Een ongekende podcast over hoe wij kennen, ontkennen, denken, redeneren, meningen vormen, feiten ontdekken. En over hoe het internet deze omgang met informatie en processen van meningsvorming en waarheidsvinding verandert. Tweewekelijkse interviews over cognitieve psychologie, de digitale samenleving en (sociale) epistemologie.
In Future Affairs voeren Wouter van Noort en filosoof Jessica van der Schalk goede gesprekken met pioniers en denkers die maar een ding voor ogen hebben: een betere toekomst. Er is nogal wat aan het verschuiven, veranderen en kantelen de laatste tijd, en we gaan in deze serie proberen om alvast een glimp te krijgen van wat er de komende jaren op ons afkomt, én over wat we daarmee kúnnen.
O
Ongekend


1
How knowledge is made (Jonathan Rauch)
59:43
59:43
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
59:43
#17. Disinformation. Trolling, conspiracies, social media pile-ons and cancel culture. On the surface, these recent additions to our daily vocabulary appear to have little in common. But together, they are driving an epistemic crisis: a multi-front challenge to our ability to distinguish fact from fiction and elevate truth above falsehood. Jonathan…
O
Ongekend


1
Er is helemaal geen vertrouwenscrisis (Tom van der Meer)
1:02:49
1:02:49
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:02:49
#16. Hoogleraar om van der Meer doet kiezersonderzoek en singaleert boeiende tendensen sinds de verkiezingen van een jaar geleden. En die vertrouwenscrisis, die bestaat helemaal niet. Tijdlijn 03:00 Wat de verkiezingen van vorig jaar veranderd hebben 09:30 Is er nog ideologisch conflict in de politiek, of domineert de technocratie? 16:00 Er is niet…
O
Ongekend


1
Why confirmation bias and polarization can be rational (Kevin Dorst)
56:18
56:18
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
56:18
#15. Kevin Dorst has amazing theories on the rationality of human thinking. Timeline 03:30 - You just believe that because...: people from different environments with different upbringings predictably develop different political beliefs 7:30 There's something problematic about the fact that you could've believe differently than you do now so easily…
O
Ongekend


1
Vechten voor (onze) aandacht (Hans Schnitzler)
53:19
53:19
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
53:19
#14. Hans Schnitzler schreef een mooi boek over Nietzsche, de zingevingscrisis en hoe digitalisering ons verandert. Tijdlijn 03:00 Wat is nihilisme? 07:00 Wat bedoelde Nietzsche met "God is dood" 11:00 Wat is het verband tussen nihilisme en digitalisering? 22:00 Het gaat mis als de data belangrijker worden dan de onderliggende werkelijkheid (zoals …
O
Ongekend


1
Waarom het goed is dat universiteiten steeds meer weigeren alleen nog maar voor de feiten te zorgen (Jan Bransen)
55:40
55:40
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
55:40
#13. Mogen universiteiten idealen als duurzaamheid en inclusiviteit uitdragen? Of moeten ze zich enkel bezighouden met wetenschappelijke kennis vergaren? De Radboud Universiteit in Nijmegen deed onlangs veel stof opwaaien omdat ze haar duurzaamheidsidealen niet onder stoelen of banken steekt. Het instituut lanceerde een zogenoemde Impact Day om stu…
O
Ongekend


1
Misinformatie is erger dan je denkt (Jeroen de Ridder)
1:00:16
1:00:16
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:00:16
#12. Maar weinig mensen geloven en verspreiden nepnieuws. Toch zijn er wel degelijk dingen om ons zorgen over te maken rondom misinformatie. Tijdlijn 03:30 Nepnieuws: van groot naar overschat probleem 06:00 Het gaat niet om nepnieuws, maar om misinformatie - wat veel breder is 11:00 Indirect gevolg 1: Twijfel zaaien 17:00 Het misleidende van "ik st…
O
Ongekend


1
Waarom is er zoveel psychisch lijden in rijke landen? (Damiaan Denys)
44:50
44:50
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
44:50
#11. Volgens psychiater en filosoof Damiaan Denys combineert Nederland een dure en inefficiënte geestelijke gezondheidszorg met een massa aan psychische klachten. Hoe zit dat? En hoe bepalen we eigenlijk of een bepaalde psychische toestand en bepaald psychisch lijden, normaal is, bij het leven hoort, of een teken is van een ziekte of stoornis, en d…
O
Ongekend


1
Hoe scheidt je zin van onzin op het internet? (Alexander Pleijter, Nieuwscheckers)
47:28
47:28
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
47:28
#10. Factchecken wordt steeds belangrijker in het maatschappelijke debat en de toekomst van de journalistiek. Maar hoe werkt het eigenlijk, wie checkt en betaalt de checkers, en hoe effectief zijn die? Tijdlijn 03:00 Over Nieuwscheckers: van wetenschapsjournalistiek naar factcheckers 07:00 Facebook: nepnieuws als verdienmodel, of actief samenwerken…
O
Ongekend


1
Gesprek over een boek: Macht en onmacht: een verkenning van de hedendaagse aanslag op de Verlichting (Tinneke Beeckman)
56:46
56:46
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
56:46
#9. Nog voordat termen als nepnieuws en post-truth gemeengoed waren, beargumenteerde Beeckman in haar boek Macht & onmacht dat hét onderliggende probleem van de samenleving is dat we massaal zijn gaan geloven dat ‘iedereen zijn eigen waarheid heeft.’ Ze schreef dat de waarheid in ‘levensgevaar’ verkeert, dat we weg moeten van het vage postmoderne d…
O
Ongekend


1
Wat maakt polarizatie net zo’n groot probleem als klimaatverandering? (Jeroen van Baar)
41:00
41:00
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
41:00
Aflevering 8 van de Ongekend podcast. Jeroen van Baar over wat maatschappelijke groepen uit elkaar drijft. Tijdlijn 03:00 Wat is polarizatie, en waarom het is een probleem? 08:00 Maar lijken politieke partijen niet juist te veel op elkaar? 13:00 GroenLinks tot en met VVD inwisselbaar, en daarbuiten spreek ik niemand 18:30 Polarizatie in de hersenen…
N
NRC Future Affairs


1
'Fixt' Bitcoin meer dan ons geld?
54:51
54:51
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
54:51
"Ons geld is stuk", volgens onze gast Bert Slagter. Kijk maar naar de negatieve rentes, hoge inflatie, in recordtempo bijgedrukte euro's. Is Bitcoin daardoor een serieus alternatief voor de euro? En wat als Bitcoin helemaal niet bestond: kunnen we de plannen van centrale banken en techreuzen voor digitaal geld wel vertrouwen? We duiken met Slagter …
O
Ongekend


1
Zijn onze intuïties eigenlijk veel slimmer dan we sinds Kahneman denken? (Wim de Neys)
40:22
40:22
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
40:22
Aflevering 7 van de Ongekend podcast. Wim De Neys over de - vaak verkeerd ingeschatte - rol van intuïties in ons denken. Tijdlijn 04:00 Wat is de "dual process theory" (Syteem 1 & Systeem 2) van menselijk denken? 09:00 Het achterhaalde (Kahneman-)beeld van de rol van intuïties in ons denken. 17:00 Debiasing training is verbazingwekkend effectief 22…
O
Ongekend


1
In hoeverre zijn mensen vatbaar voor argumenten? (Jos Hornikx)
50:56
50:56
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
50:56
#6. Jos Hornikx over hoe mensen verschillend kunnen reageren op argumenten. Zijn we voor de rede vatbaar? Waarom mensen veel redelijker zijn dan je denkt. 02:45 Hoe onderzoek je eigenlijk hoe mensen reageren op argumenten? 08:00 Hoe bepalen onderzoekers naar meningsvorming argumentkwaliteit? 13:00 Argumentatieschema's vs. het Elaboration Likelihood…
O
Ongekend


1
Waarom zijn we het (niet) oneens over feiten? (Sander van der Linden)
1:08:19
1:08:19
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
1:08:19
#5. Sander van der Linden over waarom mensen niet zomaar geloven wat ze willen geloven en feiten wèl zin hebben (ja, ook als het gaat om politiek gevoelige onderwerpen en mensen die niet op het "brede politieke midden" stemmen). Tijdlijn 00:00 Ruben Mersch (De Correspondent) betoogt in Waarom iedereen altijd gelijk heeft dat "kennis niet tot conver…
O
Ongekend


1
Is het meeste gepubliceerde onderzoek onwaar? (Remco Heesen)
51:15
51:15
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
51:15
#4. Met Remco Heesen bespreek ik of het meeste gepubliceerde onderzoek echt onwaar is, in hoeverre er een probleem is met p-hacking en andere methodologische schermutselingen, het diepere euvel van de beloningsstructuur van de wetenschap en de waarde van peer review. En hoe we die zaken kunnen verbeteren natuurlijk. Tijdlijn 00:00 John Ionnadis - "…
O
Ongekend


1
Gesprek over een boek: Frictie. Ethiek in tijden van dataïsme, winnaar Socratesbeker 2021 (Miriam Rasch)
50:33
50:33
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
50:33
#3. Met Miriam Rasch bespreek ik haar prijswinnende boek Frictie, over het geloof dat alles wat bestaat te vertalen is in digitale data en de wereld daarmee de goede kant op te duwen is. Tijdlijn 02:00 Wat zijn "ethiek" en "dataïsme" eigenlijk 06:00 Leveren data altijd kennis op? 16:30 Ontdekken of construeren we feiten? 20:00 Transhumanisme 30:00 …
O
Ongekend


1
Wie mag bepalen wat waar is, volgens welke criteria, en wie bepaalt dát? (Jaron Harambam)
42:52
42:52
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
42:52
#2. Met socioloog Jaron Harambam (Katholieke Universiteit Leuven) bespreek ik hoe samenlevingen een gedeeld besef van wat waar is ontwikkelen en ook waar de twijfel over die waarheid die zo kenmerkend is voor complotdenkers en het zogenaamde post-truth tijdperk vandaan komt. We discussiëren ook over wat we van platforms en traditionele media mogen …
O
Ongekend


1
Is internet een gevaar voor de democratie? (Jeroen de Ridder, Rens Vliegenthart, Jasper Zuure)
53:15
53:15
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
53:15
Samen met Jeroen de Ridder, Rens Vliegenthart en Jasper Zuure bespreek ik laatste onderzoeken over nepberichten, deepfakes, filterbubbels en desinformatie, en de manieren waarop zulke verschijnselen een bedreiging kunnen zijn voor de Nederlandse democratie. Tijdlijn 07:00 Hoe kan digitalisering een gevaar zijn voor (waarheidsvinding in) de democrat…
N
NRC Future Affairs


1
Bouwen aan een machine voor toekomstvoorspellingen
41:20
41:20
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
41:20
Wat nou als er een manier zou zijn om de toekomst te voorspellen? En niet alleen voorspellen, maar ook beïnvloeden door slim in te grijpen? Er is een nieuwe tak van wetenschap in opkomst waarmee dat mogelijk lijkt te worden: de complexiteitswetenschap. Hoogleraar Peter Sloot vertelt over deze innovatieve mix van psychologie, natuurkunde en informat…
N
NRC Future Affairs


1
Technologie is geen natuurkracht
39:30
39:30
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
39:30
Digitalisering dendert over ons, en over de maatschappij, heen lijkt het soms. Maar is digitalisering wel zo onvermijdelijk? Bepalen we dat niet gewoon zélf? En zijn de enorme datacenters daarvoor in het landschap wel echt nodig? Techpionier Marleen Stikker onderzoekt vanuit welke ideeën technologie is ontwikkeld en of die ideeën nog wel aansluiten…
N
NRC Future Affairs


1
Hoe kwantumfysica ons wereldbeeld op zijn kop zet
50:29
50:29
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
50:29
Hoe meer data je over de wereld verzamelt, hoe beter je weet hoe die in elkaar zit - toch? Volgens onze gast, natuurkundige en filosoof Bernardo Kastrup, is dat een grote misvatting. Hij laat op basis van recente experimenten in de kwantumfysica zien dat er iets rammelt aan de belangrijkste aannames van veel wetenschappers - en technologiebedrijven…
N
NRC Future Affairs


1
Hoezo kunstmatige intelligentie? Natuurlijke intelligentie!
40:10
40:10
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
40:10
Bomen die als internet-zendmasten kunnen werken, schilden van woestijnkevers als inspiratie voor wateropvang-technieken: als het aan kunstenaar Jalila Essaïdi ligt, is het tijd om om veel nieuwsgieriger naar de natuur te kijken. Evolutie heeft namelijk al miljoenen jaren lang talloze problemen slim opgelost met superefficiënte innovaties. Volgens h…
N
NRC Future Affairs


1
Hoe de toekomst rúíkt is belangrijker dan je denkt
53:54
53:54
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
53:54
Elektrische auto's doen uitlaatgassen verdwijnen, het internet ruikt naar niks en bij een Zoom-meeting ruik je ook alleen jezelf. De rol van geur wordt eerder kleiner dan groter in een digitalere, duurzamere wereld, toch? Niet als je het vraagt aan geurhistorica Caro Verbeek. Ze neemt ons mee langs de geur van Cleopatra, Napoleon en de geur van gev…
N
NRC Future Affairs


1
Daan Roosegaarde: kunst als redmiddel voor de toekomst?
41:50
41:50
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
41:50
We sluiten onszelf op in informatiebubbels en door de lockdowns ook in onze huizen. Daardoor denken we steeds kleiner, vreest kunstenaar Daan Roosegaarde. Dat terwijl de grote crises van nu juist enorm veel creativiteit en verbeeldingskracht vragen. We vroegen aan de technologiekunstenaar: wat is er nodig om uit deze neerwaartse spiraal te komen? H…
N
NRC Future Affairs


1
Hersenwetenschap en het mysterie van bewustzijn
43:20
43:20
Later Afspelen
Later Afspelen
Lijsten
Vind ik leuk
Leuk
43:20
In de neurowetenschap blijft één onderwerp een groot mysterie: wat is bewustzijn? Hoeveel scanners en data onderzoekers er ook tegenaan gooien, een sluitende verklaring is er niet voor het feit dat we de wereld ervaren zoals we die ervaren. Volgens hoogleraar psychiatrie Sarah Durston is het daarom tijd voor een radicaal andere blik op ons bewustzi…
We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperk. In Future Affairs gaan journalist Wouter van Noort en filosoof Jessica van der Schalk in gesprek met pioniers en denkers over een betere toekomst. Technologie, klimaatverandering, de pandemie: er is nogal wat aan het verschuiven, veranderen en kantelen de laatste ti…