We staan aan de vooravond van 2025 - wat staat ons te wachten? Onze gast van vandaag dacht hier al 30 jaar geleden over na! In 1995 bracht hij een bundel uit met voorspellingen voor 2025. Nu is het bijna zover. Wat is er uitgekomen, en wat niet? Historicus René Cuperus is bij uitstek geschikt om deze tijd te duiden. Hij analyseert zowel binnen- als…

De moeders in Bethlehem huilden en klaagden en wilden niet worden getroost. Het is de rauwe werkelijkheid na kerst. In Nederland klagen we niet zo gemakkelijk, maar de Bijbel geeft er alle ruimte voor. Wat doe je eigenlijk als je klaagt? En wat doet het mét je? In deze aflevering praten Berdine van den Toren-Lekkerkerker en Pieter Kleingeld erover …

Het zijn bijzondere dagen, zo vlak voor Kerst. Zeker voor priester Antoine Bodar, die komende week zijn 80e verjaardag hoopt te vieren. Velen kennen hem als de priester die regelmatig in de media verschijnt – en altijd garant staat voor prikkelende interviews – maar een groot deel van zijn leven is gewijd aan kunst en schoonheid. Hij is namelijk oo…

Hoe ziet Nederland eruit door de ogen van een arts, of beter gezegd, een straatarts? Michelle van Tongerloo, auteur van het boek ‘Komt een land bij de dokter’, deelt haar inzichten. Al jarenlang stuit ze als arts op de meest schrijnende verhalen. Wat heeft dat haar geleerd over de zorg, ons land en de mens? Hoewel ze niet-gelovig is, werkt Michelle…

Donkere dieptes, glorende hoop, en een schitterend feest. Zinnebeelden uit de op 21 november gehouden oratie van Erik Olsman, die sinds enkele maanden Hoogleraar geestelijke verzorging aan Protestants Theologische Universiteit is. Hij gaat het gesprek aan met Marleen Blootens, voormalig gemeente-predikant en sinds twee jaar werkzaam als geestelijk …

(door een technische storing opnieuw geplaatst) Hoe leef je een goed en misschien ook wel gelukkiger leven? Met meer focus en betekenis? Daar is Ernst-Jan Pfauth al negen jaar mee bezig. Hij las talloze zelfhulpboeken en wetenschappelijke studies en deelt nu zijn bevindingen: wat werkt wel en wat niet? Ernst-Jan was al jong succesvol als internetpi…

Hij werd de nestor van de Tweede Kamer genoemd: Kees van der Staaij. Maar liefst 25 jaar lang was hij Kamerlid, waarvan 13 jaar partijleider van de SGP. Toen hij begon in 1998 leek Nederland wel een heel ander land dan nu. Hij heeft de opmars van het populisme en de toename van polarisatie van nabij meegemaakt. Welke diepere oorzaken liggen hieraan…

Een heerlijk (ruim) uurtje beschouwen met Bas Heijne. Hij is schrijver en essayist voor NRC, winnaar van de prestigieuze P.C. Hooft-prijs en al voor de derde keer te gast bij De Ongelooflijke. Bas Heijne staat bekend om zijn scherpe analyses van de samenleving en politiek, hoewel hij zich de eerste 40 jaar van zijn leven nauwelijks met politiek bem…

Wat betekent het kruis van Jezus? Gebeurde op Golgota iets dat we nodig hebben? En waarvoor en wanneer dan? Het klassieke protestantse antwoord op die vraag kun je samenvatten als verzoening door voldoening. Arnold Huijgen en Stefan Paas vernieuwen – of verbreden - in hun spreken over resp. de hel en het heil hun antwoord hierop. In deze aflevering…

Het is nu een week na het antisemitische geweld in Amsterdam rond de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv. Een week waarin polarisatie en onbegrip alleen maar lijken toe te nemen, met harde woorden van onze belangrijke politici. In deze aflevering proberen we wat orde te scheppen in de chaos. Dat doen we met schrijver en journalist Natascha van Weezel…

In deze (vervroegde) aflevering gaan we dieper in op de herverkiezing van Trump als president van de Verenigde Staten. Daar liggen namelijk allerlei interessante culturele, maatschappelijke én religieuze ontwikkelingen aan ten grondslag. Wat maakt Trump juist nu zo aantrekkelijk? En waarom is deze verkiezingswinst ingrijpender dan die van 2016? Vol…

Jonathan Haidt heeft het gesprek losgemaakt: de impact van social media op de mentale gezondheid van jongeren is enorm. Maar zijn de schermpjes daadwerkelijk de boosdoeners of is er een ander probleem? En belangrijker, wat kunnen we eraan doen? We praten erover door met Maarten van Ooijen, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in h…

Na de Denker des Vaderlands vorige week, ontvangen we dit keer de Theoloog des Vaderlands, Kees van Ekris. En dat terwijl hij misschien wel het bestaansrecht van onze podcast ondermijnt. Hij vindt namelijk dat we moeten stoppen met onze obsessie voor secularisatie. Volgens hem zijn mensen niet zo rationeel, nuchter en ongelovig als we vaak denken. …

Fusie en samenwerking van kerkelijke gemeenten: een kans om de eenheid in Christus te laten zien of vooral een noodzakelijkheid vanwege krimp? In deze aflevering gaat Koos Tamminga in gesprek met Leon van den Broeke, hoogleraar Kerkrecht en veranderkundige; en oud-kerkenraadsvoorzitter Gerrit Leene.Door PThU & TUU

Het begin van een tweeluik, waarin we ons deze week laven aan de Denker des Vaderlands, Marjan Slob, en volgende week aan de Theoloog des Vaderlands, Kees van Ekris. Wat hebben zij aan wijsheid te bieden in deze turbulente tijd? Marjan Slob is filosoof, schrijver en sinds april 2023 de Denker des Vaderlands. Ze is gewend om filosofie te verbinden m…

Sorry, maar deze aflevering moet je horen. Niet alleen omdat armoede een belangrijk thema is, ook omdat je ongetwijfeld dingen gaat horen die je nog niet wist. “Hoe mensen met geld over armoede denken, klopt van geen kant,” stelt schrijver en politicoloog Tim 'S Jongers. En hij kan het weten. Hij groeide zelf op in armoede en had nooit kunnen denke…

Wat heeft je bardienst bij de sportvereniging te maken met “transcendentie van het Goede?” In dit gesprek gaan Daniël Muller en Merlijn Slothouber in op wegen om polarisatie tegen te gaan, of ten goede te keren. Kan dat, en wat vraagt dat dan? Daniel is filosoof en projectmanager voor het Moral Compass Project bij de Protestantse Theologische Unive…

We hebben het afgelopen jaar veel aandacht besteed aan de oorlog tussen Israël en Hamas, op zoek naar duiding en een beter begrip van dit complexe conflict. Deze podcast, precies een jaar na het begin van de grondoperaties in Gaza, is een belangrijke aflevering in die reeks. We spreken de Palestijns-Nederlandse EO-presentator Kefah Allush. Hij is g…

Morgen is het 7 oktober: een jaar na de bloedige aanval van Hamas op Israël. Een aanval die diepe wonden sloeg, niet alleen in Israël, maar uiteindelijk in de hele regio. Inmiddels zijn we talloze raketbeschietingen, bombardementen en burgerslachtoffers verder. Bevinden we ons in een neerwaartse spiraal waar niet uit te ontsnappen valt? Of gloort e…

Bea ten Tusscher werkt al ruim 40 jaar in de diplomatie en was ambassadeur in landen als Bangladesh, Noorwegen, Bulgarije en Guatemala. Sinds twee jaar is ze de Speciaal Gezant voor religie en levensovertuiging, een soort religie-ambassadeur die in het leven is geroepen door de Tweede Kamer. Het doel is om het moeilijke gesprek aan te gaan met land…

Is er nog iets heilig in onze tijd? Is dat belangrijk voor een maatschappij? Wat bedoelen we dan met het h/Heilige? Is het heilige een ordenende kracht, of is de ontmoeting met het/de Heilige eerder ontregelend? En hoe kun je mensen helpen op het spoor van het Heilige te komen? Koos Tamminga gaat erover in gesprek met Jan Martijn Abrahamse, lector …

Het gebeurt eens in de zoveel tijd dat er een stuk in de krant verschijnt wat we gelijk van alle kanten krijgen opgestuurd: ‘Lees dit! Dit is écht iets voor De Ongelooflijke!’. Zo ook een essay uit het Financieele Dagblad (FD) dat gaat over mentale problemen en de druk van de moderne maatschappij: je moet iets maken van je leven! Je moet presteren!…

Het geweld tegen christenen groeit explosief. Wereldwijd ervaart 1 op de 7 christenen op zijn minst een hoge mate van vervolging of discriminatie. Wat heeft dat gelovigen in Nederland, voor wie dat heel anders ligt, te zeggen? Kun je je uberhaupt voorstellen wat het is om te lijden vanwege je geloof? En hoe kan het dan dat christenen die in situati…

Een leerzame maar o zo vermakelijke aflevering met meesterverteller en schrijver van historische boeken: Bart Van Loo. Hij is een man met een missie, want hij wil de schijnwerpers richten op een grotendeels vergeten periode van onze Nederlandse geschiedenis. 'Er is leven vóór Willem van Oranje', zegt hij, en dat leven heet de Bourgondiërs. Volgens …

“Wij geven vorm aan onze gebouwen, en daarna geven zij vorm aan ons," zei Winston Churchill ooit. Zou het kunnen dat de bebouwde omgeving veel meer invloed op ons heeft dan wij denken? Wat zegt het dat wij geen grote, gotische kathedralen meer bouwen? Reflecteert de verandering van architectuur ook een verandering van wie wij zijn als mensen, en wa…

In de ruim vijf jaar dat we nu bestaan, stuiten we telkens weer op deze vraag: hebben wij als samenleving nog een groot verhaal dat ons bindt? De talloze denkers in onze podcast constateerden het bijna allemaal: ons land is zo geïndividualiseerd en geseculariseerd dat we bijna geen gemeenschappelijke bronnen meer hebben, voor bijvoorbeeld identitei…

Het zijn altijd heerlijke afleveringen als Anton de Wit zijn opwachting maakt in De Ongelooflijke. Met scherpe, originele gedachten maar ook humor en een belediging hier en daar. Daarin lijkt hij op zijn literaire held: G.K. Chesterton. Een belangrijke schrijver die 150 jaar geleden geboren werd, inmiddels wat vergeten lijkt, maar die je eigenlijk …

Er is iets aan het veranderen in het debat over geloof en ongeloof, merken filosofen Stine Jensen (atheïst) en Rik Peels (christen). Ze staan al jaren aan de frontlinie van het religiedebat, wat zien ze gebeuren? Rik onderzocht in zijn nieuwe boek 'Leven zonder God' het atheïsme, en dat gaf hem als christen nieuwe inzichten. Stine raakte erdoor geï…

Een citaat uit De Groene Amsterdammer: 'Het probleem van de moderniteit is dat we rationele intelligentie op de troon hebben gezet. En wat we op de troon zetten, gaan we aanbidden. En wat we aanbidden – zo schreef de bijbelse psalmist drie millennia geleden al – daar gaan we op lijken. Het grootste gevaar is niet dat robots op ons gaan lijken, maar…

Al tientallen jaren werkt hij in het strafrecht en ziet hij ernstige zaken langskomen, eerst als officier van Justitie en nu als directeur van reclassering Nederland: Johan Bac. Hij is iemand met een eigenzinnige, bijzondere aanpak. Zo doet hij als directeur zelf regelmatig een taakstraf, vierde hij kerst met een enkelband om en liet hij zich zelfs…

Deze aflevering begint denkbeeldig op een zonnig Italiaans eiland, maar eindigt op een nogal andere plek. Te gast is schrijver en filosoof Désanne van Brederode. In haar boek 'Hoe het vuur te redden' pleit ze voor meer vuur in onze samenleving, misschien ook wel 'heilig vuur'. Want we leven in een 'ijstijd van de ziel', stelt ze. Dat zijn grote woo…

In deze podcast gaan we de diepte in over Amerika. Precies een week geleden ontsnapte Trump - en met hem de hele Verenigde Staten - op een miraculeuze manier aan een moordaanslag. De gevolgen echoën nog volop na: Trump krijgt voor sommige Amerikanen haast messiaanse trekken, terwijl Biden elk moment kan terugtreden als kandidaat. Het Trumpisme lijk…

Onze wereld is wankel geworden. We leven in een tijd van crises en calamiteiten, oftewel: het calamiteitperk. Dat stelt filosoof en cabaretier Tim Fransen in zijn nieuwe boek. Hij richt zich daarbij op een geloof dat misschien in de plaats lijkt te zijn gekomen voor traditionele religie: het vooruitgangsgeloof. Het dominante idee in onze politiek e…

Is onze angst voor de dood terecht? En kan een gesprek over de dood 'bevrijdend' zijn? Onze gast stuurde ons een alarmerend bericht: 'We moeten het nodig eens over de dood hebben', schreef hij: Christiaan Rhodius, arts palliatieve geneeskunde en werkzaam in een hospice. Hij ziet de dood vaak van dichtbij, zelf keek hij ook de dood in de ogen toen e…

Aflevering 200, een jubileum! En dat vieren we door eindelijk eens de schijnwerpers te richten op de meest besproken persoon uit De Ongelooflijke en misschien wel de grootste denker ooit: Augustinus. Een bisschop, filosoof en schrijver van onder andere de eerste autobiografie ooit. Zijn impact is immens geweest. Niet alleen op theologie, filosofie …

Kunnen we nog vechten voor iets dat groter is dan onszelf? Het is een van de vragen die we voorleggen aan Kajsa Ollongren, demissionair minister van Defensie. Alhoewel demissionair, de Kamer heeft haar de bevoegdheid gegeven om te doen wat nodig is in deze tumultueuze tijd. De oorlog in Oekraïne heeft haar ministerschap bepaald, ze bezocht het land…

Zit Nederland te wachten op theologie? En hoe spreek je in onze maatschappij over God? In deze aflevering krijgen we een kijkje in de keuken van onze huidige Theologen des Vaderlands: Kees van Ekris en Thelma Schoon. Wat doen ze, wat brengen ze? En wat brengt de rol hen? Een bemoedigend gesprek over publieke theologie dat uitnodigt om zelf in gespr…

Presentator, journalist en schrijver Tim Hofman is terug in de Ongelooflijke en dat zijn altijd geanimeerde gesprekken die echt ergens over gaan. Zo komen we in dit gesprek uit bij de vraag: wat is goed en kwaad eigenlijk? Is er een soort absolute moraal of moet iedereen zelf bepalen wat goed of fout is? Maar eerst hebben we het over angst, want da…

Hou je vast want in deze aflevering sneuvelt de ene na de andere mythe. Over het onderwerp waar de landelijke en Europese politiek al maanden niet over uitgepraat raakt: migratie. In deze podcast hoor je precies hoe het zit. Migratieprofessor Hein de Haas schopt in zijn boek 'Hoe migratie echt werkt' alle heilige migratiehuisjes omver. Veel van wat…

Deze week gaat Europa naar de stembus en de formatie is nog volop aan de gang, politiek staat er veel op het spel. Volgens sommigen ook de toekomst van een christelijk Europa, en dus de oproep om ‘christelijk’ te stemmen. Maar wat is dat eigenlijk, en bestaat er eigenlijk wel iets als een ‘christelijke’ stem? In deze aflevering praten we over wat c…

Dit is de week van de een-na-grootste democratische verkiezingen ter wereld: de Europese Verkiezingen. En er gebeurt van alles, zowel internationaal als ook in ons eigen land waar een nieuw kabinet steeds meer vorm begint te krijgen. Tijd om bij te praten met Geert Mak, journalist en schrijver van bestsellers als 'In Europa' en 'De Eeuw van mijn Va…

Het is een van de grote mysteries van de wetenschap: hoe is leven ooit ontstaan? Hoe is dode materie opeens tot leven gekomen? De wetenschap heeft geen antwoord, maar Cees Dekker misschien wel, althans dat gaat hij onderzoeken met zo'n honderd andere wetenschappers. Een ongelooflijk prestigieus project waar de Nederlandse Organisatie voor Wetenscha…

Afgunst, geen emotie waarover je op een verjaardag makkelijk in gesprek gaat. Veel mensen zijn wel eens afgunstig, maar het is ook een emotie waar we ons voor schamen. Interessant om er eens van een afstandje naar te kijken. Wat is het eigenlijk voor emotie? Wat is het verschil tussen jaloezie en afgunst? Is afgunst altijd slecht of kan het ook mot…

Ze is een van de meest bekende religieverlaters van Nederland: Lale Gül. In 2021 werd ze uitgeroepen tot Nederlander van het jaar, door EW (voorheen Elsevier). Het was het jaar waarin alles voor haar veranderde. Met haar boek 'Ik ga leven' rekende ze af met haar islamitische jeugd en haar conservatieve familie. Sindsdien is haar leven één van uiter…

'Als het regent in het Midden-Oosten, druppelt het in Nederland', luidt de bekende uitspraak. En dat is ook deze week weer gebleken. We wilden in deze aflevering inzoomen op Iran en de grote invloed die dat land op de wereld heeft. Maar we konden deze week niet om de pro-Palestijnse studentendemonstraties heen. Hoe moeten we daarnaar kijken? Is het…

Wat is de spirituele kracht van liturgie? En waar is die te ontdekken? Enerzijds is er een trend te zien waarbij de traditionele vormen van de katholieke of anglicaanse liturgie sterkte aantrekkingskracht blijkt te hebben op protestanten, maar ook op mensen die niet meer gewend zijn om naar de kerk te gaan. Anderzijds is er ook de sterke neiging om…

"Een nieuwe oorlog in Europa, de vele uitdagingen op het gebied van klimaat, het vluchtelingenvraagstuk en de geopolitieke spanningen vragen om bezinning en reflectie. Wie zijn wij Europeanen eigenlijk?" Die vraag werpt Hendrie van Maanen op in zijn boek 'Europa en de weg'. Een vraag die relevant is met de Europese verkiezingen van volgende maand. …

Er is iets aan de hand met onze jongeren: ze worden angstiger, depressiever, sneller afgeleid en zien hun leven vaker als nutteloos. Dat stelt de Amerikaanse sociaal-psycholoog Jonathan Haidt in zijn geruchtmakende nieuwe boek 'The Anxious Generation' ('Generatie Angststoornis' in het Nederlands). Jongeren bevinden zich volgens Haidt in een geestel…

“Fascinerend dat mensen banger lijken te zijn voor de oplossing dan voor het probleem” zegt Lydia van Maurik, duurzaamheidsmedewerker bij de PKN in dit gesprek, dat zij en hoogleraar Praktische Theologie Mirella Klomp in deze aflevering voeren onder leiding van Koos Tamminga. Op tafel ligt het net verschenen rapport van het Sociaal Cultureel Planbu…

Wat zit er toch in het water in Vlaanderen dat ze allemaal zo mooi kunnen praten? Christophe Vekeman heeft de gave van het woord, hij schreef zo'n twintig boeken en is columnist voor De Standaard. In België is het nodige te doen over zijn boek: 'Tot God,' waarin hij beschrijft hoe hij christen is geworden. Vekeman is bekend geworden door zijn roman…