkseiland met die grote baai in de Caraïben speelt een unieke rol in de stichting van die nieuwe staat en zijn revolutie tegen koning George III. Vol vuur vertelt hij het verhaal van de vroege erkenning van de opstandelingen door de West Indische Compagnie in 1776. 16 november, de dag waarop deze aflevering van Betrouwbare Bronnen verschijnt, is niet toevallig de dag waarop ‘Statia’ dit herdenkt.

***

Verder lezen

Barbara W. Tuchman - The first salute

Willem de Bruin - De Gouden rots

***

Verder luisteren

363 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken! (over de biografie van George III door Andrew Roberts)

291 – De dubbele jaren van staatssecretaris Marnix van Rij

275 - Nina Olson: Waarom Nederland net als de VS een Taxpayer Advocate moet krijgen

247 - Belastingheffing in box 3: hoe de Hoge Raad de wetgever op de vingers tikt en opzadelt met een hels karwei

222 - Na de kindertoeslagaffaire. Hoe Nederland rechtsstaat en democratie kan verbeteren. Gesprek met Richard Barrett van de Venetië Commissie

147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving

104 - Nederland belasting doorsluisland

68 – De kindertoeslagaffaire: hoe de Belastingdienst willens en wetens duizenden ouders dupeerde – met Pieter Klein en Jan Klijnnijenhuis

289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika

281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies

115 - Thomas Paine en De Rechten van de mens

57 - Alexis de Tocqueville wilde Amerika begrijpen

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:44:16 – Deel 2

01:20:00 – Einde

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.