De Europese Unie heeft, als reactie op de Amerikanen, importheffingen aangekondigd. Amerikaanse spijkerbroeken worden daardoor duurder. De spijkerbroek is misschien wel het meest gedragen kledingstuk ter wereld. Hoe komt het eigenlijk dat de spijkerbroek zo'n ongeëvenaard populair kledingstuk is geworden? En waar ligt de oorsprong van de spijkerbro…

In Spanje is een stukje van het gezicht gevonden van de oudste mens die ooit in Europa heeft rondgelopen. Die vondst geeft nieuwe inzichten in de diversiteit en de evolutie van de menselijke soort in dit deel van de wereld. Gerrit Dusseldorp is expert op het gebied van het gedrag van jager-verzamelaars uit het Pleistoceen en hij komt vertellen wat …

Aankomende 5 mei vieren we 80 jaar bevrijding. Onze democratie werd – toen nog mede dankzij Amerika – gered van de nazi’s. Toch zitten er ook schaduwkanten aan de bevrijding: de hongerwinter, vergisbombardementen en zelfs geallieerde oorlogsmisdaden. Maar desondanks geen kwaad woord over de bevrijders: de Canadezen, Amerikanen en de Tommies. Moeten…

De spiritueel leider van het boeddhisme, de Dalai Lama, is bijna negentig en heeft ondanks zijn verheven status niet het eeuwige leven. Zijn Tibet is vanaf 1950 bezet door China en hij leeft sinds 1959 in ballingschap in India. China doet er alles aan om Tibet cultureel en etnisch in te lijven en claimt ook dat de nieuwe Dalai Lama van Chinese afko…

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan Wim Berkelaar. Hij bespreekt drie historische boeken In alles tot het uiterste - Frits de Lange Machtswoorden - Remieg Aerts, Coen Brummer en Gertjan Schutte Oekraïne o…

Macron pleitte deze week tijdens een Europese top voor een sterk Europa met Frankrijk in een voortrekkersrol. En dat is niet nieuw. Want eerder al, in de tijd van Charles de Gaulle, wilde Frankrijk niet afhankelijk zijn van Amerika als het om de Europese veiligheid gaat. Maar hoe zou zo’n door Frankrijk aangestuurd Europa eruitzien? En hoe schatpli…

Op het Sovjet Ereveld in Leusden liggen 865 gesneuvelde Sovjet-soldaten. Decennia lang waren de soldaten identiteitsloos; de familie verkeerde in onwetendheid over hun lot. Totdat een jonge journalist zich het lot van de vergeten Sovjet-soldaten aantrok: gedurende 26 jaar identificeerde Remco Reiding zo’n 250 soldaten. Het bracht hem naar talloze f…

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan Sanne Frequin. Zij bespreekt dire historische boeken Vijanden van iedereen - Richard Blakemore (vert. Wilma Paalman, Willem van Paassen) Dochters van Lucy - Jan Luiten …

In 1971 wordt de Braziliaanse Rubens Paiva gearresteerd. Hij is een van de vele mensen die wordt gemarteld en vermoord tijdens de militaire dictatuur in Brazilië, die van 1964 tot 1985 duurde. De oscarwinnende film I’m still here vertelt het waargebeurde verhaal van Rubens, maar vooral dat van zijn vrouw Eunice Paiva en haar strijd voor gerechtighe…

Is Nederland klaar voor een oorlog? Dat was de vraag die deze week als een zwarte wolk in de Tweede Kamer hing. Als Amerika ons in de steek laat en Nederland militair betrokken raakt in de oorlog van Rusland tegen Oekraïne, is er dan een Plan B? De vraag doet bij voormalig luitenant-generaal Mart de Kruif het beeld oproepen van het Nederland van ei…

Greet Hofmans, een eenvoudige vrouw uit de Amsterdamse Jordaan, deed in de jaren vijftig haar intrede op Paleis Soestdijk. Marijke, de vierde dochter van de toenmalige koningin Juliana en haar man Bernhard, was geboren met een ernstige oogafwijking en de hulp van ‘Mejuffrouw Hofmans’, die vanaf 1946 enige bekendheid had gekregen als ‘alternatief ge…

Volgens minister David van Weel moet iedere Nederlander in het geval van een ramp 72 uur zelfredzaam kunnen zijn. Hij sluit zich daarmee aan bij het Europese advies om genoeg in huis te hebben om het drie dagen te kunnen redden zonder hulp van buitenaf. Gaan we met dit advies terug naar de Koude Oorlog, toen de organisatie Bescherming Bevolking (B.…

Er is een grote stap gezet richting de terugkeer van de mammoet. Tenminste, als we de wetenschappers verbonden aan het Amerikaanse lab Colossal Biosciences mogen geloven. Daar zag een nieuw dier met eigenschappen van de mammoet het daglicht; een wolharige muis. Het uiteindelijke doel is om via genetische modificaties meerdere uitgestorven diersoort…

Big Tech ondermijnt de democratie, zo klinkt het steeds vaker. Door fake news, maar ook door een techgigant als Elon Musk die al wekenlang optreedt als de buikspreker van Trump. Maar is er sprake van een tech-coup? En wat is er nou zo bedreigend aan, terwijl we ooit zo optimistisch waren over de mogelijkheden van de digitale wereld? Marietje Schaak…

'Dit is nog nooit vertoond.' Dat is de algemene reactie op wat er afgelopen vrijdag in het Witte Huis gebeurde, tussen president Trump en Zelensky. ‘Je hebt jezelf in een moeilijke positie gebracht, je bent respectloos tegen ons land’ zei Trump tegen de Oekraïense president. Vicepresident JD Vance deed er nog een schepje bovenop: ‘je hebt niet één …

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan Fresco Sam-Sin. Hij bespreekt twee historische boeken en een tentoonstelling: Carthago: ooit verwoest, nooit verdwenen - Redactie: Diederik Burgersdijk, Dirk Vervenne Eindelijk vrij - Em…

In 1942, als de Pools-joodse Stefan Skotnicki zes jaar oud is, wordt hij door zijn ouders weggestuurd. Samen met zijn kindermeisje Zosia. Zo maakt hij een betere kans om de oorlog te overleven. Samen trekken ze door het Poolse platteland, telkens weer op de vlucht voor verraad. Maar wanneer de oorlog voorbij is, en hij een leven opbouwt achter het …

Ket van Blokland (83) is geboren als intersekse: haar lichaam heeft mannelijke én vrouwelijke kenmerken. Haar hele leven had ze naar eigen zeggen ‘een slot op de mond’. Ket is niet de enige: van de 200.000 intersekse personen in Nederland treden 50 daarvan daarmee naar buiten. Dat verplichte zwijgen was sinds halverwege de vorige eeuw onderdeel van…

Poetin verraste het Westen drie jaar geleden met zijn inval van Oekraïne. Honderd jaar na de Eerste Wereldoorlog wordt er weer gevochten in de loopgraven én de Oekraïners houden stand. Tegen alle verwachtingen in bleek de oorlog geen blitzkrieg, maar een uitputtingsslag. Wie zich verdiept in de Russische geschiedenis zou er eigenlijk niet van moete…

Premier Keir Starmer heeft maandag als eerste bevestigd dat Groot-Brittannië indien nodig troepen naar Oekraïne wil sturen om de grens te bewaken, en de dreigende Russische expansie tegen te gaan. En het is niet de eerste keer dat Groot-Brittannië zich bemoeit met wat het ziet als het Russische gevaar. Al veel eerder, in 1918, voeren de Britten Noo…

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan Nadia Bouras. Zij bespreekt twee historische boeken en een tentoonstelling: Modelverhalen. Reflecties op Aziatische roots - Samengesteld door Liang de Beer 'Ik weet me …

Op 23 februari gaat Duitsland naar de stembus. Voor het eerst lijkt de rechts-radicale AfD de tweede grootste partij van het land te worden. Ook het debat wordt gedomineerd door deze partij, waarin de echo van het Duitse verleden altijd doorklinkt. Welk beeld van de geschiedenis propageert de AfD? En hoe reageren de overige partijen daarop? Te gast…

Nederland is geen land van dandy’s, je ziet ze hier weinig. Vroeger iets vaker, Louis Couperus was een dandy, en Lodewijk van Deyssel. Die flaneerden onberispelijk gekleed over straat, spraken in volzinnen en deden alsof dat vanzelf ging. Natuurlijk was dat schijn, het was hard werken. En waarvoor? Voor de Bühne! Een dandy wil schijnen en schittere…

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan Wim Berkelaar. Hij bespreekt twee historische boeken: Een volk dat voor tirannen zwicht... - Peter Bak Het verzet van mijn vader - Frank Maas…

‘Blowing in the wind’ van Bob Dylan, ‘Strange Fruit’ van Billie Holiday en ‘Changes’ van Tupac. Het is een greep uit de lijst van beste protestsongs aller tijden. Althans dat vindt het Amerikaanse tijdschrift Rolling Stone, dat de lijst recentelijk heeft gepubliceerd. Het laat in ieder geval zien dat protestsongs in verschillende tijden en genres z…

Pater Albert Smulders werkt in Congo aan het begin van de 20e eeuw, maar keert voortijdig terug naar Nederland waar hij krankzinnig wordt verklaard en gedwongen opgenomen in een gesticht. Hem rest vergetelheid. Een eeuw later gaat zijn achterneef Wilbert Smulders op zoek naar zijn oudoom en reconstrueert hij dit familiegeheim in een cultuurhistoris…

Peter Pan's Neverland Nightmare draait in de bioscopen. Het is de horrorversie van het toneelstuk uit 1904: 'Peter Pan, or The Boy Who Wouldn't Grow Up', waar schrijver J.M. Barrie later een boek van maakte. In de horrorfilm is Peter Pan geen held, zoals we die kennen uit de Disney-versie van 1953, maar een nietsontziende psychopaat. Maar welke ver…

In 1938 wist de Engelse premier Chamberlain het zeker. Een onafhankelijk land was opgeofferd, maar de vrede was geregeld. Het lijkt alsof de geschiedenis zich herhaalt. Want het telefoongesprek tussen Trump en Poetin over Oekraïne is niets anders dan een eigentijdse vorm van appeasement, de massage-politiek waarmee Chamberlain en andere grootmachte…

Jacob Olie, pionier op het gebied van fotografie en timmerman, legde van 1860 tot 1905 het snelgroeiende Amsterdam vast. Zijn omvangrijke foto-archief is nog altijd van groot belang voor de kennis over de stad. Hoe ging hij te werk met zijn zelfgebouwde camera en wat kwam hij onderweg tegen? Programmamaker Joan Veldkamp maakte de documentaire ‘Amst…

Vanaf 12 februari gaat bij Het Nationale Ballet het programma ‘Jewels’ in premiere, met stukken van de Amerikaans-Russische choreograaf George Balanchine. Balanchine staat bekend als de choreograaf die de fysieke grenzen van de danseres tot in het extreme oprekte. Vooral door middel van de inzet van de spits: de balletschoen met harde neus die ball…

Komende week is het tachtig jaar geleden dat de Oost-Duitse stad Dresden werd platgebombardeerd door de geallieerden. Er bleef weinig over van de stad die als één van de mooiste steden van Duitsland werd betiteld. Tot op de dag van vandaag is nog steeds onduidelijk hoeveel mensen er door het bombardement het leven lieten. Historicus en Duitsland-ke…

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan Bart Funnekotter. Hij bespreekt drie historische boeken: Hendrik V - Dan Jones (vert. Roelof Posthuma) Van savanne tot stad - Christian Grataloup (vert. Alexander van K…

De Harlequin bouquet-roman bestaat 50 jaar en dat wordt gevierd met een schrijfwedstrijd, waarin wordt opgeroepen om een verhaal te schrijven dat ‘zindert van de hartstocht’. Uitgangspunten: De held is een rijke, succesvolle, machtige, liefst exotische alfaman. De heldin is meestal een werkende jonge vrouw, een tikje onzeker over zichzelf maar besl…

Komende week is het tachtig jaar geleden dat de Oost-Duitse stad Dresden werd platgebombardeerd door de geallieerden. Er bleef weinig over van de stad die als één van de mooiste steden van Duitsland werd betiteld. Tot op de dag van vandaag is nog steeds onduidelijk hoeveel mensen er door het bombardement het leven lieten. Historicus en Duitsland-ke…

De moeflon moet erkend worden als ‘ingeburgerd dier’. Daarvoor pleit Vereniging de Moeflon in de nota ‘Geef de moeflon een kans’ die het afgelopen woensdag in de Tweede Kamer aanbood. Mede door de groeiende wolvenpopulatie loopt de moeflon - die intussen zo’n 100 jaar in Nederland woont - gevaar in het wild. Wat kan inburgering betekenen voor de mo…

Er moet een nieuwe partij komen met een nieuw verhaal. Zo zei partijleider Frans Timmermans deze week. Het is een bekend geluid dat doet denken aan de oprichting van de PvdA, want ook in 1946 moesten oude vormen en gedachten sterven en plaatsmaken voor nieuwe ideeën. Het leidde tot een nieuwe partij en een nieuw verhaal. Maar wat was dat verhaal? E…

De komst van DeepSeek zette de AI-wereld op scherp. Deze Chinese app kan, net als ChatGPT, teksten schrijven, vertalen, programmeren en vragen beantwoorden. Maar wel voor een fractie van de ontwikkelkosten van de Amerikaanse concurrent. Er wordt gerefereerd aan een Spoetnik-moment, omdat de lancering door de Sovjet-Unie een soortgelijke schokgolf v…

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin. Deze week is de beurt aan kunsthistoricus Sanne Frequin. Zij bespreekt twee historische boeken en een tentoonstelling: Ségurant: de drakenridder - Emanuele Arioli (vert. Annelies Kin, Nathalie T…

Deze week is de column van Micha Wertheim.

‘Zelfs bedriegers zijn nuttig’ zegt kolonel Orsini in de nieuwe Italiaanse film L’abbaglio – nu te zien op het IFFR, het filmfestival in Rotterdam. De film volgt de sluwe kolonel die in 1859 de troepen van vrijheidsstrijder Garibaldi aanvoerde om Italië te verenigen. Hoe historisch accuraat is de film? En hoezo en van wie moest Italië eigenlijk bev…

Bij een opgraving in het Franse Orléans is een Romeins massagraf ontdekt met 60 skeletten én maar liefst 21 opgerolde ‘vloektabletten’ van lood. Waarom werden in de oudheid vervloekingen meegegeven aan de doden en hoe bijzonder is deze vondst in Orléans? Historicus en promovenda oude geschiedenis Patricia Kret is te gast.…

Een al lang sluimerend conflict haalde deze week de voorpagina’s, toen de Congolese rebellengroep M23 de stad Goma in Oost-Congo innam. Het is een dramatisch nieuw hoofdstuk in een regio die al lang onrustig is. M23 wordt gesteund met materieel en mensen door de regering van buurland Rwanda en zou uit zijn op de controle over ‘conflictmineralen’-mi…

'Tante Bertha' werd in 1945 plechtig gehuldigd omdat ze de moeder van het verzet zou zijn geweest in Rotterdam. Haar reputatie leek niet kapot te kunnen. Ze was de vrouw achter de knokploegen, en ze zou eigenhandig een aantal joden hebben gered. En toch kwamen er al tijdens de oorlog vlekjes, of beter gezegd vlekken, op haar blazoen van verzetsheld…

De feministische actiegroep Dolle Mina liet deze week weer van zich horen. In de jaren zeventig was hun missie ‘baas in eigen buik’ en de omverwerping van het patriarchaat. Afgelopen donderdag hielden de Dolle Mina's een manifestatie bij het standbeeld van Wilhelmina Drucker in Amsterdam. De naam Dolle Mina verwijst naar deze feministe van het eers…

De column van Abdelkader Benali