Jurist, hoogleraar, politicus en diplomaat Dries van Agt was op z’n zachtst gezegd een bijzonder politicus. Toen hij minister president was (1977-1982), maar ook al daarvoor als Minister van Justitie werd hij de spil in politieke commotie rond de Drie van Breda, abortuskliniek Bloemenhove, de zaak Mentens en de Molukse trein- en schoolkapingen. Na …

Jurist, hoogleraar, politicus en diplomaat Dries van Agt was op z’n zachtst gezegd een bijzonder politicus. Toen hij minister-president was (1977-1982), maar ook al daarvoor als Minister van Justitie werd hij de spil in politieke commotie rond de Drie van Breda, abortuskliniek Bloemenhove, de zaak Menten en de Molukse trein- en schoolkapingen. Na z…

Piet Hein, de zeevaarder uit Delfshaven, staat vooral bekend om zijn verovering van de Spaanse zilvervloot in 1628 in opdracht van de West-Indische Compagnie. Zijn grafmonument in de Oude Kerk in Delft wordt momenteel gerestaureerd. Parallel hieraan is een tentoonstelling te zien. Wie was de persoon achter deze bekende verovering en hoe paste Hein …

Sportvrouw Gien van Maanen was keepster van Oranje en zat in het eerste officieuze Nederlandse vrouwvoetbalelftal. Officieuze, want de KNVB vond vrouwen en voetbal geen goede combinatie, boycotte het elftal en weigerde het een lidmaatschap. Gien en medespelers regelden vanaf het begin zelf alle zaken; het publiek bleek wél belangstelling te hebben …

In Wat blijft aandacht voor Kaási, leider van het vroege verzet tegen slavernij in Suriname. Begin achttiende eeuw, al lang voordat het debat over de slavernijafschaffing op gang kwam, voerden tot slaafgemaakten in Suriname een heftige strijd voor hun vrijheid. Veel tot slaafgemaakten wisten weg te komen van de plantages en vestigden zich in de Sur…

Beeldend kunstenaar PINK de Thierry (geboren in 1943 als Helena Scheerder) verwierf bekendheid in de jaren tachtig en negentig met haar opmerkelijke performances: zij zette zichzelf en haar gezin (man en kind) centraal in haar werk en was daarmee lang vóór Big Brother iemand die zich begaf op de grens tussen privé en openbaar. Dat werd niet altijd …

Cabaretier en zanger Wim Sonneveld wordt beschouwd als een van de ‘Grote Drie van het Nederlandse cabaret’ van na de Tweede Wereldoorlog, samen met Toon Hermans en Wim Kan. Deze maand is het vijftig jaar geleden dat hij overleed. In hun muzikale voorstelling Het Wim Sonneveld-Complex strijden theatermakers Tim Olivier Somer en Tarik Moree om de bes…

Linda van Dyck kwam uit een acteursnest: haar ouders acteerden allebei en haar stiefvader was de beroemde Ko van Dijk. Ze maakte haar debuut in de speelfilm, ze werd bekend door haar rollen in 'Twee vorstinnen en een vorst', 'Ciske de Rat' en ‘Ademloos’, maar veroverde later ook mooie rollen op het toneel. Ze werkte hard en serieus, totdat ze eerst…

Te gast: Mark Schaevers met zijn vuistdikke biografie over de beroemde Vlaamse schrijver Hugo Claus met de veelzeggende titel De levens van Claus. Mark Schaevers werkte op zijn Leuvense zolderkamer 10 jaar aan de biografie. De schrijver met vele talenten en gedaanten. Hij schreef prachtige boeken en toneelstukken, trouwde met Silvia Kristel, maakte…

De in Friesland geboren politicoloog en oud-hoogleraar politieke theorie Meindert Fennema was een dwarse denker die de vrijheid van meningsuiting te vuur en te zwaard verdedigde. Gedurende zijn 42-jarige loopbaan aan de Universiteit van Amsterdam kwam hij regelmatig in botsing over zijn denkbeelden. Hij schreef verschillende boeken, waaronder de Wi…

Hiltje Aukes Sipma was een van de vele Friezen die halverwege de negentiende eeuw besloot haar geluk elders te beproeven. Met haar man en zes kinderen waagde ze de oversteek naar het land van de onbegrensde mogelijkheden: Amerika. In de hoop op een beter leven en religieuze vrijheid stichtten ze, samen met achthonderd andere Nederlanders, het dorpj…

Afgelopen najaar overleed zeer plotseling de 23-jarige succesvolle, charismatische acteur Reiky de Valk. Zijn overlijden was het gevolg van zelfdoding en bracht een schok teweeg onder vrienden en collega’s; niemand had dit zien aankomen. Reiky was al tijdens zijn opleiding aan de Amsterdamse Jeugdtheaterschool te zien in films en televisieseries. H…

Max Beckmann behoorde tot de meest originele schilders van de moderne West-Europese kunst. Vóór de Eerste Wereldoorlog was hij in Berlijn de jonge belofte van de traditionele schilderkunst. Tijdens het interbellum groeide hij uit tot een van de belangrijkste moderne schilders in Duitsland. Totdat de nazi’s aan de macht komen en hem het werken onmog…

De Vlaamse muzikant en producer Tom Pintens was alom tegenwoordig in de Belgische muziekscene. Maar niet op de voorgrond: hij was meer een rechterhand dan een frontman. Hij speelde in bands als Het zesde metaal, Roosbeef en Zita Swoon. Ook was Pintens mentor van Tamino. Maarten Westerveen volgt zijn spoor terug met Roos Rebergen van Roosbeef, muzik…

Al lang is Abdelkader Benali gefascineerd door Jan Janszoon, een onverschrokken Haarlemse kaper uit de 17e eeuw die furore maakte in Noord-Afrika. Met de makers van Andere Tijden dook Benali in zijn waanzinnige levensverhaal voor de vierdelige televisieserie Jan Janszoon, Piraat van de wereld. Haarlemmer Jan Janszoon verlaat zijn gezin, bekeert zic…

Stamperius publiceerde haar eerste boeken onder een mannennaam, Hannes Meinkema. Dat was geen toeval. In de boekwinkels van de jaren zeventig had je een stapeltje vrouwenliteratuur en een stapeltje mannenliteratuur. En alleen dat laatste werd serieus genomen door de literaire pers. Ze werd beroemd met haar derde boek En dan is er koffie (1976) en s…

Schrijver Wessel te Gussinklo streefde altijd naar het hoogst haalbare. Hij begon al jong met schrijven maar zijn carrière kwam die eerste jaren niet van de grond. Zijn doorbraak kwam op zijn 45ste met De verboden tuin waarvoor hij de Anton de Wachterprijs won. Te Gussinklo had een muze nodig om romans te kunnen schrijven. Nadat zijn eerste vrouw o…

Schrijver Jacob Israël de Haan kende een leven vol schandalen. In 1904 schreef hij de eerste Nederlandse roman waarin een homoseksuele relatie centraal stond. Het leidde onder andere tot zijn ontslag bij dagblad Het Volk. Op zoek naar eerherstel zorgde hij op een slimme manier voor een nieuw schandaal. Een truc die hij later ook politiek inzette: a…

Helmert Woudenberg was een van de oprichters van het baanbrekende gezelschap Het Werkteater, speelde in films, in televisieseries, en in zijn eigen solovoorstellingen. Zijn leven was getekend door de NSB-geschiedenis van zijn familie. Die geschiedenis nam hij mee het podium op: hij wilde een stem geven aan personages, zonder daar een oordeel over t…

Politicoloog Peter Bootsma komt praten over zijn biografie over Jan de Koning, vier keer minister voor het CDA en zeer invloedrijk in Den Haag in de jaren zeventig en tachtig. Jan de Koning was in de jaren tachtig namens het CDA vier keer minister en driemaal kabinetsinformateur. Hij werd nooit minister-president, omdat hij het premierschap liet aa…

Geliefd, gehaat en gevreesd: filmmaker, interviewer en columnist Theo van Gogh was het allemaal. Het vrije woord ging bij hem boven alles en hij schuwde er niet voor mensen – bewust – te kwetsen. Eind dit jaar is het twintig jaar geleden dat hij bruut werd vermoord om zijn directe uitspraken. Waar kwam Van Goghs onstilbare zucht tot beledigen vanda…

Een lastpak, zo werd hij soms genoemd. Maar ook bevlogen en activistisch. PvdA politicus Adri Duivesteijn vond het leven te kort om aandacht te besteden aan dingen die hij niet echt belangrijk vond. Hij groeide op in de Haagse Schilderswijk, waar hij al vroeg in zijn leven zag wat ongelijkheid betekent. De overtuiging dat ieder mens het recht en de…

Dat er in zeventig jaar veel kan gebeuren is evident, maar dat iemand in diens mensenleven zowel model, fotograaf, oorlogscorrespondent, moeder en surrealistisch kok is, geeft blijk aan een op zijn zachts gezegd bijzonder leven. De Amerikaanse Lee Miller was dit allemaal: ze fotografeerde voor Vogue en Harper’s Bazaar, trok na D-Day achter de geall…

Klaas de Jonge had lak aan gezag en conventies. Hij sloot zich in de jaren ‘80 aan bij de anti-apartheidsbeweging in Mozambique en werd opgepakt tijdens het smokkelen van wapens voor het ANC. Toen hij de politie na zijn arrestatie moest laten zien waar een aanslag ophanden zou zijn, leidde hij hen listig naar de Nederlandse ambassade in Pretoria wa…

Nele Marian is een van de eerste schrijfsters van Afrikaanse afkomst in Europa. In de jaren 30 schreef ze de poëziebundel ‘Poèmes & Cahnsons’, hierin beschrijft ze het koloniaal onrecht op aangrijpende wijze. Te gast is Nadia Nsayi. Zij schreef het boek 'Congolia — De erfenis van Nele Marian’. Verder in Wat blijft: journalist Marc Chavannes, muzika…

Jeannette Kok was een baken voor Amsterdammers met HIV en aids. Ze werkte als sociaal verpleegkundige en struinde voor de GGD homokroegen op de wallen af om soatesten te doen. Tijdens de HIV- en aidsepidemie van de jaren ‘80 was ze de eerste die het bron- en contactonderzoek uitvoerde. Haar betrokkenheid ging zo ver dat patiënten ook thuis bij Jean…

'De vrijheid om niet alleen een soort te zijn, maar ook een individu, is toch het allerleukst' schrijft Josephine Rombouts in haar boek Opmerkelijke vrouwen. In Schotland stuitte ze op de vraag wat vrouwen met ambities de afgelopen eeuwen hebben moeten doorstaan om te kunnen doen waar ze goed in zijn. Bij Wat blijft spreekt Lara Billie Rense met Ro…

Pierre Kartner, alias Vader Abraham, was altijd op zoek naar de volgende hit. Het kleine café aan de haven en Het Smurfenlied brachten hem wereldfaam. Veel minder mensen weten dat hij aan het begin van zijn carrière schunnige nummers maakte als onderdeel van het duo Venus en Penis. Kartner had twee kanten: de serieuze songwriter én de carnavaleske …

Als interviewer was Clairy Polak geliefd, bewonderd maar ook gevreesd. Haarscherp wist ze zin van onzin te scheiden, dikwijls met een nauwelijks verhulde glimlach en licht spottende ogen. ‘Ze kon een kwestie helemaal afpellen,’ vertelt collega Jeroen Pauw. ‘Als een politicus wollige taal gebruikte, prikte zij daar feilloos doorheen. Met humor, een …

Fotograaf Erwin Olaf wilde dat zijn werk na zijn dood op een goede plek te zien zou zijn. Dat is gelukt: zijn ‘Hope Portrait 5’ hing als eerste foto ooit in de eregalerij van het Rijksmuseum. Maar ondanks dat hij grote internationale bekendheid verwierf, zijn werk tot Nederlands erfgoed werd benoemd en hij hoffotograaf was, bleef Erwin Olaf ook alt…

Adriana Valkenburg (1894) was in de jaren twintig en dertig van de 20e eeuw een van de kopstukken van de Amsterdamse penoze. Vanwege haar extreme onbetrouwbaarheid kreeg zij in de onderwereld de bijnaam ‘Jeanne de Leugenaarster’. Bij de politie stond zij te boek als het ‘gevaarlijkste wijf’ van de stad. Klanten werden in haar bordelen stelselmatig …

Een gouden schaatsmedaille op de Olympische Spelen, dat was het ultieme doel voor Stien Kaiser. Het lukte haar in 1972, op 33-jarige leeftijd, als bekroning van een imposante schaatscarrière waar ze keihard voor moest werken. Stien Kaiser was een pionier in het vrouwenschaatsen. Ze was de eerste vrouwelijke Nederlandse wereldkampioen allround, reed…

Hoeveel kanten had Mata Hari, de beruchtste verleidster van de 20e eeuw? De Friese Margaretha Zelle veroverde vele harten met haar dansen. Tot de Fransen haar in 1917 beschuldigden van spionage en executeerden. Journalisten Jessica Voeten en Angela Dekker schreven een biografie over Mata Hari. Bij Wat blijft gaat Lara Billie Rense in gesprek met Je…

Shoarma met friet, tomaat, gesmolten kaas, sla, sambal en knoflooksaus. Oftewel: de kapsalon. Deze wereldberoemde snack werd bedacht door kapper Tati Gomes. Hoewel vrienden hem aanspoorden om geld te verdienen aan de snack, vond hij zelf de eeuwige roem voldoende. Tati Gomes had een kapperszaak in Rotterdam. Het was een plek waar iedereen zich fami…

‘De koningin van de bijrol’, zo noemde Wimie Wilhelm zichzelf. Ze speelde in theatergezelschappen als het Noord Nederlands Toneel en Bos Theaterproducties. Ze vertolkte rollen in bioscoopfilms als Zwartbroek, Kruimeltje en het Oscar-winnende Antonia. En bij het grote publiek werd ze bekend als Els Peeters in de populaire serie Baantjer. De laatste …

In Wat blijft spreekt Lara Billie Rense over Theo Thijssen met historicus en journalist Peter-Paul de Baar. Hij schreef de biografie Theo Thijssen: schrijver, schoolmeester, socialist. Over de schepper van Kees de Jongen, die ook geliefd leraar was, vakbondsman én tweede kamerlid. En die zo goed in het hoofd van kinderen wist te kijken. Verder in W…

In Wat blijft deze aflevering een uitgebreid gesprek over Theo Thijssen, leraar en schrijver van het legendatische Kees de Jongen. Dit boek maakt hem, een eeuw later, nog altijd een bekend schrijven. Journalist en historicus Peter-Paul de Baar schreef de biografie 'Theo Thijssen: schrijver, schoolmeester, socialist' en spreekt over het leven en wer…

In Wat blijft uitgebreid aandacht voor de opvallende cabaretière Adèle Bloemendaal aan de hand van het boek Aaah! Dèle dat Jacques Klöters over haar schreef. Klöters werkte jarenlang samen met Bloemendaal samen en voerde uitgebreide intiemen gesprekken met haar aan haar keukentafel over seks, geld, misdaad en ouder worden. Niet zelden monden die ge…

In 2024 is het 150 jaar geleden dat de Tweede Kamer het ‘kinderwetje’ aannam, de eerste sociale wet van Nederland. Het bezorgde indiener Samuel van Houten (1837-1930) een plek in de geschiedenisboeken. Maar Van Houten, grote vernieuwer van het liberalisme en ‘politiek moordenaar’ van staatsman Thorbecke, was meer dan zijn kinderwet. Twintig jaar la…

Toen begin jaren ‘90 de oorlog in Joegoslavië uitbrak, ontvluchtte schrijver en literatuurwetenschapper Dubravka Ugrešić haar land. Ze streek neer in Nederland maar heeft hier nooit echt kunnen wortelen. Ze bleef zich een vluchteling voelen. Ugrešić vermengde het persoonlijke met het politieke en schreef over nationalisme, ontheemding en ze maakte …

Muziek doorkrijgen van Liszt en Brahms, het is bijna niemand gegund. Bijna, want de Britse Rosemary Brown wel. Tussen het koken, de kinderen naar school brengen en soapseries kijken door, componeerde ze muziek die haar werd opgedragen door grootse musici uit het verleden. Waarom wist ze niet en de waardering bleef helaas ook uit. Vrouwkje Tuinman m…

Fotograaf Céline van Balen vond lachen een vorm van zelfbescherming, van jezelf niet laten zien. En als zij ergens naar op zoek was, was het de persoon achter het masker. In de jaren ‘90 maakte ze een bliksemcarrière in de fotografie. Ze viel op met haar portretten van zwervers en krakers. Maar hoewel fotograferen haar gelukkig maakte, besloot ze i…

De Amsterdamse zakenman Piet van Eeghen speelde een cruciale rol bij de modernisering van Amsterdam in de negentiende eeuw. Zo nam hij het initiatief tot sociale woningbouw - in een tijd waarin de meeste stadsbewoners nog in krotten leefden - en maakte zich sterk voor de opvang van prostituees en ‘verwilderde’ jongeren. Ook bouwde hij het destijds …

Vragen stellen was de tweede natuur van Kunststof presentatrice Jellie Brouwer. Meer dan twintig jaar sprak ze op de radio met gasten uit de cultuur en mediawereld. Maar ook als het rode lampje van de studio uitging, bleef ze nieuwsgierig naar de mensen in haar omgeving. Over verlies, ziekte en rouw waar ze in haar eigen leven mee te maken kreeg, s…

Hoe leid je je leven in goede banen, als je vanaf je puberteit wereldroemd bent? Britney Spears was 16 toen ze haar eerste wereldhit Baby, one more time scoorde, en werd al gauw een popdiva. De paparazzi deed uitvoerig verslag van haar problemen: ze scheidde van de vader van haar twee kinderen, verloor haar voogdij en kwam in de problemen. Nu is er…

De artsen gaven haar niet meer dan zes jaar, nadat ze met een dwarslaesie ter wereld was gekomen. En de pastoor adviseerde haar ouders om het invalide kind maar dood te laten gaan. Petra Jorissen wilde leven, normaal leven. Het waren maatschappelijke obstakels die dat haar bemoeilijkte, niet zozeer haar gebroken rug. Ze streed tegen het medelijden …

Welke offers ben je bereid te brengen voor activisme en geëngageerde kunst? De dissidente kunstenaar Ai Weiwei is in zijn geboorteland China niet welkom. Hij werd geboren in 1957, en groeide deels op in een werkkamp met een vader die net zo opstanding was als hij zelf. Lara Billie Rense gaat in gesprek over zijn leven en werk, met curator Joris Wes…

“Wat wil je hiermee zeggen?” vroeg regisseur en cabaretier Fred Florusse vaak om vakgenoten te scherpen tijdens repetities. “Hij was de ideale startmotor”, vertelt Jack Spijkerman, voor hemzelf maar ook voor artiesten als Paul de Leeuw en Karin Bloemen. Florusse werd bekend als lid van Don Quishocking, de cabaretgroep die in de jaren zeventig van d…

Op 16 oktober 2020 werd in Frankrijk leraar Samuel Paty vermoord. Hij werd onthoofd, omdat hij in zijn klas cartoons had laten zien van de profeet Mohammed. De moord maakt veel los, niet alleen in Frankrijk, maar ook in Nederland. Stine Jensen geeft zelf les en is aangedaan door de moord. Zou dit haar ook kunnen gebeuren? En moet ze haar manier van…

In Wat blijft aandacht voor de Frans-Joodse filosofe, politiek activist en schrijver Simone Weil (1909-1943). Haar korte leven oogt als een verzameling van tegenstellingen. Een pacifiste die dienst nam in de Spaanse Burgeroorlog, een heilige die weigerde gedoopt te worden, een Joodse die niets moest hebben van het jodendom, een atheïstische filosoo…