101 - 75 jaar bevrijding: De laatste dagen van Franklin D. Roosevelt

Betrouwbare Bronnen

Nederland herdenkt op 4 en 5 mei de oorlogsjaren, de slachtoffers en de bevrijding. In een aantal afleveringen van Betrouwbare Bronnen besteden we aandacht aan die periode.

In deze aflevering kijken we terug naar de buitengewone weken in de wereldpolitiek van 75 jaar geleden. We gaan naar een klein stadje in het diepe zuiden van de Verenigde Staten: Warm Springs, Georgia.

Daar zat op 12 april 1945 president Franklin Delano Roosevelt de post af te handelen achter zijn werktafel in 'Little White House' dat deel was van het kuuroord voor poliopatiënten dat hij zelf had opgericht. PG Kroeger vertelt over die korte vakantie van de staatsman, de speeches en stukken die hij zat te bewerken en beslissingen die hij nam.

Het zou de laatste ochtend van zijn fascinerende leven zijn. Een schok ging door de wereld. PG Kroeger vertelt over de reacties in het Kremlin bij Stalin, in de bunker waar Hitler ondergedoken zat met Goebbels, over die van Thomas Mann en Churchill en die van FDR's volstrekt onvoorbereide opvolger als president, Harry Truman.

12 april 1945 was ook in Duitsland, aan het oorlogsfront, een historische dag. Wat generaal George Patton - een ijzervreter van het zuiverste water – doormaakte bij de ontdekking van het eerste concentratiekamp in Duitsland, deed hem letterlijk kotsen van emotie. Zijn opperbevelhebber is gespaard gebleven voor de berichten en beelden die Patton die dag doorstuurde naar de top van de geallieerde coalitie.

Het werk dat FDR die dagen in Warm Springs doodziek en vermoeid nog kon doen, werd van grote historische betekenis. Zijn speechschrijver begreep daarom de aanwijzingen die hij daarvoor kreeg veel later pas. Ook blokkeerde de president nog een poging van Churchill om na de ondergang van Nazi-Duitsland een nieuw front te openen.

Het verhaal over die dagen in dat kuuroord in ruraal Georgia is niet alleen een geopolitiek en strategisch van belang. Het bevat ook een liefdesgeschiedenis die lang verborgen moest blijven: de innige band van FDR met Lucy Rutherfurd, met wie hij in Warm Springs nog even gelukkig en ontspannen mocht zijn; opgewekt kon praten en ritjes maken. Ook dit laat weer zien dat grote politiek mensenwerk is.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Weee Nederland

***

Verder luisteren

Afl. 44 – PG over Franklin Delano Roosevelt

Afl. 32 - Churchill en Europa, met Andrew Roberts en Felix Klos

***

Tijdlijn

00:00:00 – Intro

00:10:34 – Deel 1

00:41:27 – Deel 2

01:14:11 – Uitro

01:14:57 – Einde

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.