Hoe beïnvloeden politici met extreem gedachtegoed het publieke debat? Van wie krijgen ze die ideeën? En hoe verspreiden ze deze denkbeelden? Deze maand is een bijzondere maand voor Investico. We bestaan namelijk tien jaar. Speciaal voor dat tienjarige jubileum publiceren we deze Speurwerk-special. We deden de afgelopen jaren steeds meer onderzoek n…

Komen verdachten uit een ‘goed milieu’ er beter vanaf als ze een misdrijf begaan? In deze aflevering van Speurwerk vertellen Romy van der Burgh, Anouk Duijst en Anouk Kootstra over hun onderzoek naar klassenjustitie in Nederland. Ze ontdekten dat voor precies hetzelfde misdrijf, laagopgeleiden met een migratie-achtergrond vaker naar de cel gaan dan…

We kunnen het ons allemaal voor de geest halen: blijft het langer dan een paar dagen warm in Nederland? Dan kan het flink warm worden in jouw huis. Je kan niet slapen, hebt weinig eetlust en geen concentratie. De ventilatoren en airco’s zijn nergens meer te vinden. Doordat de zomers steeds warmer worden in Nederland is er sinds 2021 op het energiel…

In mei dit jaar kondigde minister Weerwind onverwachts aan dat adopties vanuit het buitenland per direct werden stopgezet. Nederlanders konden sowieso nog maar uit een paar landen adopteren, waaronder een paar Europese landen. In Europa ging het om Hongarije, Bulgarije en Portugal. De laatste jaren kwamen de meeste geadopteerde kinderen uit Hongari…

Wat als er oorlog uitbreekt? Kan Nederland zichzelf dan nog verdedigen? Zijn er bijvoorbeeld nog voldoende tanks? Hebben we genoeg militairen? En zijn we wel opgewassen tegen een drone-aanval van Rusland? Het zat jarenlang in het verdomhoekje maar sinds de inval van Rusland in Oekraïne staat het weer hoog op de agenda: Defensie. Nadat er dertig jaa…

Ruim honderdduizend mensen slikken veel te lang verslavende slaap- en kalmeringsmiddelen. De groep mensen die verslaafd is aan deze middelen kunnen niet bij zorgverleners terecht, een deel hiervan is zelfs helemaal van de radar verdwenen. In deze aflevering vertellen Bijou van der Borst en hoofdredacteur Thomas Muntz over Investico’s onderzoek naar…

Kunst wordt steeds meer gebruikt om vermogen in te stallen of om mee te speculeren. Het is een aantrekkelijk financieel product geworden met als gevolg groeiende vermogensongelijkheid en exponentieel stijgende prijzen die musea niet kunnen bijbenen. In deze aflevering van Speurwerk vertellen Charlie Ubbens, Jaco Wilschut, Muriël Louman, Naima Corne…

Je gebruikt het elke dag de hele dag, maar denkt er waarschijnlijk nooit over na: het internet. Hoe is dat eigenlijk geregeld? En hoe werkt het precies? Tijdens dit onderzoek duiken Michelle Salomons, Linda van der Pol en Romy van der Burgh diep in het wereldwijde web. Dit onderzoek begint op een plek die het mogelijk maakt dat we elke dag online k…

In de binnenstad van Amsterdam dienen toeristenwinkels als façade voor het witwassen van drugsgeld. In de zomer van 2020 deed de Masterclass van Investico onderzoek naar de souvernirbranche en vond één ondernemer die tijdens corona zijn slag sloeg. Ondanks de overvloed aan anti-witwasprojecten slaat niemand alarm. Drie jaar later komt naar buiten d…

Begin december was het weer voorpaginanieuws: de leesvaardigheid van Nederlandse tieners zakt opnieuw naar een dieptepunt. Eenderde van de vijftienjarigen heeft een zwakke taalvaardigheid, blijkt uit internationaal onderzoek. Hierdoor hebben ze een risico laaggeletterd het onderwijs te verlaten en functioneren ze vervolgens minder goed in de maatsc…

Het strafproces Marengo is een ‘voor Nederland ongekende zaak’, die symbool staat voor de toenemende verharding uit de onderwereld. Hoe doen advocaten, officieren van justitie, rechters en misdaadjournalisten in dit klimaat hun werk? En wat is de impact op de Nederlandse rechtsstaat? In deze aflevering van Speurwerk vertellen Marieke Roterman, Romy…

In 2019 stond Nederland op zijn kop: er ging een streep door alle vergunningen van veehouders en bouwprojecten. Het Nederlandse stikstofbeleid was in strijd met Europese natuurbeschermingswetten. Deze stikstofcrisis is nog volop gaande, maar het volgende probleem dient zich alweer aan. In de jaren 80 en 90 kwam er veel vervuild water vanuit Frankri…

Geen CO2 meer uitstoten in 2050, dat is de eindbestemming van het klimaatakkoord. Het Nederlandse klimaatbeleid moet ons daar naartoe brengen. Maar is dat haalbaar? Journalisten Felix Voogt en Adrián Estrada ontdekken dat daar nog twee belangrijke puzzelstukjes voor missen. En die twee puzzelstukjes zijn de chemie- en raffinagesectoren. Samen veran…

Frauderen met de uitwonende beurs van studiefinanciering: doen alsof je niet meer thuis woont, om meer geld van DUO te krijgen. Vroeger was dat heel makkelijk. Daarom kreeg DUO in 2012 een fraudesysteem. Controleurs legden sindsdien bijna vijfentwintigduizend huisbezoeken af, bijna tienduizend studenten moesten hun studiefinanciering terugbetalen e…

Het is misschien wel het belangrijkste moment van de Nederlandse asielprocedure en gek genoeg ook een van de minst bekende: de medische keuring van een asielzoeker. Het wordt uitgevoerd door een commercieel bedrijf. Hoe kun je deze keuring commercialiseren? Wat voor invloed heeft dat op een asielaanvraag? En worden asielzoekers hierdoor onterecht a…

De afgelopen jaren wordt er veel gedemonstreerd in Nederland. Anti-Zwarte-Piet-demonstranten zijn aanwezig bij Sinterklaas intochten, actievoerders omzeilen al koffiedrinkend de coronamaatregelen en demonstranten plakken zichzelf vast om aandacht te vragen voor klimaatverandering. Maar hoe is het demonstratierecht de afgelopen jaren eigenlijk veran…

Sinds half september 2022 laaien de protesten in Iran enorm op en worden duizenden demonstranten opgepakt en honderden vermoord. Bij demonstreren blijft het niet: verschillende Iraanse bedrijven worden geboycot. En één van die bedrijven is verbonden aan Nederland In deze aflevering van Speurwerk vertellen Linda van der Pol Romy van der Burgh en Yag…

Duurzaam beleggen is populairder dan ooit. Investeerders willen goed doen met hun geld en beleggen in windmolenparken en zonnepanelen. Steeds meer banken en vermogensbeheerders bieden dan ook duurzame beleggingsfondsen aan. Maar maken die beleggingsfondsen die beloftes ook waar? In deze aflevering van Speurwerk hoor je Linda van der Pol en Emiel Wo…

Het moest de vermenging van de criminele onderwereld in de bovenwereld tegengaan. Na de moord op advocaat Derk Wiersum werd het Multidisciplinair Interventieteam - het MIT - opgericht. Maar het ‘superteam’, in het leven geroepen door toenmalig minister Grapperhaus, is nooit veel meer geweest dan een lege huls, gebaseerd op een idee uit Den Haag. Sp…

Romy van der Burgh, Linda van der Pol en Karlijn Kuijpers vertellen in deze aflevering over de gelekte Uber Files. Uit deze files blijkt dat Uber met een agressieve lobby de Nederlandse politiek om haar vinger probeert te winden. Zo lobbyt onder andere Neelie Kroes enthousiast voor het bedrijf, tijdens haar afkoelperiode na haar Eurocommissariaat. …

Karlijn Kuijpers en David Davidson, van radioprogramma Argos, nemen in deze aflevering de online goksector op Curaçao onder de loep voor platform Investico. Zij ontdekten dat Curaçao met duizenden gokbedrijven een van de wereldspelers is van het online gokken. De markt opereert bijna volledig buiten het zicht van de overheid terwijl in de sector de…

In Nederland worden de komende 20 maanden nog 64 enorme nieuwe distributiecentra gebouwd. Hoe kan het dat de 'dozen' nog steeds als paddestoelen uit de grond springen? Ligt dat aan ons eigen shopgedrag of is er iets anders aan de hand? De masterclass van platform Investico deed zes maanden lang onderzoek naar 'Nederland distributieland'. In deze af…

Romy van der Burgh en Marieke Rotman volgen samen met Yelle Tieleman, van het Algemeen Dagblad, de sporen van een Nederlands crimineel netwerk over de grens naar België. Ze ontdekken dat de organisatie zestien bedrijven opricht, waaronder vier pompstations in België, in slechts drie jaar tijd. De brandstofhandel is volgens experts echter een uitste…

Romy van der Burgh en Marieke Rotman volgen samen met Yelle Tieleman, van het Algemeen Dagblad, de sporen van een Nederlands crimineel netwerk over de grens naar België. Ze ontdekken dat de organisatie zestien bedrijven opricht, waaronder vier pompstations in België, in slechts drie jaar tijd. De brandstofhandel is volgens experts echter een uitste…

In deze podcast vertellen Tim Staal en Michelle Salomons over hun onderzoek naar het schuldhulpverleningsbedrijf Plangroep. Klanten van het bedrijf kampen met ernstige vertragingen, onbetaalde rekeningen en opgelopen schulden, blijkt uit het onderzoek dat werd uitgevoerd in samenwerking met consumentenprogramma Radar. Plangroep heeft met ongeveer z…

Na de uitbraak van het coronavirus vreest de overheid voor een enorme stroom aan werklozen. In mei 2020 kondigt minister Koolmees, toen nog Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, daarom de regeling Nederland leert door aan. Mensen die hun baan kwijt zijn, of kwijt dreigen te raken, kunnen via deze regeling om- en bijgeschoold worden, aan de…

Help Speurwerk beter worden, klik hier en vul onze enquête in (het kost 3 minuten). In deze aflevering spreken we met Investico's nieuwe hoofdredacteur Thomas Muntz. We praten over filosofie, onderzoeksjournalistiek en de rol van problemen in onze samenleving. Dit interview is interessant voor mediaprofessionals, maar ook zeker voor iedereen die be…

Help Speurwerk beter worden, klik hier en vul onze enquête in (het kost 3 minuten). Hoeveel huishoudens in Nederland lopen grote kans op energiearmoede? Investico zocht uit waarom het sociale huisvesters maar niet lukt aan hun beloftes van verduurzaming te voldoen en wat de gevolgen hiervan zijn voor de bewoners. Dit onderzoek verscheen in_ De Groe…

Platform Investico onderzocht de Pandora Papers voor Nederland samen met Trouw en Het FD. In deze aflevering hoor je journalisten Anouk Kootstra en Karlijn Kuijpers over hoe dit onderzoek ging, welke belangrijke Nederlanders er in het lek zijn gevonden en waarom dat een probleem is. De Pandora Papers zijn een wereldwijd onderzoek van het Internatio…

In deze aflevering spreken we een laatste keer met hoofdredacteur Jeroen Trommelen. We praten over hoe je verslag moet doen over de klimaatcrisis. Welke keuzes Nederlandse kranten maken bij berichten over het buitenland en waarom een journalist eigenlijk nooit te kritisch kan zijn. Ook bespreken we zijn nieuwe functie: ombudsman bij de Volkskrant. …

Begin deze eeuw werden vier broers van de familie Choudrey veroordeeld tot enkele jaren gevangenisstraf voor hawala-bankieren: het witwassen van crimineel geld en ondergronds bankieren. Ziauddin Choudrey, het kopstuk van de familie, werd in hoger beroep vrijgesproken maar komt nog regelmatig in aanraking met justitie. Desondanks heeft hij meer dan …

Sinds 2014 komen er elk jaar meer dan honderd bedrijfjes bij die zich bezighouden met aanvullend onderwijs: studiebegeleiding, bijles of examentraining. In deze markt domineert een speler: Lyceo. Het bedrijf kocht ongemerkt concurrent na concurrent over en omzeilt met goedkope krachten de onderwijs-cao’s. In deze aflevering van Speurwerk vertellen …

Zorgen over loden waterleidingen in Nederland borrelen elke twintig jaar weer op. Eind 2019 ontdekken meerdere bewoners in Amsterdam-Noord dat er nog steeds lood in hun drinkwater zit. Net zoals in vele andere steden. Ondanks de bekende gezondheidsrisico's die hieraan vastzitten, en een wettelijk verbod op nieuwe loden leidingen zestig jaar geleden…

Bij ADHDcentraal, een ggz-instelling uitsluitend gericht op ADHD diagnostiek en behandeling bij volwassenen, loopt bijna niemand zonder diagnose naar buiten. Oud-werknemers beschuldigen het bedrijf van overdiagnosticering, blijkt uit het onderzoek van Investico. Hoe dat zit en hoe we daarachter kwamen, hoor je in deze aflevering. In deze podcast ve…

Undercover als 'vrouw met spijt': in Speurwerk vertellen Investico-onderzoekers over de successen van conservatief-christelijk rechts - en hoe ze daar onderzoek naar deden. In deze podcast hoor je Esther Chavannes, Romy van der Burgh, Marieke Rotman en Allart van der Woude. Presentatie: Sylvana van den Braak & Simone Peek Het onderzoek verscheen al…

Drugsgebruik onder arbeidsmigranten, een groep die extra kwetsbaar is voor verslaving. Vanwege de vele werkuren, op onregelmatige tijden, en hun geisoleerde woonomgeving met weinig privacy grijpen velen van hen naar upper-drugs zoals speed en cocaïne. In deze aflevering van Speurwerk vertellen Simone Peek, Thomas Muntz en Ton Nabben hoe werkgevers …

Het rijk, provincie en gemeenten draaien nog steeds grotendeels op voor de kosten van bodemvervuiling, ook wanneer bedrijven die de verontreiniging hebben veroorzaakt de schade zelf kunnen betalen. Waarom dat gebeurt, hoor je in deze Speurwerk-aflevering van Tim Staal en Leo van Raaij. Het onderzoek verscheen als [artikel in weekblad De Groene Amst…

Extensions, nepwimpers en andere haarwerken worden dankzij openlijk gebruik door celebrities zoals Kim Kardashian steeds populairder. Op verpakkingen van haarwerken lijkt het haar vaak uit Brazilië, Peru of Bolivia te komen. In werkelijkheid komt het uit China. China is wereldwijd de grootste speler op de haarmarkt en harkt er ieder jaar rond de 1 …

Het is een goedbewaard geheim, maar een groot deel van het teakhout in India komt uit de oost-Afrikaanse staat Zuid-Soedan, waar de houtmarkt amper wordt gereguleerd. De opbrengsten komen ten goede aan buitenlandse bedrijven en corrupte politici en rebellen. Die daar tot dit jaar een binnenlandse oorlog mee financierden. Platform Investico zocht ui…

In de doodstille Amsterdamse binnenstad zonder toeristen sloeg één ondernemer zijn slag. Nu staan er zestien souvenir-winkels op naam van Q&Q. Ondanks de overvloed aan anti-witwasprojecten slaat niemand alarm. In deze aflevering van Speurwerk hoor je Romy van den Burgh en Marieke Rotman over het onderzoek dat zij in de Masterclass deden samen met E…

De FinCEN Files: een lek van ruim 2.600 documenten van de Amerikaanse autoriteit FinCEN, waarbij Amerikaanse banken verdachte transacties moeten melden. Die geheime documenten kwamen via internationaal journalistencollectief ICIJ in handen van meer dan 400 journalisten uit 88 landen, onder wie Karlijn Kuijpers en Anouk Kootstra van Investico. Het l…

Slachtoffers van seksueel geweld laten vaker van zich horen, maar deze meldingen resulteren steeds minder vaak in aangiften. In deze aflevering van Speurwerk hoor je Investico-redacteuren Anouk Koopman en Jolanda van de Belt over hun onderzoek naar het stijgende aantal meldingen van verkrachtingen en de strafrechtketen. In de afgelopen zeven jaar s…

In deze aflevering van Speurwerk hoor je Investico-redacteuren Emy Koopman en Catrien Spijkerman over hun onderzoek naar de wet verplichte GGZ. De wet regelt dwangzorg in Nederland voor mensen die lijden aan een psychische stoornis en daardoor een gevaar zijn voor zichzelf of anderen. Emy en Catrien reconstrueerden hoe deze wet tot stand kwam en ui…

In deze aflevering van Speurwerk hoor je Investico-redacteuren Sylvana van den Braak en Simone Peek samen met Judith Konijn van radioprogramma Argos. We onderzochten hoe arbeidsmigranten - werkzaam in distributiecentra van online-supermarkten - grote kans lopen op een besmetting met het coronavirus en zo mogelijk een brandhaard kunnen veroorzaken. …

In deze aflevering van Speurwerk spreken we hoofdredacteur Jeroen Trommelen over de verschillende onderzoeken die Investico deed tijdens het uitbreken van de coronacrisis. Wat ontdekte Investico? Hoe werden de onderwerpen gekozen? En: mogen journalisten tijdens zo’n grote internationale crisis wel kritisch zijn op de overheid of moeten ze vooral ni…

In deze aflevering van Speurwerk hoor je Investico-redacteuren Karlijn Kuijpers en Simone Peek over de rechtszaken die brievenbusbedrijven in Nederland voor de rechter brengen. Iedereen met een in Nederland geregistreerde bv kan hier een rechtszaak beginnen of zelf voor de rechter worden gesleept, ook als het conflict niets met Nederland te maken h…

Deze aflevering van Speurwerk gaat over het onderzoek naar stalbranden van de twaalfde masterclass van Investico. Lotje van den Dungen, Adrian Estrada, Michelle Salomons, Tan Tunali en Felix Voogt zochten uit welke stallen er het vaakst afbranden en waarom dit gebeurt. In de masterclass doen vijf beginnende onderzoeksjournalisten zes maanden lang o…

Nederlandse rozenkwekers hebben zich massaal in Kenia gevestigd. De grond waarop rozen geteeld wordt in Nederland nam tussen 2000 en 2016 af van 932 hectare tot 200. Veel Nederlandse telers verhuisden hun bedrijven namelijk naar onder andere Kenia. Voor de bedrijven gunstig, omdat arbeidslonen, energie- en water kosten en grondprijzen veel lager li…

Deze aflevering van Speurwerk gaat over het onderzoek naar klimaatbossen: tropische regenbossen die worden beschermd om het broeikasgas Co2 dat we dagelijks produceren, te compenseren. Een systeem dat begon als win-win, maar inmiddels veel kritiek krijgt van milieuwetenschappers en natuurbeschermers. In April 2019 kondigde ook oliegigant Shell aan …

Deze aflevering van Speurwerk gaat over het onderzoek naar de bedrijfstakpensioenfondsen, waar driekwart van de Nederlandse werknemers pensioen opbouwt. Redacteuren Karlijn Kuijpers en Emiel Woutersen tonen aan dat pensioenfondsen gezamenlijk naar schatting honderden miljoenen euro’s mislopen door oude IT-systemen, frauduleuze werkgevers en gebrekk…