5. Sam Terpstra over goed bestuurlijk leidinggeven in het onderwijs

Onderwijs leiden met hart en ziel

In deze aflevering spreek ik met oud-onderwijsbestuurder Sam Terpstra over de competenties en menskwaliteiten die onderwijsbestuurders behoren te hebben of waarin zij zich zouden moeten ontwikkelen. Dit doen we aan de hand van een recente uitgave van de VO-raad, getiteld ‘Onderwijsbestuurder: een uitdagende professie. Een set professionaliseringsthema’s voor bestuurders in het funderend onderwijs’. Met andere woorden: we spreken over 'state of the art' bestuurlijk leidinggeven en waarin dat verschilt van andere vormen van leidinggeven in het onderwijs. Dat is interessant voor onderwijsbestuurders, maar ook voor directeuren en teamleiders die direct met bestuurders werken en voor leraren en onderwijsondersteuners die daar vast wel een mening over hebben... De set professionaliseringsthema’s voor onderwijsbestuurders kent zes thema’s. De eerste twee thema’s geven het eigene aan van deze professie. Je hebt een specifieke rol aan de rand van de organisatie als Boegbeeld en eindverantwoordelijke. Staande op die rand heb je een Maatschappelijke verantwoordelijkheid om de organisatie in gesprek te houden met ontwikkelingen in de samenleving. Daarnaast heb je drie competentiesets die je deelt met andere leidinggevenden: Strategische visie en planning, Leiderschap en Verantwoordelijkheid en rekenschap. Als bestuurder ga je daarin voorop, en daarom ben je meer bedoeld als leider dan als manager. Dit alles vraagt veel van je als mens en daarom vindt Sam Terpstra de zesde set van wezenlijk belang. Maak ruimte voor Persoonlijke professionaliteit. Sam Terpstra wil tot slot geen individualistische bestuurders. Je hebt sociale en morele intelligentie nodig en je moet willen samenwerken met vele anderen, onder wie leraren. Alleen: blijf bewust van je eigen rol. Zijn extra tip toont ook zijn liefde voor de mensen in het onderwijs, de roman: Schoolpijn van schrijver en leraar Daniël Pennac. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, schoolleidersopleiding in Hilversum voor leraren en beginnende leidinggevenden in PO en VO.