Opinie | Tandeloze buddyjournalistiek

Marianne Zwagerman | BNR

Luister ook | Verwerpelijk

'Als de controleur niet verandert zal ook de gecontroleerde hetzelfde blijven,' zei Herman Tjeenk Willink vrijdag bij de oplevering van zijn eindrapport. Integriteit is het goede doen als niemand kijkt, maar die hoop heeft De Tjeenk blijkbaar al opgegeven bij Rutte, Kaag en Hoekstra. Hij ziet ons-van-de-media als mede-veroorzaker van de bestuurscrisis waarin het land verkeert, want we zijn allemaal onderdeel van de verziekte cultuur. 'Vertrouwen en matiging hebben plaatsgemaakt voor wantrouwen en escalatie; verantwoording vragen wordt vervangen door schuldigen zoeken en van fouten leren door afrekenen,' doceerde de informateur. Een opmerkelijk statement nadat het kabinet viel en de formatie langs de afgrond scheert dankzij jarenlang onvermoeibaar spitten en graven in stapels zwartgelakte papieren door journalisten van Trouw en RTL Nieuws.

Wantrouwen en schuldigen zoeken is precies wat er nodig was om het ongekende onrecht bij de belastingdienst bloot te leggen. In de ministerraad werd hun werk afgedaan als 'een giftige mix van waarnemingen en feiten' weten we nu. 'Het primeurtje van RTL', noemt de politiek duider van de NOS, Arjan Noorlander, de unieke vrijgave van de staatsgeheime notulen van de ministerraad. De definitieve ontmaskering van premier Rutte als geroutineerde leugenaar dankzij de ANP-fotograaf die de 'functie-elders' aantekeningen vastlegde, verzachtte Noorlander tot 'leugentjes'. Onder het bewind van Rutte is het aantal persvoorlichters en spindokters geëxplodeerd, maar de NOS helpt graag nog een handje mee.

Zou de Duitse journalist Thomas Kirchner dat bedoelen met de tandeloze buddyjournalistiek, zoals hij dat zaterdag noemde in de Volkskrant? Politici en journalisten zitten te dicht op elkaar en moeten wel degelijk nadenken over hun toekomstige rol. Maar niet zoals Tjeenk Willink bedoelt. Beter is: ontsla zeventig procent van de Haagse communicatiemedewerkers en de helft van de politieke journalisten en duiders. Kap met de hijgerige Haagse waan van de dag journalistiek, maar trek het land in. Praat met burgers en bedrijven. Zoek dingen uit. Laat de politiek ingrijpen en iets doen aan de veel te grote macht van de twee Belgische mediabedrijven die de Nederlandse markt domineren. Lees het stuk in Vrij Nederland over DPG Media, waar het geld over de plinten klotst maar investeringen in de journalistiek achterblijven. En aan de hoofdredacteuren die daar werken: blaf eens. Hoe zit het met jullie interne tegenmacht? Oh en u kunt ook wat doen. Zet de tv uit als Ab Osterhaus erop is, lees een goede krant of zet een podcast op.

Over Marianne Zwagerman

Schrijver en innovatiestrateeg Marianne Zwagerman geeft haar visie op het medialandschap. Elke dinsdag een nieuwe column. Luister live dinsdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/marianne-zwagerman, Apple Podcast of Spotify.

See omnystudio.com/listener for privacy information.