Stichting Kennisnet Podcasts

We gebruiken meer en meer digitale middelen in het onderwijs en daarmee wordt ook het onderwijs kwetsbaarder voor cybercriminaliteit. DDoS-aanvallen zijn voor de meeste scholen geen onbekend begrip meer. Maar cybercriminaliteit raakt het onderwijs ook op andere manieren. In deze podcast gaan Larrissa Zegveld en Remco Pijpers van Kennisnet hierover …

Hoe kunnen we vanuit publieke waarden invulling geven aan technologie in het onderwijs, in plaats van dat de technologie (of beter gezegd: de bedrijven achter deze technologie)? Hoe blijft het onderwijs autonoom? Dat is een groot vraagstuk, abstract ook, waar Kennisnet en SURF samen de tanden in zetten. In deze podcast gaan Remco Pijpers van Kennis…

Welke wijsheid heeft het onderwijs nodig om met artificial intelligence om te gaan? Over die vraag gaan Larissa Zegveld en Remco Pijpers van Kennisnet in gesprek met hoogleraar Haroon Sheikh. Artificial intelligence (AI) is het vermogen van computers om taken uit te voeren waarvoor mensen hun intelligentie inzetten. Denk aan interacteren met de omg…

Wat zegt onderzoek over hoe digitale geletterdheid in het onderwijs kan worden ingebed? We praten er in deze podcast over met Anneke Smits, lector onderwijsinnovatie en ict aan de hogeschool Windesheim in Zwolle. Anneke Smits bekeek in de wetenschappelijke literatuur wat we weten over hoe we digitale geletterdheid effectief kunnen onderwijzen. Vier…

Wat zijn de mogelijkheden en uitdagingen bij het verbeteren van de onderwijskwaliteit met behulp van ict en technologie? Die vraag staat centraal in deze aflevering van de Kennisnet podcast. Onderwijskundig projectadviseur Manel van Kessel gaat in gesprek met Frans Schouwenburg en Nadira Saab. Onze huidige samenleving heeft impact op hoe we het ond…

De samenleving maakt een digitale transformatie door en die transformatie heeft ook haar impact op het onderwijs. Wat zijn de komende jaren de meest urgente uitdagingen voor de onderwijssector? En aan welke antwoorden kunnen we denken? In deze podcast laat Larissa Zegveld, directeur-bestuurder Kennisnet, haar licht hierop schijnen. In deze afleveri…

'Het internet is stuk', luidt de titel van het boek dat Marleen Stikker publiceerde in 2019. De ondertitel van het boek is hoopgevender: ‘Maar we kunnen het repareren’. In deze aflevering gaat Remco Pijpers met Stikker in gesprek over de trend van technologie en publieke waarden in het onderwijs. Is het onderwijs erop vooruitgegaan wat betreft tech…

Hoe voorkomen we dat we op een phishing link klikken? Wat is het effect van campagnes en trainingen rondom digitale veiligheid? Wat voor onderzoek is er nog nodig? In deze podcast gaan Larissa Zegveld en Cor Ottens in gesprek met Jan-WIllen Bullée, onderzoeker cybersecurity aan de Universiteit Twente. Jan-Willem Bullée doet onderzoek naar succesvol…

Synthetische media zijn gemaakt of bewerkt door kunstmatige intelligentie-software. Het gaat om een veelheid aan uitingen, zoals virtual humans, Fortnite, Roblox en de Metaverse, maar de bekendste vorm is wel de deepfake. Er zou een nieuwe mediarevolutie gaande zijn. Een voor de hand liggende vraag dient zich aan: wat is nog echt, wat is nep? Hoe d…

Digitale technologie in het onderwijs kan bijdragen aan kansengelijkheid maar die kansengelijkheid juist ook in de weg zitten. Hoe zit dat precies? In deze podcast spreken we dr. Inge Molenaar en prof. dr. Eddie Denessen over de invloed van adaptieve leertechnologie op kansengelijkheid. Dr. Inge Molenaar is universitair hoofddocent Onderwijswetensc…

Na 20 jaar ict in het onderwijs gaat directeur-bestuurder Toine Maes met pensioen. Programmamanager Manon Geven gaat met hem in gesprek, op zijn laatste werkdag. Hoe kijkt hij terug op zijn tijd bij Kennisnet?

Twee jaar geleden is het havo- en vwo-eindexamenprogramma voor informatica vernieuwd, met een verfrissend perspectief op informatica-onderwijs. De eerste scholieren hebben voor de zomer van 2021 eindexamen gedaan. We staan in deze podcastaflevering stil bij het vak informatica met 2 gasten: Jos Tolboom van SLO, lid van de commissie die het eindexam…

Wat betekent het om leraar te zijn in een tijd waarin het onderwijs in een nieuw licht staat? Het nieuwe licht van intelligente technologie. Kan de filosofie helpen die betekenis scherp te krijgen? In deze podcast gaan we hierover in gesprek met filosoof Paul van Tongeren, Denker des Vaderlands. Eerst meer lezen over Van Tongeren? Lees het intervie…

Basisscholen en middelbare scholen hebben ook in coronatijd gewerkt aan digitale geletterdheid en zich daar zelfs positief in ontwikkeld. Tegelijkertijd nam de ongelijkheid in digitale vaardigheden tussen leerlingen toe. Dat zijn enkele conclusies van het Praktijkonderzoek Digitale Geletterdheid van SLO en Kennisnet. In deze podcast spreken we twee…

Hoe moet docent-professionalisering er uit zien na de coronacrisis, in tijden van versnelde digitalisering? In deze podcast gaat Remco Pijpers daar met opleidingsdocent Mirjam van Tilburg over in gesprek. Van Tilburg waarschuwt voor een te eenzijdige nadruk op ‘technisch professionalisme’. Van Tilburg is onderzoeker en docent aan de Master Kunstedu…

In de serie ‘Onder pedagogen’ gaan we met onderwijsmensen in gesprek over pedagogen en denkers die een inspiratiebron voor hen vormen. In deze podcast praten we met biologieleraar Per-Ivar Kloen over Seymour Papert. Wat kunnen we van Papert leren over de leerling in de digitale samenleving? Seymour Papert, overleden in 2016, was een Amerikaanse wis…

Worden publieke en onderwijswaarden als gelijkheid, menselijkheid en autonomie van leraar en leerling door digitalisering bevorderd? Of worden ze bedreigd? En hoe kunnen we zorgen dat digitalisering de waarden van het onderwijs versterkt in plaats van beperkt? In deze podcast praat Kennisnet-adviseur Erwin Bomas hierover met Rien Spies, onderwijsbe…

Wat kunnen we leren van pedagogen die niet meer leven, over de leerling in de digitale samenleving? Dat is het vertrekpunt in de podcast-serie ‘Onder pedagogen’. In deze aflevering praten we met onderwijskundige Jimke Nicolai over Célestin Freinet, een Franse pedagoog, die leefde van 1896 tot 1966. Freinet vond dat het alledaagse leven van leerling…

In het onderwijs wordt steeds meer data verzameld. Daar kunnen scholen en mbo-instellingen interessante inzichten uit halen. Bijvoorbeeld welke programma's nu echt bijdragen aan een goed leerresultaat. Of inzicht in welke leerlingen of studenten met bepaalde achtergrondkenmerken (denk aan eerdere schooluitval, sociale omstandigheden of bepaalde dem…

Wat doe je als digitalisering je voor dilemma’s stelt? Welke afweging maak je? ROC Friese Poort moest zo’n afweging maken. De MBO-instelling leert studenten omgaan met digitale afleiding. “Bij het vormen van een digitaal moreel kompas hoort ook dat je denkt aan je gezondheid, dus je smartphone op stil zet als je dat wilt,” aldus Renze Tjoelker, pra…

ROC van Twente maakt werk van digital burgerschap: studenten leren zich kritisch te verhouden tot digitale technologie, beroepsmatig en in hun persoonlijk leven. Maar welk digitaal voorbeeldgedrag vraagt dat van de mbo-instelling zelf, bijvoorbeeld bij dataprofiling? Hoe kritisch zijn mbo's tegenover het eigen (digitale) handelen? Remco Pijpers, ex…

Hoe werken scholen in het po en vo op dit moment aan de digitale geletterdheid van leerlingen? Welke ambities hebben zij? Op die vragen proberen SLO en Kennisnet antwoord te krijgen met het Praktijkonderzoek Digitale Geletterdheid. In deze podcast gaan Lydwin van Rooyen (SLO), Nadia Demaret (Kennisnet) en Remco Pijpers (Kenisnet) in op het onderzoe…

In deze negende tech-podcast bespreekt Michael van Wetering, expert innovatie bij Kennisnet, belangrijke tech-ontwikkelingen uit het nieuws met Hans Pronk, expert internettechnologie. In deze aflevering gaan zij in gesprek over de inrichting van grote cloudplatforms, de menselijke factor in veilig technologiegebruik en storingen in belangrijke syst…

In deze achtste tech-podcast bespreekt Michael van Wetering, expert innovatie bij Kennisnet, belangrijke tech-ontwikkelingen uit het nieuws met Hans Pronk, expert internettechnologie. In deze aflevering gaan zij in gesprek over de noodzaak van democratisch toezicht op technologiebedrijven, de verantwoordelijkheid van platformpartijen en (zelf)uitle…

In deze podcast-aflevering gaat Remco Pijpers, strategisch adviseur ethiek bij Kennisnet, in gesprek met Hester IJsseling, lector professionaliseren vanuit het hart en ziel aan de Thomas More Hogeschool in Rotterdam. Hoe kijkt IJsseling aan tegen ‘verbinding’ in een verwarrende tijd zoals de coronacrisis? Een tijd waarin we afstand moeten bewaren e…

In deze zevende tech-podcast bespreekt Michael van Wetering, expert innovatie bij Kennisnet, opvallende tech-ontwikkelingen uit het nieuws met Hans Pronk, expert internettechnologie. In deze aflevering gaan zij in gesprek over de invloed van grote technologiebedrijven op ons Nederlandse onderwijs, internationale discussies over privacy en de antitr…

In deze zesde tech-podcast bespreekt Michael van Wetering, expert innovatie bij Kennisnet, opvallende tech-ontwikkelingen uit het nieuws met Hans Pronk, expert internet technologie. In deze aflevering gaan zij in gesprek over het digitaliseren vanuit ethisch perspectief, de impact van afstandsonderwijs op de ict-infrastructuur en de ontwikkelingen …

Het onderwijs kan veel leren van andere sectoren die virtual reality toepassen. Els Booij en Wietse van Bruggen - experts bij Kennisnet op het gebied van technologische innovatie - bezochten het Simulatiecentrum van het ministerie van Defensie. Daar zetten ze virtual reality en andere vernieuwende technologie in voor opleiden en trainen. In deze po…

De studenten helpende zorg en welzijn van de ROC van Twente weten hoe het is om mensen te helpen die ziek zijn of bang voor Corona. Sommigen van hen lopen stage. Anderen zitten thuis. Ze missen hun medestudenten. Maar ze missen ook hun docenten. Wat schetste hun verbazing toen ze een hartverwarmend filmpje van hun leraren kregen toegestuurd. Ze bes…

Twaalf leerlingen van het Stedelijk Gymnasium Leiden lezen samen Mrs. Dalloway van Virginia Woolf. Ze praten er met elkaar over via Microsoft Teams, begeleid door hun docent Engels. Dat klinkt simpel. Een online Reading Group. Maar Wouter de Jong, de docent, krijgt iets heel bijzonders voor elkaar.

Bart Ongering, door zijn leerling meester Bart genoemd, stond al te boek als een 'lieve mentor'. Hij voelt zijn leerlingen op de Open Schoolgemeenschap Bijlmer in Amsterdam goed aan. Hij durft zich kwetsbaar op te stellen. Hoe doet hij dat online? Hoe ben je een 'lieve mentor' in de digitale context? Zijn vijf tips.…

Van de een op de andere dag was Robin, leerling op De Blink in Veenendaal, er niet meer. Corona velde hem. Een van zijn leraren, Martin Schuitemaker, vertelt hoe de school met het verdriet omgaat. Met elkaar in verbinding, via internet. Itske Versteeg van de Onderwijsspecialisten helpt hem daarbij.

Marit Nygard (17) is geslaagd voor haar vwo-eindexamen muziek. Ze slaagde met een zelfgeschreven nummer (met videoclip) over alleen zijn, dat ze thuis maakte. Hoe deed ze dat - met school en zonder school? Dat vertelt ze in deze mini-podcast. Haar nummer 'Drink je met me mee' is ook hier te zien en te luisteren: https://www.youtube.com/watch?v=pUws…

Nu Corona leerlingen dwingt nog meer online te zijn, zijn ze ook nog meer op YouTube te vinden. Op die plek en andere sociale media gaan complotten rond. Met Harry Hol, journalist en expert van Bureau Jeugd en Media, bespreken we drie complotten. Waarom zijn ze in trek en hoe kun je er met leerlingen over in gesprek? In de podcast komen de volgende…

In gesprek met schoolleider Karin Donkers. Leraren hebben fantastisch werk gedaan, zegt ze, maar het was onrustig. “Voorheen werd er niet of zelden via video gebeld. De instructie vond nu alleen op de camera plaats. Dat ging goed, maar was onwennig omdat ouders meekeken.” Ze pleit voor geduld en tijd. “Geduld en tijd om met elkaar in gesprek te gaa…

Niet naar school kunnen is voor de meeste kinderen vreselijk. Voor de leraren natuurlijk net zo. Maar niet voor Berke, 9 jaar oud, zwaar autistisch en leerling op een school voor speciaal onderwijs. Zijn ouders filmen zijn vorderingen, delen die met de school en andere ouders. Zijn juf Pienel vertelt.…

De leraren Ewout Warringa en Erik Post van het Vechtdal College bouwen samen met hun leerlingen in Minecraft de school na. Misschien ligt het aan de crisis, maar gebeuren prachtige dingen die ze niet hadden voorzien. In deze mini-podcast (12 minuten) delen ze hun 5 mooiste inzichten.

Te vaak neigen we onderwijs te zien als te ‘cognitief’ - de dingen die je voor de CITO-toets moeten leren, zeg maar. De sociale kant wordt soms toch als bijzaak gezien. Maar de samenhang tussen sociale verbondenheid en presteren is enorm sterk, zegt prof. dr. Rob Martens. Juist ook in deze crisistijd waarin we het onderwijs versneld digitaliseert. …

Janneke de Kler is specialist in online hulpverlening en weet hoe je effectief en zinvol op afstand een videogesprek doet. Dit zijn volgens haar de 7 valkuilen die ook gelden voor mentorgesprekken op afstand.

Waar we kinderen normaal bij schermen proberen weg te houden, beter voor hun gezondheid, is het scherm nu een essentiële verbinding tussen leraar en leerling, tussen leraar en ouder en tussen leerlingen onderling. Maar wat gebeurt er áchter de schermen? Deze nieuwe Kennisnet-serie 'Achter de schermen' bestaat uit elke keer een mini-podcast. We late…

In deze tech podcast bespreek Michael van Wetering, expert innovatie bij Kennisnet, opvallende tech-nieuwsberichten met Hans Pronk, expert internettechnologie. In deze aflevering: omscholen tot programmeur, de continuïteit van de digitale wereld borgen en oprakende internetadressen. Omscholen tot programmeur, hoe moeilijk kan het zijn?Presidentskan…

Is het een goed idee leerlingen met een gedragsstoornis en/of psychische problematiek een smartwatch te laten dragen die hun fysieke toestand (zoals hartslag en bloeddruk) monitort? Dat vroeg een groep ict-coördinatoren van Onderwijsgroep Buitengewoon zich af, een overkoepelende organisatie voor zeven scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs en…

In de Tech-podcast van Kennisnet bespreekt Michael van Wetering, expert innovatie bij Kennisnet, de meest opvallende tech-nieuwsberichten met Hans Spronk, expert op het gebied van internettechnologie. In deze aflevering: 5G-netwerk, grootschalig gebruik van Google en cloudmigraties. 5G-netwerk, geen glasvezelaansluitingen meer nodig? Een sneller 5G…

Maria Genova is journalist en schrijfster van boeken ‘Komt een vrouw bij de h@cker’ en ‘What the h@ack’. In deze podcast-aflevering spreken we haar over de risico’s op internet voor scholen en hoe daarmee om te gaan. Genova: “Ik ga vaak in op de fouten die ik zelf heb gemaakt en welke trucjes je kunt inzetten om jezelf te beschermen. Zoals hoe je k…

Cartesius 2 is een vernieuwende school in Amsterdam voor havo en vwo+. Leerlingen volgen geen vakken maar ‘modules’, krijgen geen huiswerk, en is er speciale aandacht voor filosofie en digitale geletterdheid. In deze podcast-aflevering spreken we met docent Berry Nieskens over hoe leerlingen een stevige basis in digitale geletterdheid krijgen. Prog…

In de Tech-podcast van Kennisnet bespreekt Michael van Wetering, expert innovatie bij Kennisnet, de meest opvallende tech-nieuwsberichten. In deze aflevering: ontwikkelingen in de glasvezelmarkt, de consequenties van het toenemend gebruik van artificial intelligence en de risico’s van onze afhankelijkheid van ict.…

Scholen zouden digitalisering minder vanuit technologie en meer vanuit waarden moeten sturen. Dat is de belangrijkste boodschap van ‘Waarden wegen’, een Kennisnet-publicatie over ethiek en digitalisering die 17 januari 2020 verschijnt. In deze podcast-aflevering blikken mede-auteurs Erwin Bomas en Remco Pijpers vooruit op de publicatie. Dat doen zi…

Alfons ten Brummelhuis is strategisch adviseur onderzoek bij Kennisnet. Was, moeten we zeggen, want met 66 jaar is de tijd voor zijn pensioen aangebroken. Hoe kijkt hij terug op zijn carrière? In een tweedelige podcast-aflevering kijken wij terug op zijn carrière. In aflevering 2 staat het Vier in balans-model centraal.…

Alfons ten Brummelhuis is strategisch adviseur onderzoek bij Kennisnet. Was, moeten we zeggen, want met 66 jaar is de tijd voor zijn pensioen aangebroken. Hoe kijkt hij terug op zijn carrière? En hoe kijkt hij vooruit? “Mijn werk zit er nog niet op.” In een twedelige podcast-aflevering kijken wij terug op zijn carrière bij Kennisnet.…

Moedig onderwijsbestuur in tijden van digitalisering: hoe ziet dat eruit en wat vraagt dit van schoolbestuurders? Hoe kunnen zij omgaan met de uitdagingen waar ze voor staan? In deze podcast-aflevering spreken we hierover met Kim Putters, directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP).