show episodes
 
Niets is wat het lijkt in de economie. De realiteit verrast altijd. Marike Stellinga en Maarten Schinkel gidsen je elke week langs dubbelzinnige cijfers en de economische krachten die ons leven beïnvloeden, en helpen je onderscheid te maken tussen waan en werkelijkheid. Marike Stellinga is econoom en journalist. Ze werkte zes jaar als politiek verslaggever voor NRC en schrijft nu over politieke economie, sociaal-economisch beleid en klimaatbeleid, onder andere in de column ‘Zo simpel is het ...
  continue reading
 
Loading …
show series
 
Maarten vraagt zich af: wat is de vibe in de nieuwe Tweede Kamer? En valt daaruit op te maken welke richting Nederland op gaat? Sluiten ook wij ons meer af voor de rest van de wereld? Of juist niet? Marike telde de zetels op verschillende onderwerpen en ontdekte verrassende meerderheden. En hoe staat de nieuwe Tweede Kamer tegenover expats en eurob…
  continue reading
 
Op dit moment zijn we getuige van een ontwikkeling die de geldwereld kan veranderen. Crypto komt namelijk in het gewone geldsysteem terecht, in de vorm van 'stablecoins': cryptomunten die evenveel waard zijn, en blijven, als een dollar. Hoe werken deze tokens, wat kun je ermee en gaan er binnenkort ook dollars in de Europese economie circuleren? Ho…
  continue reading
 
De grootste Amerikaanse AI-bedrijven zijn samen bijna de helft van de totale omvang van de Amerikaanse economie waard. Bedrijven en investeerders gaan kennelijk uit van een gouden toekomst voor kunstmatige intelligentie. Hoe riskant is dat? Vandaag willen Maarten en Marike weten wat ons staat te gebeuren als deze AI-hype een zeepbel blijkt. Leidt A…
  continue reading
 
Dit jaar is de doorrekening van het Centraal Planbureau nóg leuker en spannender dan normaal. Er doen namelijk weer meer partijen mee (hulde!), er staan opmerkelijke verrassingen in en door de hogere defensieuitgaven zijn politieke partijen gedwongen om te kiezen wat ze écht belangrijk vinden. Vandaag bespreken Maarten en Marike wat hen opviel in h…
  continue reading
 
Nu al loopt de (hyperactieve) Nederlandse economie tegen zijn grenzen aan. Bedrijven staan in de rij voor een aansluiting op het stroomnet. We hebben te weinig grond om op te bouwen. Er is krapte op de arbeidsmarkt. De natuur heeft het zwaar. En in de toekomst zal er nóg meer ruimte nodig zijn. Voor defensie bijvoorbeeld. En om klimaatvriendelijker…
  continue reading
 
Trump is al maanden bezig de president van de Fed, de Amerikaanse centrale bank, onder druk te zetten om de rente fors te verlagen. En nu probeert hij ook om een van de bestuursleden, Lisa Cook, te ontslaan. Voorlopig mag ze blijven, bepaalde het Amerikaanse hooggerechtshof woensdag. Maar als het Trump uiteindelijk toch lukt, dan zou dit ontslag we…
  continue reading
 
Opeens was-ie daar weer, die aloude politieke splijtzwam: de hypotheekrenteaftrek. Vandaag bespreken Maarten en Marike wat er gebeurt als je dit belastingvoordeel weghaalt. Is het een quickfix voor de wooncrisis of de financiële ongelijkheid tussen huurders en kopers? Of bestaan er betere oplossingen? We beantwoorden een vraag van luisteraar Jos, e…
  continue reading
 
Maatschappelijke onenigheid, problemen voor hardwerkende Nederlanders en ontevreden bedrijven: de troonrede klonk dit jaar somber. Je zou bijna vergeten dat onze economie er eigenlijk heel goed voor staat. Vandaag kijken Maarten en Marike door de politieke spin heen en bespreken de cijfers uit de Miljoenennota en de Macro Economische Verkenning. Zi…
  continue reading
 
Marike liet de karaoke achter in Japan en Maarten heeft het whisky drinken op een boot naar IJsland weer verruild voor de spreadsheets. We blikken terug op een wilde zomer. Hoe duwde Donald Trump de Indiase president Modi in de handen van Poetin en Xi Jinping (letterlijk)? Wat staat er eigenlijk in de nieuwste handelsdeal tussen de VS en de EU? Hee…
  continue reading
 
In de slotaflevering van deze driedelige zomerserie over technologie vertelt Timo Nijssen over de ongekend snelle opkomst van Temu, een spotgoedkope Chinese webwinkel die miljoenen pakketjes per dag naar Europa en de VS verscheept. Wat is het verdienmodel achter dat bedrijf? Hoe veranderen dit soort online-marktplaatsen de detailhandel? En wat zijn…
  continue reading
 
In de tweede aflevering van deze driedelige zomerserie over technologie laat redacteur Juurd Eijsvoogel zien hoe technologische ontwikkelingen oorlogen doen veranderen. In een permanente wisselwerking tussen het slagveld en laboratoria worden nieuwe toepassingen razendsnel ingezet, uitgetest en aangepast. Hoe verschillen huidige drones van de drone…
  continue reading
 
In de eerste aflevering van deze driedelige zomerserie over technologie neemt redacteur Marc Hijink je mee in de wereld van humanoids: menselijke robots met een hoofd vol AI. Onder tech-investeerders zijn ze een ware hype: Elon Musk rekent op een ‘mens-robotratio’ van één op twee en zakenbank Stanley Morgan schat dat in 2050 de helft van de menseli…
  continue reading
 
Maarten en Marike ontdekken dat de Nederlandse overheidsinkomsten relatief bescheiden zijn, maar dat de „belastingmix“ wel een beetje uit verhouding is. Is het verhogen van belastingen slechter voor de economie dan het verlagen van de uitgaven? Hoe hoog zou je belastingen in theorie kunnen maken? En hoe zou je zo'n impopulaire maatregel in de prakt…
  continue reading
 
Economen noemen Trumps beleid waanzin. Maar moet je de handelsoorlog wel door een economische bril bekijken? Of is dat de verkeerde analyse? Zijn we getuige van de opkomst van wat steeds vaker de ‘geo-economie’ wordt genoemd? Zullen staten de macht die ze verloren met globalisering, weer terug proberen te pakken? En betekent deze handelsoorlog de t…
  continue reading
 
Allereerst willen we jullie bedanken voor een fantastisch jaar. We nemen deze zomer even vrij om uit te rusten en de zaadjes in onze hersens water te geven. Er komt een spannende tijd aan en we staan te popelen om jullie daarover straks weer bij te praten. Vandaag herhalen we een aflevering waar we trots op zijn, en die nog altijd relevant is. Want…
  continue reading
 
Nederland dreigt te de-industrialiseren, hoor je vanuit bedrijven en de politiek. Is die waarschuwing terecht? Van oudsher heeft Nederland bijzonder veel zware industrie. Maar de sector heeft het moeilijk, vanwege hoge energiekosten en de druk om de uitstoot te beperken. Marike buigt zich samen met economieredacteur en ‘industriegoeroe’ Milo van Bo…
  continue reading
 
Momenteel staat Nederland er financieel fantastisch voor. Maar die gunstige situatie wordt niet gebruikt om toekomstige problemen op te lossen. Op welk achterstallig onderhoud stuit een volgend kabinet straks? Deze week hebben we een speciale gast: Vinzenz Ziesemer, econoom en oprichter van de onafhankelijke denktank Instituut voor Publieke Economi…
  continue reading
 
Vorige week verliet de rijkste man ter wereld (met een blauw oog) het Witte Huis. Vier maanden lang leidde Elon Musk het Departement voor Overheidsefficiëntie, een door hemzelf bedacht pseudo-ministerie waarmee hij miljardenbezuinigingen aankondigde. Nu hij vertrekt is de vraag: wat laat hij achter? In deze aflevering bespreken Marike en buitenland…
  continue reading
 
‘One Big Beautiful Bill’, aan de naam zal het niet liggen. Toch klinken er zorgen op de financiële markten over de nieuwe begrotingswet van president Donald Trump. De Amerikaanse staatsschuld zal door deze wet nóg harder groeien. Openlijk wordt nu de vraag gesteld die je je tien jaar geleden nog nauwelijks kon voorstellen: hoe kredietwaardig zijn d…
  continue reading
 
Over de vergrijzing hoor je vooral doemverhalen. Maar kloppen die wel? Maarten en Marike richten zich op de cijfers en worden positief verrast. Nederland is, in vergelijking met andere Europese landen, opvallend goed voorbereid op de vergrijzingsgolf. De zeventigjarige van nu is cognitief vergelijkbaar met een 53-jarige van een kwart eeuw terug. En…
  continue reading
 
Onveranderlijk en begeerlijk. Maar ook onhandig en ouderwets. De goudprijzen rijzen de pan uit. Maar wie koopt er in dit digitale tijdperk goud, en waarom? In deze aflevering bespreken Maarten en Marike het verband tussen goud en geld. Nu, maar ook van oudsher. Waarom is goud al zo lang zo’n belangrijk transactiemiddel? Sinds wanneer stijgen de gou…
  continue reading
 
Wij zijn er een weekje tussenuit. Deze aflevering werd oorspronkelijk gepubliceerd op 3 oktober 2024. Een nacht op de intensive care kost omgerekend bijna een jaar aan zorgverzekeringspremie, ontdekte Maarten tijdens zijn onderzoek voor deze aflevering. Zorg is duur. En het wordt alleen maar duurder, de aankomende jaren. Marike kwam in verschillend…
  continue reading
 
Het vinden van een huurhuis of een studentenkamer is op veel plekken een bijna onmogelijke opgave geworden. Al jaren proberen politici in Den Haag daar wat aan te doen, maar inmiddels zijn zowel huurders als verhuurders duizelig van alle veranderingen. Hoe nu verder? Maarten en Marike bespreken de geschiedenis van het Nederlandse woonbeleid en onde…
  continue reading
 
In de jaren dertig van de vorige eeuw ontstond er een hiaat tussen de vertrekkende macht Groot-Brittannië en opkomende macht de Verenigde Staten, wat de crisis van destijds alleen maar erger maakte. Maarten en Marike bespreken wat er gebeurt nu de mondiale machtsverhoudingen opnieuw veranderen. De risico’s die hierbij ontstaan zijn samengevat als d…
  continue reading
 
Maarten en Marike zien, na weer een onstuimige week, twee vechters in de boksring staan. De VS en China. 's Werelds grootste consument, versus 's werelds grootste producent. De twee economische grootmachten bieden tegen elkaar op met torenhoge onderlinge importheffingen. Maar ze zijn niet alleen tegenstanders: deze economieën zijn sterk met elkaar …
  continue reading
 
Economen noemen Trumps beleid waanzin. Maar moet je de handelsoorlog wel door een economische bril bekijken? Of is dat op dit moment de verkeerde analyse? In deze aflevering bespreken Maarten en Marike de heftigheid van de aangekondigde handelstarieven, de reacties op de beurzen en wat er (niet) klopt aan Trumps bizarre formule. Maar daarna kijken …
  continue reading
 
De wereldeconomie is een Jenga-toren. En Donald Trump morrelt aan de onderkant. Intussen weten consumenten, bedrijven en beleggers steeds minder waar ze aan toe zijn, wat er te gebeuren staat en op wie ze nog kunnen rekenen. Maarten en Marike onderzoeken de invloed van het dalende vertrouwen op de economie. Zijn we, zonder het te beseffen, al in ee…
  continue reading
 
In de financiële wereld praat iedereen erover: Donald Trumps dreiging en intimidatie richting bondgenoten zouden onderdeel zijn van een groots en riskant plan. Er circuleert namelijk een essay, geschreven door het nieuwe hoofd van de Council of Economic Advisers van Trump, dat in detail voor lijkt te schrijven wat Trumps grote strategie zou moeten …
  continue reading
 
Wij hebben een weekje vrij! Volgende week zijn we terug met een nieuwe aflevering. Marike was deze week wel te gast bij de podcast ‘Europa draait door’. Die aflevering is via alle podcastkanalen te beluisteren, bijvoorbeeld Spotify of Apple Podcasts: https://open.spotify.com/episode/0BHlBRIfKhgVjun9U9f47U?si=KMm89srcSXqF0cIDu4uyJw https://podcasts.…
  continue reading
 
Een zoektocht door de Europese defensie-industrie stemde Maarten deze week optimistisch: Europa kan al best veel zelf. Marike richtte haar blik op Rusland: hoe financiert Poetin de oorlog? In deze aflevering beantwoorden we jullie vragen. Waar liggen de kansen en uitdagingen voor een Europese defensie-industrie? Beweegt Europa al richting een voors…
  continue reading
 
De Verenigde Staten pauzeren alle militaire hulp aan Oekraïne. En dus zal Europa razendsnel veel meer moeten investeren in defensie. Dat leidt tot koortsachtig overleg in de Europese Unie en daarbuiten. In deze aflevering willen Maarten en Marike weten hoeveel geld er nodig is om de Europese defensie op orde te krijgen en waar Europa dat geld vanda…
  continue reading
 
Het is al jaren een punt van discussie: stijgen de lonen in Nederland voldoende mee met de hoge levenskosten? Vakbonden zeggen van niet, de lonen stegen lang veel minder hard dan de inflatie. Maar werkgevers waarschuwen. Straks verliest Nederland zijn concurrentiepositie. Bovendien: stijgen de prijzen niet juist omdát de lonen stijgen? Tijd om de c…
  continue reading
 
Het grote gevaar voor Europa is op dit moment twijfel. Bedrijven verkeren in onzekerheid, omdat de échte stap naar groene energie maar niet gemaakt wordt. Zolang overheden en de EU nieuwe markten niet voldoende stimuleren, blijft investeren in hernieuwbare energie riskant. En dat is zonde, omdat Europa juist nu een bijzondere kans heeft om te vergr…
  continue reading
 
Al heeft liefde een „prijselasticiteit van likmevestje“; de economie is wel degelijk van invloed op onze relaties. Zo kun je economisch verklaren waarom in welvarende landen minder kinderen geboren worden. Je kunt observeren dat er de laatste jaren meer „superkoppels“ ontstaan zijn, maar ook dat er in steden een overschot aan hoogopgeleide alleenst…
  continue reading
 
De vertrouwensschade is groot, sinds Donald Trump dit weekend hoge invoertarieven tegen China, Mexico en Canada aankondigde. De plannen lijken misschien vooral over handel te gaan, maar als je verder kijkt zie je dat ze een kwetsbaar web van internationale samenwerking raken. En juist Nederland is erg afhankelijk van dat web. Maarten en Marike besp…
  continue reading
 
Steeds als de stikstofdiscussie oplaait, zoals nu ook weer het geval is, hoor je nogal uiteenlopende economische argumenten. Er zijn onderzoeken die aantonen dat de boeren het zwaar hebben. Maar het tegenovergestelde valt ook te bewijzen. Je hoort dat de agrarische sector van groot belang is voor de Nederlandse economie. Maar ook dat landbouw Neder…
  continue reading
 
Vijf van de tien rijkste mensen ter wereld waren aanwezig bij Donald Trumps inauguratie als Amerikaans president. Tech-miljardairs doneerden miljoenen voor zijn campagne en X-eigenaar Elon Musk is zelfs adviseur van Trumps kabinet. Hoe moeten we deze ontwikkelingen zien? Zijn de Verenigde Staten, zoals Joe Biden in zijn afscheidsspeech suggereerde,…
  continue reading
 
Er moet meer geld naar defensie. Secretaris-generaal van de NAVO Mark Rutte zei deze week te begrijpen dat er daardoor in veel landen minder kan worden uitgegeven aan sociale zekerheid, zorg en pensioenen. Maar is dat wel de enige optie? Kunnen we (ja, echt) niet de belastingen verhogen? In deze aflevering ontdekken Maarten en Marike dat de Nederla…
  continue reading
 
De aandelenbeurzen bleven de afgelopen jaren maar uitbundig stijgen, terwijl er ook best veel slecht economisch nieuws was. Oorlogen, dreigende handelsconflicten en kwakkelende economieën, zoals de Duitse, de Franse en de Chinese. Hoe kan het dan dat het op de beurzen zo goed lijkt te gaan? Zit er logica in de stijgende koersen? Of zitten we op een…
  continue reading
 
Economie lijkt een vakgebied dat vooral uitgaat van de rationele of zelfs de egoïstische kant van mensen. Maar gedragseconomen hebben juist ook veel onderzoek gedaan naar wanneer mensen onbaatzuchtig zijn. Wat vertellen deze onderzoeken over hoe vrijgevig Nederlanders zijn? Zijn rijke mensen zelfzuchtiger dan arme mensen? En is altruïsme niet stiek…
  continue reading
 
Regeringen worden erop gevormd, kabinetten lopen erop stuk; rond de nationale begroting hangt ontzettend veel politieke lading. In deze aflevering prikken Maarten en Marike de politieke spin door en houden het begrotingsbeleid van dit kabinet eens goed tegen het licht. Geeft dit kabinet echt zoveel minder geld uit dan het vorige, zoals minister van…
  continue reading
 
De staatsschulden die je nu ziet, zag je vroeger alleen in oorlogstijden. Zijn deze historisch hoge staatsschulden gevaarlijk? Om die vraag te beantwoorden beginnen we deze aflevering bij de basis. Hoe ontstaat een staatsschuld en wat hebben landen eraan? Van wie lenen overheden geld en hoe werkt de obligatiemarkt? Maar we willen ook weten wat de e…
  continue reading
 
Het is de grote angst van veel politici en bestuurders: kan Europa de concurrentiestrijd met de VS en China nog wel aan? In deze aflevering onderzoeken Maarten en Marike niet alleen in hoeverre die zorgen terecht zijn, maar ook wat Europa moet doen om zijn positie in de wereldeconomie te versterken. Moeten wij meedoen aan industriepolitiek? Aan pro…
  continue reading
 
Wat je ouders verdienen (en vooral bezitten) is bepalender aan het worden voor jouw kansen in de samenleving, zien Maarten en Marike. Als je kijkt naar inkomensgelijkheid staat Nederland in de wereldtop. Maar kijk je iets verder, bijvoorbeeld naar vermogen, kansengelijkheid in het onderwijs, de arbeidsmarkt of de woningmarkt, dan zie je een land wa…
  continue reading
 
Deze week een aflevering over internationale handel. En nee, dat is niet saai of neoliberaal: handel gaat samen met vrede en wederzijds vertrouwen. Maar dat vergt onderhoud, en in plaats daarvan zien we de beperkingen langzaam toenemen. Donald Trump dreigt met importtarieven van 10 of 20 procent op producten vanuit Europa naar de VS. Maar Europa he…
  continue reading
 
Deze week even iets anders dan de Amerikaanse verkiezingen: een aflevering over het grote tekort aan huizen. De betaalbaarheid van woningen is voor starters de afgelopen tien jaar met een kwart gedaald. Zoals Maarten zegt: „Toon mij een kansrijke starter op de woningmarkt en ik toon u een dodo op Mauritius.“ Er is een gigantisch tekort aan aanbod –…
  continue reading
 
Europa was slecht voorbereid toen Donald Trump in 2016 tot Amerikaans president werd verkozen – Trump zelf ook. Dat is dit keer écht anders. Er staan mensen uit de ultraconservatieve hoek paraat om verstrekkende plannen uit te voeren, mocht Trump volgende week de verkiezingen winnen. In deze aflevering bespreken Maarten en Marike de consequenties v…
  continue reading
 
Nog minder dan twee weken te gaan tot de Amerikaanse verkiezingen en de spanning is om te snijden. Beide partijen strooien met beweringen, in een poging de kiezer naar hun kamp te bewegen. „Er ontstaat een politieke hutspot, waar iedereen iets anders in proeft.“ En juist in zo’n gepolitiseerde stijd is het volgens Maarten belangrijk om terug te gaa…
  continue reading
 
De wereld is guurder geworden. De spanningen staan op scherp en overal gaan de militaire budgetten omhoog. Is het economisch gezien erg om meer aan defensie uit te moeten geven, of kun je er ook iets aan terugverdienen? Hoe staat Nederland er nu voor, met zijn defensie-uitgaven? Maarten en Marike bespreken het vredesdividend: de kosten die we de af…
  continue reading
 
Politici kunnen het niet laten om aan de btw te morrelen. Ook dit kabinet wil weer een aantal lage tarieven afschaffen: op boeken, kunst en sport bijvoorbeeld. Btw-tarieven veranderen is politiek een handige (maar luie) manier om een „nestgeur“ af te geven. Maar voor de Belastingdienst is het vooral een last. Hoe meer uitzonderingen, hoe complexer …
  continue reading
 
Loading …

Korte handleiding

Luister naar deze show terwijl je op verkenning gaat
Spelen