79 - 'Nederland is nog steeds ziek': Hans Borstlap over zijn ingrijpende plannen voor de arbeidsmarkt

Betrouwbare Bronnen

Betrouwbare Bronnen aflevering 79

***

Jaap Jansen praat met Hans Borstlap over de plannen van zijn commissie voor de arbeidsmarkt.

Het lijkt goed te gaan met de economische groei en de afname van werkloosheid in Nederland, maar er staan nog steeds een à twee miljoen mensen aan de kant. Vacatures en werkzoekenden sluiten niet meer op elkaar aan. En 800.000 mensen zitten thuis met een arbeidsongeschiktheidsuitkering. De oud-topambtenaar van Sociale Zaken luidt de noodklok.

“Premier Ruud Lubbers waarschuwde dertig jaar geleden: ‘Nederland is ziek’. Hij zag het aantal arbeidsongeschikten oplopen. Toen waren het er 900.000. Hij kondigde aan: ‘Bij een miljoen heb ik gefaald, dan ben ik weg’. Nederland is nog steeds ziek”, zegt Borstlap.

“Het is economisch een probleem, maar ook sociaal. Hoe bestaat het dat wij in Nederland met al ons vakmanschap niet in staat zijn om een miljoen mensen naar arbeid te brengen? Er zit 40 tot 50 miljard euro thuis op de bank. Wil je dat eens activeren!”

Hij komt aan een totaalbedrag van twee miljoen mensen buiten het arbeidsproces. 0,3 miljoen mensen met een werkloosheidsuitkering, 0,2 miljoen mensen in de Ziektewet, 0,8 miljoen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering, 0,4 miljoen met een bijstandsuitkering en 0,3 miljoen mensen die meer uren willen werken en daarvoor ook beschikbaar zijn.

Volgens Borstlap is de arbeidsmarkt vastgelopen. “Het huidige systeem is niet houdbaar, daar ben ik heel stellig in.” Werkgevers hikken aan tegen ‘een wirwar’ van regels en aarzelen mensen in vaste dient te nemen. Nederland heeft van alle EU-landen de meeste flexwerkers: 40 procent van alle werkenden; mensen die vaak liever een vaste baan zouden hebben en nu minder goed beschermd zijn.

“We staan aan de vooravond van fundamentele wijzigingen. Jarenlang hebben we in Nederland onvermijdelijke keuzes ontlopen”, zegt Borstlap. Als oud-topambtenaar steekt hij ook de hand in eigen boezem: “De druk van de dag beheerst je zo, dat je geen ruimte meer hebt om ook nog over de grote vragen van de toekomst na te denken.”

“Ons verdienvermogen is in het geding. En je moet je realiseren wat onzeker werk met mensen doet.” Volgens Borstlap zijn grote veranderingen onvermijdelijk. Hij wil werk vaster maken, maar werkgevers tegelijkertijd meer ruimte geven om mensen tijdelijk korter of tegen een lager inkomen te laten werken. Voor iedereen moet er een basisbescherming komen bij arbeidsongeschiktheid, ouderdom en voor ‘een leven lang ontwikkelen’.

***

Verder lezen

Het rapport-Borstlap

***

Verder luisteren

Afl. 43 – Het eerdere gesprek in Betrouwbare Bronnen: Borstlap en de nieuwe sociale kwestie

Afl. 46 - Mariëtte Hamer & Luce van Kempen strijden tegen stress bij jongeren

***

Tijdlijn aflevering 79

00:00:00 – Intro

00:01:58 – Deel 1

00:31:17 – Deel 2

01:07:29 – Uitro

01:08:11 – Einde

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Weee Nederland

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.