'Steward ownership' | #11 Gijsbert Koren over deze bijzonder vorm van eigenaarschap van bedrijven

Democratie in uitvoering

“Als we de duurzame transities waar we voor staan werkelijk serieus nemen, dan is het tijd voor een nieuwe kijk op het fundament onder onze economie: eigendom.” Dat stelt de pionierende ondernemer Gijsbert Koren.
Vanaf 2010 is hij actief in de voorhoede van crowdfunding in Nederland en België, als mede-oprichter van CrowdAboutNow, het eerste Nederlandse crowdfunding platform voor ondernemers. Snel daarna richtte hij het bureau Douw&Koren, waarmee hij meer dan 450 crowdfunding campagnes maakte voor duurzame koplopers als WakaWaka en Fairphone. Ook deed hij onderzoek naar wooncooperaties.

En, zegt hij: het is tijd voor de volgende versnelling; tijd voor steward-ownership. Dat is een manier om eigenaarschap over een bedrijf vorm te geven.
De kern van steward-ownership is dat een bedrijf ‘van zichzelf’ is en bestaat om zijn missie te dienen. Stemrecht over de koers van het bedrijf ligt bij mensen die betrokken zijn bij het bedrijf. Deze zeggenschap kan niet verkocht worden. De winst die het bedrijf maakt, wordt geherinvesteerd in het bedrijf en/of gedoneerd in lijn met de missie van het bedrijf. Investeerders en oprichters worden eerlijk gecompenseerd.

Utopisch? Nee hoor, er zijn al talloze van deze bedrijven in binnen- en vooral buitenland.
Ik ga met hem in gesprek over zijn kijk op maatschappelijk ondernemen, en we verkennen wat er 'democratisch' interessant is aan steward ownership. Kunnen bedrijven op deze manier meer of beter bijdragen aan maatschappelijk welzijn en dus algemeen belang? En hoe krijgen we dat werkend?

• Op zijn persoonlijke website en de website van We are stewards en lees je meer over Gijsbert en Steward ownership.
• Een overzicht van Nederlandse steward-owned bedrijven vind je op wearestewards.nl/bedrijven
• Tegenlicht documentaire Goed Geld Verdienen over steward-ownership: https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2019-2020/goed-geld-verdienen.html
• Follow This is aandeelhouder van Shell en probeert Shell te verduurzamen. Er is steeds meer steun van andere aandeelhouders: https://www.follow-this.org/.
• De rechter geeft Milieudefensie gelijk: het bedrijf moet vergroenen: https://milieudefensie.nl/actueel/breaking-news-milieudefensie-wint-revolutionaire-rechtszaak-shell-moet-vergroenen

Social Enterprise NL, de BVm en Bcorp zijn ‘labels’ voor duurzame bedrijven. Steward-ownership kan bedrijven helpen om hun duurzame missie voor de lange termijn centraal te houden.

• Social Enterprise is de aanjager van sociale ondernemingen in Nederland. Op hun website lees je ook meer over de BVm.
• Ook kun je leesvoer vinden hoe gemeenten (betere) partners kunnen worden van sociale ondernemingen.
• Wat de Rijksoverheid met de BVm, de maatschappelijke BV gaat doen, staat hier
• We are stewards heeft een reactie geschreven op het wetsvoorstel voor de BVm (die Marije mee-ondertekend heeft, trouwens :)).