Beste Podcast Filosofie Centre Erasme podcasts (2024)

1
Hoe stuur je bedrijven in de goede richting? De oud-CEO van Fairphone vertelt het je 51:00

8m ago51:00

51:00

Je herkent het wel: vol ongeduld en onbegrip zie je dat bedrijven meestribbelen of zelfs tegenstribbelen bij de veranderingen die nodig zijn. Onze gast in deze aflevering, Eva Gouwens, oud-CEO van Fairphone en Tony's Chocolonely en daarvoor werkzaam bij onder andere Friesland a pina, weet er alles van. En ze weet óók hoe je bedrijven anders kunt vo…

1
Hartmut Rosa 1:16:48

2h ago1:16:48

1:16:48

“Als versnelling het probleem is, dan zou resonantie wel eens de oplossing kunnen zijn” Op deze manier drukt de Duitse filosoof en socioloog Hartmut Rosa uit, dat de moderne maatschappij vervreemding in de hand werkt door continue versnelling. Wat zijn bij Rosa horizontale, verticale en diagonale resonantie? Waarom is onbeschikbaarheid hiervoor noo…

1
Zo kun je beleggen in een betere wereld (en het is vaak nog rendabeler ook!) 45:33

11d ago45:33

45:33

Aandeelhouderskapitalisme is steeds meer een synoniem geworden voor kortetermijngericht denken. Het doel is winstmaximalisatie, ten koste van alles. De aandeelhouder profiteert - mensen en de aarde betalen de prijs. Maar: bestaat er ook zoiets als postgroei-beleggen? Kun je beleggen voor een betere wereld? Dat hoor je in deze aflevering van Leven n…

1
Zhao Tingyang 58:10

22d ago58:10

58:10

“Politiek heeft ten minste twee uitgangspunten van beslissende betekenis: het van de Griekse polis uitgaande concept van de staatspolitiek; en het Chinese tianxia-concept van een wereldpolitiek” Op deze manier drukt de hedendaagse Chinese politiek-filosoof Zhao Tingyang uit dat in het Chinese denken boven de orde van staten nog een andere orde best…

1
Een shirt dat niet 50 dagen, maar 50 jaar meegaat (met Dennis Storm en Matthijs Tersteeg) 1:03:46

1M ago1:03:46

1:03:46

SheIn – het gaat de laatste tijd veel over dit Chinese kledingmerk. Ze hebben een revolutie ontketend in de modewereld. Fast fashion bestond al – bijv. de Zara heeft een omlooptijd van ongeveer 3 weken om van design naar product te gaan. Maar SheIn weet dit terug te brengen tot slechts 3 dagen. En met succes: ze zijn nu de grootste kledingwebshop t…

1
Susanne Langer 1:09:28

1M ago1:09:28

1:09:28

“Omdat de vormen van het menselijke gevoel veel meer overeenstemmen met muzikale vormen dan met de vormen van taal, kan de muziek de aard van de gevoelens onthullen met een gedetailleerdheid en een echtheid die de taal niet kan benaderen” Op deze manier drukte de Amerikaanse filosoof Susanne Langer uit dat we het domein van de logica moeten oprekke…

1
Europa staat voor een existentiële uitdaging (maar níet zoals Draghi het stelt in zijn rapport over concurrentievermogen) 1:08:06

2M ago1:08:06

1:08:06

Het rapport van Mario Draghi over het concurrentievermogen van Europa is het gesprek van de dag in de wandelgangen van bedrijven en overheden. Volgens Draghi staat Europa economisch gezien voor een "existentiële uitdaging": als we niet nú vól inzetten op een sterkere concurrentiepositie, dan leggen we het af tegen China en de VS. Er staat inderdaad…

1
Een hogere liefde - Brieven aan een Duitse vriend (met Bas Heijne) 1:13:02

2M ago1:13:02

1:13:02

“Veel betekent het te vechten terwijl men de oorlog verafschuwt, de nederlaag te accepteren terwijl men het verlangen naar het geluk bewaart, tegenover de vernietiging te staan terwijl men het idee van een hogere beschaving koestert. Daarin volbrengen wij meer dan jullie omdat wij onszelf moeten overwinnen. (…) Wij hadden veel te bedwingen, en miss…

1
Ook jij kan de biodiversiteit helpen (maar voorkom deze fout!) 52:05

2M ago52:05

52:05

“Dramatisch jaar voor vlinders: nog nooit zo weinig gezien bij telling”, kopte de NOS begin augustus. Deelnemers aan de Vlindertelling van de Vlinderstichting zagen gemiddeld slechts vijf vlinders, tegen acht vorig jaar en zelfs zestien in de beginjaren van de telling, tot 2015. Ook het CBS onderschrijft deze neerwaartse trend: van de vlinderpopula…

1
Dit vergeten onrecht zou op Prinsjesdag centraal moeten staan 48:28

3M ago48:28

48:28

Stel je voor: je hebt veertig jaar hard gewerkt en iedereen in jouw organisatie is er in die jaren flink in koopkracht op vooruit gegaan behalve jij. Hoe zou je je voelen? Het schrijnende is dat dit vele mensen in Nederland is overkomen. Het is ongelofelijk maar waar: terwijl de economie fors groeide, zijn de lonen van de dertig procent laagste ink…

1
"Waarom is mijn werk zo zinloos?" en andere verzuchtingen (met Lisa Herzog) 49:22

4M ago49:22

49:22

Veel mensen bezinnen zich in de rustige zomermaanden op hun werkzame leven, over de aard van hun werk, hun werk-privé balans, over de wereld die ze willen achterlaten. Daarom gaan we deze afleveringen in op vier verzuchtingen die je kunt hebben als je deze periode denkt aan je werk: Waarom werk ik zoveel? Waarom is mijn werk zo zinloos? Waarom word…

1
"We moeten strijden voor een rechtvaardige straat" (met Marco te Brömmelstroet) 1:02:06

5M ago1:02:06

1:02:06

"Hoe we onze straten inrichten, dat is de gestolde versie van hoe we over economie denken." Met deze oneliner stapte onze podcastgast, Marco te Brömmelstroet, de kamer binnen. Tijdens de opname laat hij ons, Allard Amelink, Paul Schenderling en jou als luisteraar, met totaal andere ogen kijken naar het onderwerp van deze aflevering: mobiliteit. En …

1
"Vertrouw bij eten minder op je intuïtie" (met Frank Holleman van Fork Ranger) 56:19

5M ago56:19

56:19

Zorgt soja eten voor ontbossing? Waarom zit er plastic om biologische komkommers? Is vlees uit den boze? Drie keer per dag hebben we de kans een positieve impact te hebben op de wereld: door wat we op ons bord leggen. Ons hedendaagse voedselpatroon draagt in grote mate bij aan de uitputting van mens en aarde en dus zijn goede keuzes op dit gebied e…

1
"Deze uitslag biedt juist een kans om fouten goed te maken" (over de Europese verkiezingen) 40:13

5M ago40:13

40:13

In de reacties op de uitslagen van de Europese verkiezingen ging het veel over de winst van radicaal-rechts en het verlies van met name de Groenen. Is de uitslag daarmee ook slecht nieuws voor het leven na de groei? Paul Schenderling ziet in gesprek met Allard Amelink vooral veel kansen om correcties door te voeren: betaalbaarheid en uitvoerbaarhei…

1
Het hoofdlijnenakkoord kritisch tegen het licht gehouden 46:43

6M ago46:43

46:43

Medio mei maakten de onderhandelaars bekend dat zij een resultaat hadden bereikt, na de verkiezingen van november vorig jaar. Hoop, lef en trots heeft het als titel gekregen. Vervolgens buitelen partijen, maatschappelijke organisaties etc over elkaar heen om er wat van te vinden en uiteraard is het ook bij de koffieautomaat op het werk of bij de ka…

1
Byung-Chul Han 54:01

6M ago54:01

54:01

“Foucaults commandosamenleving vol hospitalen, gestichten, gevangenissen, kazernes en fabrieken is niet meer de maatschappij van nu. We hebben inmiddels allang een samenleving van fitnessstudio’s, kantoortorens, banken, vliegvelden, shopping malls en laboratoria voor gentechnologie.” Op deze manier drukt de Koreaans-Duitse filosoof Byung-Chul Han u…

1
De wereld achter onze laptops 42:08

6M ago42:08

42:08

Laptops en smart phones: het is niet overdreven om te stellen dat ze inmiddels een primaire levensbehoefte vormen. Tegelijkertijd leidt de productie van elektronica tot veel uitstoot van giftige stoffen, landgebruik, materiaalgebruik en is er veel sociaal onrecht in de keten. En dan hebben we het nog niet over wat er gebeurt met de elektronica na a…

1
John Locke 1:03:12

6M ago1:03:12

1:03:12

“Het doel van de wetten is niet om af te schaffen of te beperken, maar om vrijheid te behouden en te vergroten.” Op deze manier drukte John Locke een van de basisbeginselen van zijn klassieke liberalisme uit. Waarom is voor de samenleving die Locke voor ogen had, persoonlijke matiging onmisbaar? Wat is de tragedie van het liberalisme? En waarom is …

1
Postgroei is het krachtigste antwoord op oorlogsdreiging 41:10

7M ago41:10

41:10

Het klinkt zo mooi en vredig: we zijn op zoek naar een betere wereld, waar we leven binnen de draagkracht van mens en aarde. Maar de realiteit kan soms een stuk minder vredig zijn. Overal ter wereld woeden oorlogen en sinds de Russische invasie van Oekraïne ook op het Europese continent. Hoe moeten we omgaan met vrede en veiligheid? Ben je als post…

1
Jacques Ellul 45:48

7M ago45:48

45:48

“Tegenwoordig is alles middel geworden. Er is geen doel meer. Wij weten niet meer, waarheen wij op weg zijn. […] Zo is de mens, die oorspronkelijk het doel was van elk menselijk stelsel, in werkelijkheid volkomen geworden tot middel van juist die middelen, die hem moesten dienen: bijvoorbeeld de economie of de staat.” Deze scherpe analyse van de ti…

1
We zijn gezonder én ongezonder dan ooit te voren 55:48

7M ago55:48

55:48

In deze aflevering gaan Allard en Paul in gesprek met zorgexpert Wine te Meerman over zorg. Wine signaleert een gezondheidsparadox: we leven langer én ongezonder. Wat houdt die paradox in en wat zijn de oorzaken ervan? Daarnaast bespreken we een ander hot item: de problemen in de zorg over (personeels)schaarste, beschikbaarheid en betaalbaarheid. Z…

1
Pierre Bayle 58:24

7M ago58:24

58:24

“Aangezien de ervaring ons toont dat zij die in een hemel en hel geloven tot elk soort misdaad in staat zijn, is het evident dat de neiging tot het kwade niet voortkomt uit onwetendheid van het bestaan van God en niet gecorrigeerd wordt door de kennis die men verwerft van een God die straft en beloont. [...] We hebben geen enkel recht om te beweren…

1
Moeten we niet wat optimistischer zijn? 39:27

8M ago39:27

39:27

Moeten we niet een stuk klimaatoptimistischer zijn? De laatste tijd horen we heel veel positieve berichten over het klimaat: zo was er in 2023 6% minder uitstoot in ‘23 t.o.v. ’22. En het boek Not the End of the World van Hannah Ritchie dat in januari verscheen (en heel veel aandacht kreeg), zegt dat we niet somber moeten zijn. We zijn de eerste ge…

1
Gottlob Frege 57:04

8M ago57:04

57:04

“Als het één van de taken van de filosofie is om de heerschappij van het woord over de menselijke geest te verbreken - ten eerste door misverstanden over de relaties tussen concepten te verhelpen die bijna onvermijdelijk ontstaan door ons taalgebruik, en, ten tweede, door onze gedachten te bevrijden van datgene waarmee zij door de uitdrukkingsmidde…

1
Zenmeester Dōgen 1:06:23

8M ago1:06:23

1:06:23

Met wat zal Ik de wereld vergelijken? Maanlicht, gereflecteerd In dauwdruppels, vallend van een Kraanvogelsnavel Op deze manier drukt de 13e eeuwse Japanse denker Zenmeester Dōgen uit dat alle dingen verbonden zijn in vergankelijkheid en daarmee tegelijk iets onvergankelijks bevat. Hoe verwerft Dōgen niet via, maar ín meditatie inzicht in de verlic…

1
"Bouwen, bouwen, bouwen" is niet de oplossing voor de wooncrisis 52:14

8M ago52:14

52:14

Lange wachtlijsten, hoge huren, overbieden op koopwoningen: niemand ontkomt aan de concurrentie op zoek naar een (ander) huis. En dus horen we voortdurend het credo ‘bouwen, bouwen, bouwen’. Maar bouwen, bouwen, bouwen gaat ook ten koste van schaarse ruimte en natuur en gaat gepaard met uitstoot van broeikasgassen, stikstof en veel materiaalgebruik…

1
Seneca 1:01:34

9M ago1:01:34

1:01:34

"Gelukkig leven (..) willen alle mensen, maar als het er op aankomt scherp te onderscheiden wat nu precies het leven gelukkig maakt, tasten ze in het duister.” Op deze manier drukte de Romeinse filosoof Seneca uit dat we het geluk op de verkeerde plek zoeken. Wat is volgens Seneca wél de goede plek om het geluk te zoeken? Hoe hangen zorg voor de zi…

1
Laten we bankiers onze toekomst scheppen?! Nee! 1:03:39

9M ago1:03:39

1:03:39

Deze aflevering laat je de met de oren klapperen en lachen van verbazing. Alles wat je moet weten over ons nogal grote en complexe financiële systeem maken we helder voor je. Ook de aspecten waar financiële instellingen liever niet over praten en die in de media niet aan de orde komen omdat ze te ingewikkeld zouden zijn. Maar we verhelderen niet al…

1
Judith Shklar 53:04

9M ago53:04

53:04

Wreedheid meer haten dan enig ander kwaad veroordeelt iemand tot een leven van skepsis, besluiteloosheid, walging en vaak misantropie. Het is een te grote bedreiging van de rede voor de meeste filosofen om het überhaupt te overdenken. Op deze manier drukte de Lets-Amerikaans politiek-filosoof Judith Shklar uit dat wreedheid te vaak vermeden wordt a…

1
Hoe moeten we omgaan met AI? 35:11

9M ago35:11

35:11

Dit keer hebben we het over het buzzword van deze tijd: AI. Kunstmatige intelligentie is volgens sommigen de oplossing voor alles en voor anderen een grote bedreiging voor ons bestaan. Hoe kunnen we met de Leven na de groei-bril kijken naar dit onderwerp? In deze aflevering zoomen we in op verschillende aspecten die ons leven raken. Het eerste aspe…

1
Mary Shepherd 1:14:36

10M ago1:14:36

1:14:36

"Oorzaak en Gevolg zijn synchroon en ze zijn slechts verschillende woorden voor dezelfde essentie" Op deze manier zette de Schotse filosoof Mary Shepherd het denken over causaliteit op zijn kop. Welke eigen positie neemt Shepherd in binnen het Britse empirisme dat nadenkt over de verhouding van de geest tot de externe wereld? Welke parallellen zijn…

1
Reclame: vijand of een handig instrument? 37:40

10M ago37:40

37:40

Marketing en reclame vertellen ons dat we wat missen. Geen leven van genoeg, maar een leven met altijd een tekort. Daarmee zet het aan tot consumptie. Tot onnodige consumptie zelfs. Het maakt dat we er spullen door kopen die we niet nodig hebben. Dat niet alleen, onze kwaliteit van leven kan er zelfs minder van worden. We hebben niet de juiste spul…

1
Martin Buber 1:03:22

10M ago1:03:22

1:03:22

“Een ieder van ons schuilt in een pantser, dat de opgave heeft de tekenen af te weren. Tekenen geschieden onophoudelijk aan ons, leven is aangesproken worden, wij hoeven alleen maar aanwezig te zijn en waar te nemen. Maar dat waagstuk is ons te gevaarlijk, de geluidloze donderslagen schijnen ons steeds weer met vernietiging te bedreigen, en wij ver…

1
Nummer 100 49:50

10M ago49:50

49:50

7 februari 2019 verscheen de eerste aflevering van de Podcast Filosofie. En dit, waar je nu naar luistert, is aflevering 100. Daarom in deze aflevering geen filosoof, of filosofisch thema, maar een feestaflevering om terug te blikken op 99 afleveringen Podcast Filosofie. Te gast: Judith Zweistra, Jozef Waanders, Cees Zweistra en Allard Amelink Het …

1
Waarom we in deze chaotische tijd onzekerheidsvaardigheid nodig hebben 51:22

10M ago51:22

51:22

We leven in onzekere en chaotische tijden. De gast in deze aflevering bedacht een nieuw concept voor de manier waarop we hiermee om kunnen gaan: onzekerheidsvaardigheid. De gast over wie we het hier hebben is niemand minder dan Merlijn Twaalfhoven: componist, theatermaker en oprichter van onder andere The Turn Club. Onzekerheidsvaardigheid is onder…

1
Wat is de Podcast Filosofie en wie maakt hem? 3:13

10M ago3:13

3:13

In een paar minuten vertelt het team van de Podcast Filosofie (Allard Amelink, Judith Zweistra, Jozef Waanders en Cees Zweistra) je wie ze zijn, wat je kunt verwachten en hoe jij kan bijdragen. Ga naar www.petjeaf.com/podcastfilosofie als je de podcast wilt steunen. Volg ons op Instagram en Facebook en deel onze berichten om nieuwe luisteraars te b…

1
Leszek Kołakowski 51:18

11M ago51:18

51:18

“En is het geen plausibele gedachte dat als ‘zijn’ zinloos is en het heelal zonder betekenis, wij nooit het vermogen zouden hebben verkregen, niet alleen om tot andere voorstellingen te komen, maar zelfs om nu juist dit te denken: dat ‘zijn’ inderdaad zinloos is en het heelal zonder betekenis?” Met het stellen van deze grote metafysische vraag, ben…

1
Klimaattop in Dubai: top of flop? 46:24

11M ago46:24

46:24

Moeten we blij zijn met de uitkomsten van de Klimaattop in Dubai, of niet? Wat als een paal boven water staat is de deze top in verschillende opzichten van cruciaal belang was. De wereld heeft namelijk tot 2030 de tijd om de uitstoot van broeikasgassen in een steil pad naar beneden te brengen. In de aanloop de top waren er verwarrende signalen, ove…

1
Helmuth Plessner 1:15:09

11M ago1:15:09

1:15:09

“De mens is lichaam - in het lichaam (als innerlijk leven of ziel) en buiten het lichaam als het gezichtspunt, van waaruit het beide is.” Op deze manier drukte de Duitse bioloog, socioloog en filosoof Helmuth Plessner uit dat de mens zowel centrisch als excentrisch is. Op welke manier onderscheidt het excentrische de mens van het dier? Waarom besch…

1
Internationale samenwerking, internationale handel en leven na de groei 48:40

12M ago48:40

48:40

Wil je doorpraten over deze podcast? Meld je dan aan voor onze Online Meet-Ups - Just Enough In het mondiale Noorden staan we voor de grote opgave om onze sterk ontwikkelde economie te verduurzamen. Maar is dat niet dweilen met de kraan open als in het zuidelijke deel van de wereld de economische ontwikkeling nu pas goed op gang komt? Zeker omdat u…

1
David Hume 1:11:18

12M ago1:11:18

1:11:18

“Als we een boek ter hand nemen, over religie of metafysica bijvoorbeeld. Laten we ons dan afvragen: bevat het enig abstract denken over kwantiteit of cijfers? Nee. Bevat het experimenteel redeneren over feiten en het bestaan? Nee. Vertrouw het dan toe aan de vlammen, want het kan niets anders bevatten dan drogredenen en illusies.” Op deze manier d…

1
De verkiezingsuitslag als afrekening met het neoliberalisme? 48:42

12M ago48:42

48:42

De flagrante overwinning van PVV is misschien wel meer een stem tegen het neoliberalisme dan een stem vóór het beleid van de PVV. In het bulletin van december (we brengen 'm maar gelijk uit) analyseert Paul Schenderling de ontwikkeling van economisch beleid sinds het interbellum, de opbouw van de verzorgingsstaat en de afbouw ervan door de komst va…

1
Marcel Gauchet 1:05:02

1y ago1:05:02

1:05:02

“[Klassiek burgerschap is] de verbinding van het particuliere en het algemene: Elke burger moet zich vanuit zijn eigen standpunt het standpunt van het geheel eigen maken. Maar in de nieuwe gestalte die zich aftekent, krijgt de scheiding de overhand: iedereen moet zijn particulariteit laten gelden tegenover een algemene instantie, zonder dat ooit va…

1
Chocola eten zonder bittere nasmaak 27:25

1y ago27:25

27:25

De feestdagen komen er weer aan en dus is het tijd voor chocola! Maar kunnen we wel genieten van die chocola als we ergens weten dat die chocola mede tot stand is gekomen door het werk van slavernij? In deze aflevering leer je alles over de wereld van chocola, over de impact die het feest op mens en aarde en je hoort welke chocolademerken je kunt e…

1
Meer levensvreugde door te leven van genoeg 41:29

1y ago41:29

41:29

Leven na de groei: dat betekent voor huishoudens een leven van genoeg. Dat klinkt al snel als minder. Of nog meer taboes. Op vliegen, op biefstuk, op alles wat leuk en lekker is. Maar klopt dat wel? Of is een leven van genoeg juist heel aantrekkelijk, als je het geheim ervan leert ontdekken? In het boek 'Er is leven na de groei' legden we al uit da…

1
De Stemwijzer die je echt helpt 32:36

1y ago32:36

32:36

Maandelijks bespreken Paul Schenderling en Allard Amelink een thema uit de actualiteit. Dit keer is dat - hoe kan het ook anders - de verkiezingen. Daarnaast zoals voortaan elke maand: inspiratie van Paul en een luisteraarsvraag. De verkiezingskoorts is al aardig losgebarsten en, je zult het ongetwijfeld herkennen, dat betekent dat de stemtools je …

1
Wat kun je verwachten in deze podcast? 4:01

1y ago4:01

4:01

In deze trailer leggen Paul Schenderling en Allard Amelink kort uit wat je kunt verwachten in deze podcast. Leven na de groei geeft handvatten en inspiratie voor een gelukkiger samenleven, binnen de draagkracht van mens en aarde. De podcast richt zich zowel op wat hieraan kunt bijdragen als op wat we als samenleving of wereld moeten doen. Met ander…

1
Boëthius 51:09

1y ago51:09

51:09

“’Maar’, zei Filosofie, ‘dit moment vraagt eerder om therapie dan om een klaagzang.’ Toen keer ze me strak en indringend aan en zei ze: ‘Ben jij echt de man die ooit mijn melk dronk, mijn voeding tot zich nam om uit te groeien tot volwassen geestkracht? Ik heb je toch van krachtige wapens voorzien die je onverslaanbaar hadden kunnen maken als je ze…

1
Op zoek naar jezelf, maar bestaat er wel een authentiek ik? (vanuit Oudaen in Utrecht) 56:42

1y ago56:42

56:42

“Ik is een ander” Deze woorden uit 1871 van de Franse dichter Arthur Rimbaud zijn symbool komen te staan voor de ongrijpbaarheid van het individu. Toch zijn we vandaag de dag geobsedeerd met het vinden of verdedigen van ons “authentieke ik”. Waarom is “jezelf zijn” tot een van de belangrijkste doelen van onze tijd geworden? Is er eigenlijk wel zoie…

1
Bonusaflevering: Willem Jan Otten over Blaise Pascal 24:21

1+ y ago24:21

24:21

Deze bonusaflevering van de Podcast Filosofie verschijnt ter gelegenheid van de 400e geboortedag van Blaise Pascal. In je podcastfeed vind je een reguliere aflevering over deze wiskundige, natuurkundige, theoloog en filosoof, met als gast Hanna Vandenbussche. Hierin zet zij, zoals je van ons gewend bent, systematisch het denken van Pascal uiteen. I…

Podcasts die het beluisteren waard zijn

Podcast Filosofie Centre Erasme

Podcasts die het beluisteren waard zijn

Korte handleiding