Opinie | Notu-gate

Bernard Hammelburg | BNR

De grote partijen in de ministerraad hadden zwaar de pest in op Kamerleden uit hun eigen fracties die tekeer gingen tegen het kabinet. Om de ambtenaren te beschermen, probeerde het Kabinet de Kamer niet alles te vertellen. Die opzet mislukte, want door het onderzoek naar de toeslagenaffaire en de blamage met de informateurs, wisten we dat al. Om het met naam en toenaam te lezen is spannend, maar is het nou echt zo brisant?

Luister terug | Bernard Hammelburg | Poetin tegen de mat

Democratieën hebben staatsgeheimen. Dat kan niet anders, maar je moet je wel kunnen verantwoorden als ze uitlekken. De recente wereldgeschiedenis krioelt ervan. Top-voorbeeld: de Pentagon Papers. Uit een geheim rapport van het Pentagon bleek dat Amerika van 1945 tot 1967 in Vietnam alleen maar slagen had verloren, dat alle achtereenvolgende presidenten dat wisten en erover hadden gelogen, en dat Amerika de oorlog zeker ging verliezen.

Vrijheid van meningsuiting

Analist Daniel Ellsberg, medeauteur van het rapport, lekte het naar de New York Times. Dat was hoogverraad, maar het Hooggerechtshof vonniste dat de vrijheid van meningsuiting prevaleerde. Misschien een aardige hint voor de Nederlandse rechter, die de aanklacht van het kabinet wegens het lekken naar RTL gaat beoordelen.

Luister terug | Bernard Hammelburg | Prikfabels

In 2005 publiceerde de Britse Sunday Times notulen uit 2002 van het nationale veiligheidsteam van premier Tony Blair, waaruit bleek dat de Britten en Amerikanen toen al wisten dat er geen massavernietigingswapens in Irak waren. Dat was negen maanden voor de inval in Irak. Bush 2 en Blair hadden die informatie voor hun parlementen verzwegen.

Wikileaks & Watergate

Dan zijn er de Panama Papers, de onuitputtelijke stroom staatsgeheimen die Julian Assange lekte via Wikileaks, Edward Snowden, die lekte dat de Amerikaanse veiligheidsdiensten duizenden e-mails, fotos en persoonlijke gegevens onderschepten van internetgebruikers in binnen- en buitenland. En natuurlijk Watergate, waarin een klokkenluider met de onvergetelijke bijnaam Deep Throat, tegen de Washington Post onthulde hoe president Nixon in het diepste geheim de FBI en CIA inzette om een mislukte inbraak in het kantoor van de Democratische Partij aan te pakken.

In de grote politiek is vertrouwen veel meer een gelegenheidsafspraak dan een principe. Een coalitiekabinet is zon gelegenheidsafspraak. Niet gebaseerd op vriendschap, en al helemaal niet op dat andere modebegrip: transparantie. Notu-gate is een doorkijkje in een werkelijkheid die we allang kenden.

Over Bernard Hammelburg

Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify.

See omnystudio.com/listener for privacy information.