Opinie | Voorlopig geen suikertaks

Paul Laseur | BNR

Het akkoord richt zich niet alleen op het terugdringen van roken en problematisch alcoholgebruik, maar bindt ook nadrukkelijk de strijd aan met overgewicht.

Overgewicht de nieuwe volksziekte

Na een jarenlange oorlog tegen voornamelijk tabak en alcohol werden de pijlen ineens ook gericht op overmatige suikerconsumptie. En terecht: Overgewicht en suikerziekte zijn de nieuwe volksziekten, die epidemische vormen aannemen. In die felle strijd tegen obesitas en diabetes is frisdrank de grote vijand. Omdat je het niet ziet is de suiker die daarin opgelost zit echt een sluipmoordenaar.

Europees kampioen fris drinken

En we zijn kwetsbaar, want Nederland is Europees Kampioen fris drinken. De gemiddelde Nederlander drinkt per jaar 90 liter frisdrank. Wereldwijd zijn er maar 6 landen waar ze meer wegklokken, zoals Mexico en Amerika. Maar 90 liter per jaar, dat kan en moet structureel omlaag als we de vetzuchtepidemie onder controle willen krijgen. Het is onbegrijpelijk dat de overheid niet veel harder optreedt. Tegen cola-automaten op scholen bijvoorbeeld. Of die vreselijke energy drankjes. Gedragsverandering is altijd lastig. Veel mensen willen wel minderen met suiker, het lukt ze alleen niet op eigen kracht. Een stevige overheidsmaatregel om suikergebruik te ontmoedigen is dan een welkom steuntje in de rug.

Luister terug | Paul Laseur | Lelystad Airport gaat nooit open

Suikertaks werkt

Bijna twee jaar Nationaal Preventieakkoord en nog altijd geen suikertaks. In andere landen die wel een belasting hebben ingevoerd op suikerdrankjes is de consumptie ervan intussen wel degelijk afgenomen. In Berkeley in Californië daalde de frisdrankinname met 20 procent na invoering van zon suikerbelasting. Voor het eerst dronken de Amerikanen meer water uit een flesje dan frisdrank.

Lees ook | Wethouder Amsterdam wil suikertaks op frisdrank

Het RIVM deed voor staatssecretaris Blokhuis onderzoek naar Frankrijk, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk. Ook in die landen liep de verkoop van frisdrank terug nadat die werd belast. En kozen mensen vaker voor gezondere light-alternatieven. Alleen valt strikt genomen niet vast te stellen of dat alleen maar komt door de belasting. En of door die maatregel nu ook minder overgewicht voorkomt.

Suiker niet anders behandelen dan alcohol en tabak

Maar waarom krijgen de suikerdealers het voordeel van de twijfel? En een tweede kans om via zelfregulering het suikergehalte in hun frisdranken omlaag te brengen. De schade voor onze volksgezondheid op de lange termijn is zo groot dat het mij volkomen gerechtvaardigd lijkt om suiker niet anders te behandelen dan alcohol of tabak: zwaar belasten met forse accijnzen. Tijdens de corona uitbraak hebben we ook gezien dat patiënten met overgewicht harder werden getroffen door het virus. Drie kwart van alle ic-patiënten bleek te zwaar. In 40 procent van de gevallen was sprake van ernstig overgewicht. In de strijd tegen obesitas hebben we geen tijd te verliezen. Dat is geen betutteling, maar een zaak van leven of dood.

Prettige maandag!

Over Paul Laseur

Financieel journalist Paul Laseur houdt zijn scherpe blik op economie en maatschappij. Elke maandag een nieuwe column. Luister live maandagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/paul-laseur, Apple Podcast of Spotify.

See omnystudio.com/listener for privacy information.