Uva Podcasts

In deze uitzending gaan redacteuren Bart Verplanke en Thomas Verhage in gesprek met Dylan Molenaar, assistent professor psychometrie aan de Universiteit van Amsterdam. We hebben het over meten in de psychologie, hoe dit wordt gedaan, waarom het zo wordt gedaan en of het beter kan.Door Radio Swammerdam

Volgens het CBS kampt een kwart van de jongvolwassenen met overgewicht. Presentator Jort Kelder had het recentelijk over een ‘spekpandemie’ en vroeg zich af of dikke mensen meer zorgpremie moeten betalen. Verslaggever Kitty Herweijer vindt dat er teveel lust is in de samenleving om dikkerds het leven zuur te willen maken. Maar hoe kunnen we dit gro…

Nienke Groskamp vertelt over haar onderzoek naar de verbanden en overlap tussen spiritisme en de abortus-discussie in de Verenigde Staten in de negentiende eeuw. De geschiedenis van abortus blijkt veel complexer te zijn dan die in het huidige debat vaak wordt voorgesteld.Door Momo Schaap, met dank aan Emerence Kapteijn en Thomas Verhage.…

In deze uitzending van radio Swammerdam, "als dieren konden praten", bespreekt redacteur Tanne van der Wal de mogelijkheid van een google translate voor dieren, een suggestie die recentelijk werd gedaan door Dr. Karen Bakker. We spreken met Neerlandica Professor Dr. Marjo van Koppen over haar onderzoek naar kattentaal en met Dirk Hilbers, bio-ethic…

De anticonceptiepil en depressie: de complexiteit van onderzoek by Radio SwammerdamDoor Radio Swammerdam

Kitty werd vorige week geconfronteerd met de sterfelijkheid van haar kat, toen zij Billie bijna moest laten inslapen. Om dit grote drama te verwerken gaat het in Ongefilterd met Kitty en Elif over grenzeloze dierenliefde. Hoe komt het dat veel mensen verknocht raken aan een hond, kat of cavia en hoe ingrijpend is het als zo’n gezinslid wegvalt? Ant…

Het valt Kitty en Elif op dat jongeren steeds vaker therapietaal gebruiken in het dagelijks leven. In Ongefilterd ontleden de journalisten dit fenomeen met psychiater Esther van Fenema. Zij ziet deze ontwikkeling met lede ogen aan: „Mensen die elkaar mentaal gaan vlooien, het is om gek van te worden.” ‘De huispsych’ van Kitty en Elif vindt dat alle…

Cyborgs, zijn ze nog steeds een fantasieproject van science-fiction schrijvers, of komen ze al van de lopende band rollen? En, hoe moeten we ze nou zien, als mens, of als robot? In de studio schuiven filosoof Bouke van Balen en sci-fi-kenner Chris de Deugd aan om over deze techniekfilosofische vragen te praten. Door Tabe Bakker. Co-host: Bart Verpl…

In deze aflevering praten we met hoogleraar economisch publiekrecht Sybe de Vries. We hebben het over wetgeving van de interne markt in de Europese Unie, hoe komt deze wetgeving tot stand en wat voor implicaties hebben deze wetten voor Europa?Door Radio Swammerdam

ChatGPT is de snelst groeiende applicatie ooit met maar liefst honderd miljoen actieve gebruikers binnen twee maanden na lancering. Maar niet iedereen is even enthousiast over deze tekstengenerator, ook vanwege zorgen om onware informatie. Wat betekent het automatisch genereren van desinformatie, nepnieuws en propaganda voor onze samenleving en wat…

Het is vandaag Pasen en om die reden staat in deze uitzending het paasverhaal centraal. Het verhaal van de dood en wederopstanding van Jezus wordt de laatste tijd vaak op een moderne manier verteld. Een bekend voorbeeld hiervan is the Passion, dat afgelopen donderdag door 2,5 miljoen mensen werd bekeken. Maar kan je het verhaal wel los zien van de …

Ongefilterd staat deze week in het teken van flamboyante personen en het grote gebrek daaraan. Het valt Kitty en Elif op dat er een hoop verloren is gegaan in de media. Interviews worden minder interessant, persvoorlichters doen er alles aan om de pers te ontwijken en er is een constante focus op #ophef. In de podcast geven de journalisten een inki…

Als sinds mensenheugenis heeft de mens een fascinatie met exotische dieren uit verre landen. Tegenwoordig kunnen we zelf op reis om dieren in het wild te zien en hebben we eindeloos veel natuurdocumentaires ter beschikking. Waarom sluiten we deze dieren dan nog steeds op in onze achtertuin? Zijn dierentuinen nog wel van deze tijd en zo ja, hoe ziet…

Zelfs als je maar weinig online bent valt het op: het Internet heeft een eigenzinnige cultuur, en die sijpelt langzaam het echte leven binnen. Via politiek of media, via complotten of modewoorden. Hoe zit dat? En wat voor cultuur is dat eigenlijk? En kunnen we eigenlijk nog wel van een onderscheid spreken tussen 'echt' en 'Internet'? Over deze vrag…

Na het zien van de verkiezingsdebatten en Rutte bij Vandaag Inside verklaren Kitty en Elif Nederland officieel ontoerekeningsvatbaar. Verder veel ergernissen: over vrouwen die op een bepaalde manier zitten en over mede-millennials die geen zin hebben om volwassen te worden. Waarom is de huisje-boompje-beestje-angst bij deze generatie zo groot? Kitt…

Wist je dat bijna een derde van al het eten dat geproduceerd wordt niet door mensen opgegeten wordt? Ontzettend zonde, al die verspilling. Daarom spreken Thomas Verhage en Tabe Bakker in deze uitzending met Martijntje Vollebregt en Merijn Koops over voedselverspilling en hoe je die tegen kan gaan. Martijntje is onderzoeker bij Wageningen Food & Bio…

Deze week praten we met Willem Sleegers en Marieke de Visscher over effectief altruïsme. Hoe kunnen we het meest goed doen, en waarom moeten we dit doen? Hoe doen we onderzoek naar goede doelen, en wat maakt iets 'effectief'? Dit en meer in deze podcast!Door Radio Swammerdam

Wil je de wereld veranderen? Kies dan voor de saaie route, zegt Boris van der Ham. In de podcast Ongefilterd met Kitty en Elif haalt de voormalig politicus, theatermaker en muzikant uit naar de nieuwe generatie wereldverbeteraars, die denken impact te maken met een sympathieke start-up of een online tirade op Twitter. In plaats daarvan houdt de zel…

Één op de vijf vrouwen heeft wel eens pijn bij seks. Hoe komt dat en kunnen we daar iets aan doen? En wat voor andere seksuele problemen zijn er eigenlijk? In deze uitzending gaan Lilian Kingma en Thomas Verhage in gesprek met seksuoloog Hanneke Termeer.Door Radio Swammerdam

Voor het eerst in zes jaar gaan Kitty en Elif samen op vakantie. De bevriende journalisten vinden het doodeng, want wat als ze elkaar niet verdragen op reis? Vriendschap kan best ingewikkeld zijn, weet ook schrijfster Stéphanie Hoogenberk. Ze schuift aan om te praten over haar nieuwe boek 'We hebben het over je gehad', waarin zij genadeloos haar er…

Hoewel we het uitgebreid kunnen hebben over wat dementie is als hersenziekte op neurowetenschappelijk niveau, gaat Emerence Kapteijn in deze uitzending van Radio Swammerdam met twee antropologen in gesprek over de ervaring van dementie. Silke Hoppe en Annelieke Driessen nemen ons mee in hun etnografische en kwalitatieve onderzoek naar hoe waarden, …

In deze aflevering praten redacteuren Bart Verplanke en Thomas Verhage met Dr. Tim Boekhout van Solinge over ontbossing in de Amazone. Tim is expert in het gebied van illegale ontbossing, en zet zich na jarenlang onderzoek nu lokaal in Brazilië in om samen met inheemse bevolkingen de strijd aan te gaan tegen de oplopende ontbossing.…

Dat leren van groot belang is in onze samenleving staat buiten kijf. Maar hoe zorg je er dan voor dat je efficient en doeltreffend kennis tot je neemt? Leren is een vaardigheid, maar hoe leer je jezelf om te leren? En zijn er bepaalde dingen die je kan doen om je leervermogen te verbeteren? Om deze vragen te beantwoorden spreken Thomas Verhage en E…

Hoe word je een minder geërgerd mens? In 2023 willen Kitty en Elif zich voornemen om zich minder te ergeren, maar dat blijkt lastig. 'Huispsych' Esther van Fenema biedt een helpende hand bij de eerste prikkels van het jaar: hoestende boomers in het theater en vrouwen die vervelende kinderstemmetjes opzetten. Tot slot, tijd voor wat hoop na een donk…

In deze uitzending spreekt Tanne van der Wal met Dr. Karen Hollewand over de historie van de menstruatie en anticonceptie. Wat is er veranderd door de eeuwen heen, maar misschien belangrijker, wat kan er nog veranderen rondom het aanhoudende taboe over menstruatie. Ook luisteren we naar Alina Chakh, vertegenwoordiger van cliënten en belangenorganis…

In deze uitzending duiken Pelle Yntema en Emerence Kapteijn samen met hoogleraar coördinatiedynamica Peter Beek en fanatiek sporter en trainer Emiel Heuver in de wereld van het zwemmen. Op welke manier verhouden sportprestaties zich tot het element water? Heeft “watergevoel” bijvoorbeeld invloed op sportprestaties? Hoe belangrijk is dat voor bewegi…

Economische groei is vaak de belangrijkste indicator voor het maken van beleid, terwijl dat er niet per se voor zorgt dat we ook gelukkig worden. Bij een welzijnseconomie wordt er ook naar andere indicatoren gekeken zoals natuur, gelijkheid of huisvesting. De welzijnseconomie kent op die manier waarde toe aan dingen die niet in geld uit te drukken …

Hoe is het om vijf jaar lang extreem beveiligd te worden vanwege dreiging uit het criminele circuit? Dat weet misdaadjournalist John van den Heuvel als geen ander. Vanwege zijn werk leeft Van den Heuvel al geruime tijd op uiterst voorzichtige voet. In de podcast Ongefilterd met Kitty en Elif gaat Van den Heuvel in op de maatschappelijke discussie d…

RADIO SWAMMERDAM ZOEKT NIEUWE REDACTIELEDEN VOOR 2023!Wij zijn op zoek naar mensen:• Met een voorliefde voor zowel wetenschap als radio/podcast,• Die studeren of net afgestudeerd zijn,• Die ongeveer twee zondagochtenden per maand beschikbaar zijn vanaf januari 2023Bij Radio Swammerdam krijg je de kans om ongeveer maandelijks een uur lang, live in o…

Eten is een gigantisch deel van ons leven, het is overal om ons heen. De verleiding om ongezond te eten is ontzettend groot, ook al weten we dat het niet goed voor ons is. In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Pelle Yntema in gesprek met voedingswetenschapper professor dr. Jaap Seidell over wat gezond eten precies inhoud en waarom er zo veel di…

In deze uitzendingen gaan Lilian Kingma en Bart Verplanke in gesprek met Bernardo Kastrup over vrije wil. Bernardo is aanhanger van het Idealisme, een filosofische stroming die beargumenteerd dat mentale ervaringen aan de grondslag liggen van de wereld, in tegenstelling tot de fysieke wereld van het materialisme. In idealisme is er wel plaats voor …

Van jezelf vastlijmen aan een talkshowtafel tot je haar afknippen voor Iran. Actievoeren kan in allerlei soorten en maten, maar Kitty Herweijer en Elif Isitman zien het zichzelf niet zo snel doen. Heeft het überhaupt zin om te protesteren? Dat vragen Kitty en Elif zich af in een nieuwe aflevering van de podcast Ongefilterd. Ze schakelen de hulp in …

In deze aflevering van Radio Swammerdam spreken redacteuren Bart Verplanke en Pelle IJntema met Nienke Boesveldt, onderzoekster in het veld van dakloosheid aan de Universiteit van Amsterdam. We hebben het over beleidsvoering tegen dakloosheid, de verschillen tussen landen en hoe mensen dakloos worden.…

In deze aflevering van Radio Swammerdam spreekt redacteur Pelle Yntema documentairemaakster Yanna Hoek over de documentaire Holy Shit; een documentaire gemaakt in samenwerking met Fides Lapidaire en Jeppe van Pruissen, over de potentie van onze poep en plas voor het voeden van onze bodem. Ook te gast is filosoof Lisa Doeland over haar promotie-onde…

Rob Ford (University of Manchester) joins us to discuss the resignation of Liz Truss and the sorry state of the Conservative Party.Background readings:- Rob's Twitter thread on the possible return of Boris Johnson, https://twitter.com/robfordmancs/status/1583377750877818881- "What word or phrase first comes to mind when you think about the Conserva…

In deze uitzending gaan Emerence Kapteijn en Thomas Verhage in gesprek met assistent professor Culturele Musicologie Oliver Seibt over het muziekgenre city pop. Dankzij het algoritme van YouTube-aanbevelingen en tegenwoordig ook TikTok-memes, heeft dit Japanse muziekgenre online een cultstatus verkregen. Oliver licht deze uitzending de historische …

Ongefilterd met Kitty en Elif zit deze week bomvol ergernissen. Van de manier waarop mensen hun succesjes verpakken op sociale media tot de hetze tegen de Nederlandse tomaat. Te gast is de auteur van het boek ‘Mocro Maffia’, Marijn Schrijver, die uithaalt naar Generatie Nix. De groep die is geboren tussen 1961 en 1980 en ‘alles aanvliegt met spread…

In deze uitzendingen gaan Bart Verplanke en Tanne van der Wal in gesprek met Prof. Dr. Niels Bosma en Fun Forest directeur David Balhuizen over sociaal ondernemen. Wat maakt een onderneming sociaal? Wat is impact en hoe meet je het? In deze uitzendingen antwoorden op die vragen en meer!Door Radio Swammerdam

In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Emerence Kapteijn in gesprek met Tessa Visser en dr. Bart Knols over muggen. Waarom prikt een mug eigenlijk? Is het van belang om muggen te bestrijden? Moeten we ons in Europa zorgen maken voor ziekten die door muggen worden verspreid? In deze uitzending komt het mogelijke gevaar die muggen vormen aan het l…

Kitty en Elif gaan in discussie met schrijfster Daniela Hooghiemstra over haar boek ‘Kan het misschien wat zachter?’. Daarin vergelijkt de historica Nederlanders met verongelijkte pubers. We roepen dat de regering alles verkeerd doet, maar dulden zelf geen regels. Hoe gezond is deze houding? Verder bespreken de journalisten hoe de nieuwe vrouwenema…

In deze eerste uitzending van het seizoen spreekt redacteur Tanne van der Wal met Professor Oscar Gelderblom over de huidige economische crisis en de vergelijking met de jaren 30 van de 20e eeuw. Wat kunnen we leren uit de vorige crisis en kunnen we wellicht voorspellen hoelang de huidige crisis gaat duren? Rosine van Dam vertelt in de uitzending o…

Door het overlijden van koningin Elizabeth is de wereld een icoon armer. In een nieuwe aflevering van de podcast Ongefilterd met Kitty en Elif gaat het daarom over onderschatte en overschatte vrouwelijke iconen. Waarom worden sommige vrouwen gehaat en andere juist niet? Columniste Kitty Herweijer springt op de bres voor Camilla, de ‘lelijke’ minnar…

For the first time ever, the UK acquired a new prime minister and a new monarch in the same week. Who better to break down these historic events than Rob Ford, professor of politics at the University of Manchester. We discuss Boris Johnson's resignation, its aftermath, and the election of Liz Truss as the fourth British prime minister in six years.…

Wie hard werkt, komt vanzelf hogerop. Dat was jarenlang het idee in Nederland. Iedereen kan klimmen op de maatschappelijke ladder, ongeacht afkomst of achternaam. Schrijfster Roxane van Iperen haalt die mythe keihard onderuit in het boek ‘Eigen welzijn eerst’. Aan de hand van haar pamflet bespreken Kitty Herweijer en Elif Isitman in de podcast ‘Ong…

Op vakantie denkt iedereen er wel eens aan om naar het buitenland te emigreren. Dáár speelt het echte leven zich af! Ook door succesvolle programma’s als Ik Vertrek en B&B Vol Liefde dromen veel Nederlanders stilletjes van een eigen bed & breakfast. Maar waarom zou je je baan opzeggen om andermans haren uit een doucheputje te vissen? In een nieuwe …

Dat op vakantie gaan soms dodelijk vermoeiend kan zijn, weten Kitty en Elif als geen ander. In een nieuwe aflevering van de podcast Ongefilterd bespreken Kitty en Elif de leegte van backpack-gesprekken, de horror van een stedentrip en de absolute must have van een goed reisgezelschap. Ze worden gesteund door hun huispsychiater Esther van Fenema, di…

Yolanthe Cabau, Sylvie Meis en Sabia Boulahrouz worden al jaren met de nek aangekeken in Nederland. Waar komt toch die haat tegen golddiggers en voetbalvrouwen vandaan? In een nieuwe aflevering van Ongefilterd nemen Kitty en Elif het op voor de glamourpoes. Waarom houdt iedereen van J-Lo, maar niet van La Meis? Ook maken de Telegraafjournalisten ge…

In deze aflevering spreken Thomas Verhage en Tanne van der Wal met professor dokter Karline Janmaat over de wortels en de vruchten van ons primatenbrein. Hierin vertelt ze onder andere over haar gedragsonderzoek bij primaten in het wild en in de dierentuin Artis en over haar onderzoek bij de Mbendjele in Congo.…

De Column van Sebbe Pol over Publieke Werken voor de uitzending de Plek van het centraal station.Door Radio Swammerdam

In deze ongewone uitzending van radio Swammerdam bespreekt Tanne van der Wal een week als PhD student aan de universiteit van Amsterdam. Ook spreken we redactieleden en PhD studenten over de wetenschap; wat is er mooi, maar ook, wat kan er veranderen.Door Radio Swammerdam