Opinie | Fraudelessen

Column Corné van Zeijl | BNR

Begin 2019 berichtte de Financial Times al over het creatief boekhouden bij Wirecard. Dat werd toen een heftig gevecht tussen de Financial Times aan de ene kant en Wirecard en de Duitse toezichthouder BaFin aan de andere kant. Wirecard beschuldigde de FT van koersmanipulatie. De krant zou zich laten misbruiken door hedgefunds die het aandeel short zaten. De Duitse toezichthouder nam het voor Wirecard op en verbood alle short selling in het aandeel. De rest van het verhaal kent u. Wirecard was 1,9 miljard euro kwijt, het bedrijf staat op de rand van faillissement en de CEO is gearresteerd.

In de luren laten leggen

De gevolgen van deze fraude zijn verstrekkend. Vooral BaFin zal zich achter de oren moeten krabben. Waarom hebben ze zich zo in de luren laten leggen door het management van Wirecard? Ze hebben destijds hun reputatie op het spel gezet. En verloren. Het zal wel gevolgen hebben voor de toekomst van het Duitse toezicht. Bij het geringste vermoeden dat er iets aan de hand is zal de BaFin bij volgende zaken veel strenger zijn. Gelukkig heeft de toezichthouder het boetekleed aangetrokken. In een trust-maatschappij, zoals Duitsland, is het van belang dat je kunt vertrouwen op instituties. En dat ze ook voor hun fouten uit kunnen komen, zonder gelijk publiekelijk aan de schandpaal te worden genageld. Ook voor de accountants zijn er gevolgen. Deze case is het zoveelste hoofdstuk in het grote fraude-leerboek der accountants. Het betekent waarschijnlijk dat er nog meer druk op accountants zal zijn om het naadje van de kous te achterhalen.

Ook is het een les voor de vele Duitse beleggers in dit aandeel. Het is leuk om je beleggings-lot aan een dergelijk nationaal succesverhaal te verbinden, maar er zitten wel risicos aan, zoals nu blijkt.

Het geval Wirecard vertoont opvallend veel overeenkomsten met andere beroemde fraude gevallen. Het zijn vaak nationale kampioenen. De succes-stories worden in de media breed uitgemeten. De aandeelhoudersbasis heeft daardoor een hoog percentage particuliere beleggers. Het management wordt zo bejubeld dat het last krijgt van overmatig zelfvertrouwen. De fraude wordt vaak veroorzaakt in de drang naar nog meer succes en nog meer groei. Soms gebeurt die fraude door het topmanagement zelf, soms door de laag daaronder, onder druk van bonussen en de eer. In Nederland hebben we voorbeelden zoals Imtech en Ahold gehad. In België Lernout & Hauspie.

Ik hoop dat u geen Wirecard-slachtoffer bent. U kunt wel van de gemaakte fouten leren. In beleggingsland zijn fouten goede maar dure lessen. De fouten van anderen kosten niets, maar zijn minstens even leerzaam.

Over de column van Corné van Zeijl

Corné van Zeijl is analist en strateeg bij vermogensbeheerder Actiam en belegt ook privé. Reageer via: [e-mail]. Deze column kun je ook iedere vrijdag in het Financieele Dagblad lezen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.